مطالب مرتبط با کلیدواژه

جنسیت


۴۴۱.

بررسی نقش حق به شهر بر احساس تعلق در میان گروه های جنسیتی (مطالعه موردی: فضاهای عمومی ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارومیه جنسیت حس تعلق حق به شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۵۰۹
هدف پژوهش حاضر این است که احساس تعلق به شهر در میان شهروندان با توجه به تفاوت جنسیتی آنان بررسی و به مفهوم حق به شهر به عنوان رویکردی جدید در شکل گیری این احساس پرداخته شود. جنسیت مانند محل سکونت، سن، شرایط اجتماعی-اقتصادی و قومیت، بر ادراک و تعلق به محیط تأثیر می گذارد. آنچه اهمیت دارد شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد احساس تعلق با توجه به شاخص های برگرفته از حق به شهر است؛ بنابراین در این نوشتار با بهره گرفتن از چارچوب نظری ارائه شده از سوی هانری لوفور و عملیاتی کردن ایده حق به شهر او، رابطه مؤلفه حق به شهر و حس تعلق در فضاهای عمومی شهری و تفاوت حس تعلق گروه های جنسیتی بررسی می شود. پژوهش حاضر پیمایشی و ابزار سنجش در آن پرسشنامه پنج گزینه ای مبتنی بر مقیاس لیکرت است. به منظور سنجش روایی پرسش ها از اعتبار عاملی استفاده شده است. در تحلیل عاملی اکتشافی متغیر حق به شهر و احساس تعلق، مقدار KMO به ترتیب 85/0 و 83/0 است که این امر کفایت نمونه گیری را برای متغیرهای پژوهش نشان می دهد و از آنجا که ضریب معناداری آزمون بارتلت صفر بود، تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مناسب تشخیص داده شد. همچنین پس از تأیید مدل فرضی، برای صحت مدل های اندازه گیری از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. براساس نتایج، تمام بارهای عاملی بیشتر از 5/0 بوده که بیانگر روایی همگراست. در بحث پایایی ابزار سنجش، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که مقیاس مورد اشاره برای کل پرسشنامه 86/0 به دست آمد که در حد مطلوبی قرار دارد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر است که با استفاده از ترکیب دو روش نمونه گیری خوشه ای و شیوه طبقه بندی متناسب انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS 24 صورت گرفت. نتایج بخش تبیین و مدل سازی به منظور تحلیل تأثیر مؤلفه های حق به شهر بر احساس تعلق در میان ساکنان ارومیه، نشان دهنده الگوی رابطه معنا دار و مستقیم شاخص های متغیرهای مستقل حق به شهر با متغیر وابسته تعلق شهری است. همچنین اختلاف معنا داری در احساس تعلق زنان و مردان وجود دارد؛ زیرا معنا داری اعداد (t-value) از 96/1 بزرگ تر است.
۴۴۲.

پیش بینی گرایش به خودکشی بر مبنای جنسیت، وضعیت تأهل، راهبردهای مقابله ای، جهت گیری مذهبی و میزان افسردگی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: خودکشی جنسیت وضعیت تأهل سبک مقابله جهت گیری مذهبی افسردگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۴۱۷
اهداف هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش جنسیت، وضعیت تأهل، راهبردهای مقابله ای، جهت گیری مذهبی و میزان افسردگی در پیش بینی خطر خودکشی است. مواد و روش ها پژوهش از نوع همبستگی و بر حسب نوع استفاده از نتایج، کاربردی است. نمونه مطالعه شده شامل ۲۶۰ نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی ۱۳۹۱- ۱۳۹۰ است که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و با پرسش نامه های راهبردهای مقابله ای کارور و شیرر (شکل کوتاه)، جهت گیری مذهبی آلپورت (شکل کوتاه)، افسردگی بک-۲ و مقیاس انگاره پردازی خودکشی بک اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از روش آماری رگرسیون به شیوه ورود و به کمک نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها ضرایب رگرسیون حاکی از آن است که جنسیت مذکر (۸۳/۰=B)، سبک مقابله ناکارآمد (۹۱/۵=B)، مشخصاً راهبردهای مقابله ای انکار (۰۴/۱=B)، خود سرزنش گری (۸۱/۰=B) و نداشتن درگیری رفتاری (۴۹/۰=B) می توانند به طور مثبت و معناداری خطر خودکشی را پیش بینی کنند، این در حالی است که راهبرد مقابله ای پذیرش (۴۸/۰-=B) این خطر را به طور منفی و معناداری پیش بینی می کند. نتایج نشان می دهد متغیرهای مذکور در قوی ترین معادله پیش بین، ۷۸ درصد واریانس خطر خودکشی را می کنند. نتیجه گیری از آنجایی که سبک مقابله ای ناکارآمد کلیدی ترین مؤلفه در پیش بینی خطر خودکشی است، شایسته است روان شناسان در مواجهه با مراجعینی که در معرض خطر خودکشی قرار دارند، توجه بیشتری به آموزش شیوه های مقابله داشته باشند.
۴۴۳.

نقش بخشش و جنسیت در پیش بینی پذیری سلامت روان سالمندان شهرستان شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بخشش جنسیت سلامت روان سالمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۵۵۳
این پژوهش به منظور پیش بینی سلامت روان و ابعاد آن بر اساس متغیرهای بخشش و جنسیت در سالمندان شهرستان شهرکرد صورت گرفت. جامعه پژوهش حاضر را سالمندان شهرستان شهرکرد تشکیل دادند که از بین آنها نمونه ای متشکل از 120 نفر سالمند از مراکز روزانه سالمندان آفتاب، خانه جهاندیدگان، و فرهیختگان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردید. در این پژِوهش پرسشنامه های سلامت روان سازمان جهانی بهداشت( GHQ ، 1979 ) و پرسشنامه کینه(رشن، 1390) بر روی گروه نمونه اجرا شد. متغیر جنسیت در تحلیل داده ها بررسی شد. تحلیل همبستگی نشان داد که متغیر بخشش رابطه مثبت و معناداری با سلامت روان مخصوصا در بعد افسردگی دارد. نتایج تجزیه و تحلیل با روش رگرسیون چندگانه چندمتغیره نشان داد که متغیر بخشش توانست هر چهار بعد سلامت روانی( جسمانی سازی و اضطراب و افسردگی و عملکرد اجتماعی) را مورد پیش بینی قرار دهد و متغیر جنسیت فقط توانست دو بعد از سلامت روان( جسمانی سازی و افسردگی) را مورد پیش بینی قرار دهد.
۴۴۴.

تأثیر پایگاه های نظامی آمریکا بر سیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امنیت پایگاه نظامی جنسیت حوزه نفوذ حاکمیت محیط زیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۸ تعداد دانلود : ۴۲۳
ایجاد پایگاه های نظامی خارجی موضوعی کلیدی برای درک توزیع قدرت براساس حوزه نفوذ است. قدرت های بزرگ به منظور برتری در توازن قوا، ثبات استراتژیک و گسترش حوزه نفوذ در مناطق خاصی از جهان پایگاه های نظامی ایجاد می کنند. به طور معمول یک دولت به متحدان و دولت هایی که تصورات مشابه درباره منافع مشترک یا تهدید مشترک د ارند اجازه حضور نظامی می دهد. با این حال، حضور طولانی مدت نظامی به مشکلات سیاسی، اجتماعی و زیست محیطی در کشور میزبان منجر می شود. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات اینترنتی و تأکید بر پایگاه های نظامی آمریکا در جهان به خصوص در شرق آسیا (فیلیپین، ژاپن و ...) و خاورمیانه (افغانستان، ...) به این نتیجه رسید که ایالات متحده آمریکا با ایجاد پایگاه های نظامی درصدد گسترش قدرت و نفوذ به ماورای مرزها به منظور دستیابی به اهداف و مقاصد مختلف است، از جمله این اهداف می توان به افزایش حوزه نفوذ، تسلط و کنترل مناطق ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک، تأمین منافع اقتصادی به خصوص دستیابی به منابع انرژی و کنترل آنها و مهار قدرت های رقیب اشاره کرد.
۴۴۵.

قرائتی زن محور از گزاره های اخلاقی قرآن(مقاله ترویجی حوزه)

کلیدواژه‌ها: قرآن زن جنسیت اخلاق برابری آمنه ودود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۵۱
متینه السادات موسوی چکیده از جمله بحث هایی که در حوزه معرفت و فهم متون دینی مطرح می شود، تأثیر عوامل پنهان بر کسب دانش و اندیشه است. در این میان تأثیر جنسیت در فهم متون، یکی از مباحثی است که در دهه های اخیر به شکل جدی بررسی شده است؛ چراکه در فرآیند کسب معرفت، تجربه، رفتار و علایق و صفات مردانه معیار تلقی شده و تجربه و علایق زنانه نادیده گرفته می شود. این نظریه با ورود فمینیسم در این حوزه، برای رسیدن به حقوقی مشابه و برابر با حقوق مردان، با به چالش کشیدن ساختار مردسالارانه، تا خوانش زنانه متون دینی پیش رفته است. یکی از پیشگامان این اندیشه در اسلام، آمنه ودود آمریکایی آفریقایی مسلمان شده است که قرآن را به عنوان کتاب اخلاق، کانون اصلی کار خود قرار داده و مدعی است اسلامی که قرن ها عمل می شده، نسبت به زنان عدالت را رعایت ننموده و آنچه به صورت برتری مردان استنباط می شود، به واسطه تسلط سایه مردان بر تفاسیر و بازتابی از سلطه اجتماعی ایشان بوده است. ودود جهاد جنسیتی خود را که کشمکشی اخلاقی و به معنای پس گرفتن برابری قرآنی است، با این دیدگاه اخلاقی که عدالت، برابری و منزلت، حق خدادای هر انسانی است، آغاز کرد. حاصل تلاش او در بازنگری قرآن با نگرشی زنانه، در مهم ترین اثر او کتاب قرآن و زن، بازخوانی قرآن از منظر زنانه تبلور یافته است. واژه های کلیدی قرآن، زن، جنسیت، اخلاق، برابری، آمنه ودود.
۴۴۶.

بررسی تفاوت های ادراک بینایی محیطی در ورزشکاران رشته های توپی و غیرتوپی: تأکیدی بر رویکرد بالیدگی

کلیدواژه‌ها: جنسیت ادراک محیطی بینایی محیطی تکلیف پیگردی میدان بینایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۳۳۹
مقدمه و هدف: ادراک بینایی محیطی مفهومی از فرایندهای شناختی - ادراکی است که اگرچه در رشته های توپی به اهمیت آن اشاره شده است، اما تاکنون جایگاه آن در رشته های غیرتوپی مورد بررسی قرار نگرفته و بررسی تفاوت های جنسیتی نیز بحثی مورد چالش در آن می باشد. لذا، هدف از این تحقیق بررسی تفاوت ادراک بینایی محیطی بین ورزشکاران توپی و غیر توپی بود. روش شناسی: نمونه های این تحقیق به طور تصادفی از دانشجویان دختر و پسر با میانگین و انحراف معیار سنی 5/4± 26 سال رشته های توپی(14 نفر) و غیرتوپی(16نفر) دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران انتخاب شدند. همه آزمودنی ها از سلامت کامل بینایی برخوردار بودند و فرم رضایت شرکت در تحقیق را تکمیل کردند. از ابزار وینا برای اندازه گیری متغیر ادراک بینایی محیطی استفاده شد. یافته ها: نتایج آماری آزمون مانوا نشان داد تفاوت معنی داری در مهارت ادراک بینایی محیطی بین ورزشکاران توپی و غیر توپی در دختران و پسران وجود ندارد(05/≤P). نتیجه گیری: به طور کلی، این تحقیق نشان داد که نوع ورزش (توپی و غیر توپی ) و جنسیت نمی تواند فاکتوری برای برتری مهارت ادراک بینایی محیطی باشد و اگر چه اهمیت مهارت ادراک محیطی در ورزش های توپی در تحقیقات نشان داده شده است اما این مهارت در ورزش های غیر توپی هم از اهمیت بالایی برخوردار است.
۴۴۷.

جنس سوم ؛ بررسی پیکرشناختی خواجگان در دربار قاجار(1210 1313 ه.ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خواجه زن ح‍رم‍س‍را جنس جنسیت کودک قاجار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۶۰۸ تعداد دانلود : ۸۹۰۴
خواجگان از روزگاران کهن در ساختار سیاسی فرمانروایان مشرق زمین ایفاگر نقش های متعدد بودند. ضرورت وجودی آنها در ساختار سیاسی علی الاصول از ضرورت ها و نیازهای بخشی از سیستم سیاسی نشات می گرفت. اندرونی یا حرمسرا مکانی بود که فقط زنان و کنیزان متعدد پادشاهان در آن می زیستند. حال به منظور سامان دادن روابط داخلی اندرونی و همین طور روابط شاه و هر فرد دیگر با زنان ساکن اندرونی خواجگان را به استخدام درآورده بودند. پرسش بنیادین مقاله کنونی این است که خواجه را از منظر جنسی چگونه می توان تعریف کرد؟ آیا خواجگان هویت خود را به مثابه یک مرد تعریف می کردند یا نه برعکس خود را زنانی می پنداشتند که می توانستند که با زنان اندرونی رابطه ای متناسب برقرار کنند؟ فرضیه پژوهش این است که خواجگان را نمی توان الزما مرد یا زن تلقی کرد بلکه سخن از جنس سومی است که واجد برخی خصائص بیولوژیک مردانه از یک سو و برخی صفات بیولوژیک و جنسی زنانه از سوی دیگر هستند. با توجه به بررسی بعمل آمده روشن گردید برخی از این کودکان مذکر در کودکی اخته شده و بدین ترتیب یکی از مهمترین ویژگی های بیولوژیک جنس مذکر را از دست می دهند و برخی دیگر که به شکل طبیعی و مادرزادی به حالت خواجه درمی آمدند. از نظر پیکرشناختی و فیزیکی برخی اندام های خواجگان چون فرم صورت، فقدان ریش و سیبیل، برجستگی سینه ها حالتی زنانه به آنان می داد. نظریۀ جنس سوم که در مقاله حاضر به شکل مقدماتی ارائه شده است متضمن این ایده است که خواجگان نمونه ای از آندروژنی نه به معنای یونگی کلمه که ناظر به ترکیب حالات روانی مردانه زنان در یک جنس است، بلکه نمونه ای از هیبرید مردانه و زنانه در سطح پیکرشناختی به شمار می روند.
۴۴۸.

در تقاطع جنسیت و ملیت: مادران افغانستانی و آموزش فرزندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تقاطع جنسیت زنان افغانستانی سلطه ملیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۵۷۵
تقاطع یافتگی توضیح می دهد که نظام های سلطه همچون نظام طبقاتی، جنسیتی، و ملیتی چگونه در هماهنگی با هم عمل و یکدیگر را بازتولید می کنند. در این مقاله بر تجربه ستم دیدگی زنان افغانستانی در رابطه با نهاد آموزش تمرکز می کنیم. مردم نگاریِ نهادی روش شناسی مناسبی برای مطالعه تجربه فرودستی است. این مردم نگاری تجربه مردم را در بستر روال های نهادی حاکم مطالعه می کند. این پژوهش با نظر به موقعیت زنان افغانستانی توصیفی از وظایف مادری آنان در قبال آموزش فرزندانشان به دست می دهد. این که زنان افغانستانی که به طور همه جانبه به حاشیه رانده شده اند، چگونه با این گونه وظایف مراقبتی مواجه می شوند از مهم ترین محورهای این پژوهش است. موانع زبانی و بی/کم سوادی در تجربه آنان ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند. فنون اصلی گردآوری داده ها مشاهده و مصاحبه بوده است.  
۴۴۹.

مطالعه جنسیتی احساس غم دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: احساس بی قدرتی احساس غم اعتماد اجتماعی جنسیت مدیریت عواطف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۵۷۴
این مقاله درصدد است تا از منظری جامعه شناختی به موضوع عواطف و جنسیت بپردازد. عواطف و جنسیت سازه ای اجتماعی و فرهنگی اند و متغیرهای اجتماعی–فرهنگی، در سطوح خرد و کلان، سهم بسزایی در برساخت جنسیت و کنش های عاطفی مثبت و منفی کنشگران اجتماعی دارند. اهمیت این موضوع زمینه ساز نگارش این مقاله شد و در فرایند تکوین از میان صور گوناگون عواطف، بر احساس غم تأکید شد. به منظور بررسی وضعیت احساس غم بین دو جنس، نخست چارچوب نظری منبعث از رویکردهای نظری جامعه شناسی عواطف و جنسیت تدوین و برپایه آن، پرسش ها و فرضیه هایی طراحی شد. کنشگران این بررسی، دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بودند که به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبی و با حجم نمونه 381 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد که احساس غم در بین دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد بیش از دیگر مقاطع و نیز در بین دانشجویان با پایگاه اقتصادی-اجتماعی متوسط، بیش از دیگران است. در بین متغیرهای جامعه شناختی اثرگذار بر احساس غم، ناتوانی در مدیریت عواطف، احساس بی قدرتی، ناهم نوایی و به تأیید اجتماعی نرسیدن بر احساس غم دانشجویان دختر و پسر و بی اعتمادی، تنها بر احساس غم دانشجویان دختر تأثیر دارد.
۴۵۰.

بررسی مقایسه ای میزان شایستگی مهارتهای تدریس اساتید دانشگاه های پیام نوراستان اصفهان به منظور برنامه ریزی ارتقاء کیفیت آموزشی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اساتید جنسیت رشته تحصیلی سابقه خدمت محل اخذ مدرک تحصیلی گذراندن دوره های آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۳۲۵
تحقیق حاضر با هدف بررسی مقایسه ای میزان شایستگی مهارتهای تدریس اساتید دانشگاه های پیام نوراستان اصفهان به منظور برنامه ریزی ارتقاء کیفیت آموزشی به روش توصیفی - پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را اساتید و دانشجویان دانشگاه های پیام نوراستان اصفهان در سال تحصیلی 96-95 تشکیل دادند که تعداد 175 نفر از اساتید و 500 نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با 22 گویه می باشد.در پژوهش حاضر روایی صوری پرسشنامه با استفاده از اعضای جامعه آماری و روایی محتوایی پرسشنامه نیز توسط برخی از اساتید دانشگاه پیام نور مورد تایید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ( 82/0) به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSpss ( آزمون T تک نمونه ای ، آزمون t دوگروه مستقل و آنالیز واریانس) استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که مرتبه علمی، گذراندن دوره های آموزشی و سابقه خدمت بر مهارتهای تدریس (پیش از تدریس ، ضمن تدریس ، پس از تدریس) تاثیرگذار می باشد ولی رشته تحصیلی و جنسیت بر مهارتهای تدریس (پیش از تدریس ، ضمن تدریس ، پس از تدریس) تاثیرگذار نمی باشد.
۴۵۱.

تجربه زیسته دختران کار خیابانی؛ در بستر ملاحظات جنسیتی و تفاوت های قومیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کودکان کار دختران کار زندگی در خیابان جنسیت قومیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۶۴۰
پدیده ی کودکان کار ازجمله مسائل اجتماعی است که در چند سال اخیر موردتوجه عده ی زیادی از محققین و پژوهشگران قرارگرفته، این در حالی است که در بسیاری مواقع این تحقیقات با غفلت از دختران کار صورت پذیرفته است؛ در این پژوهش تلاش شده تا با استفاده از روش تحقیق کیفی و انجام مطالعات پدیدارشناسانه، تجربه ی زیسته ی دختران کار مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. بدین منظور با 23 دختر 6 تا 16 ساله که تجربه ی زیسته ی مشترک کار و زندگی در خیابان دارند، مصاحبه های عمیق کیفی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، درک و توصیف دختران از کار درخیابان و فهم روایت های آن ها در چهار مضمون اصلی «ویژگی های زمینه ای و قومیتی»، «سنخ شناسی فعالیت های روزمره مبتنی بر جنسیت»، «حیطه های فضایی و مکانی کار» و «مهارت ها و ترفندها» قابل مقوله بندی است. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد، زمینه ها و بسترهای کار دختران در خیابان، در چهار مقوله ی «زندگی در خانواده های از هم گسیخته»، «فرودستی و درماندگی»، «کار دختران به مثابه حمایت از خانواده» و «استثمار مضاعف و کنترل شدید دختران کار» قابل مقوله بندی است.
۴۵۲.

جنسیت و جدایی: روایت زنانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت جدایی زن روایت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۳۸۸
جدایی و میزان فزاینده آن همچنان موضوع با اهمیتی از منظر علوم اجتماعی و مطالعات خانواده و جنسیت است. جنسیت در این روند موضوعی مهم و نیازمند توجه ویژه است. آغازگری زنانه در امر جدایی و عاملیت آنان در اعلام پایان زندگی از آن جمله است. در این پژوهش جنسیت و تحولات محتوایی آن از منظر زنان و تحولات هویتی- عاملیتی آنان مورد توجه است. در این تحقیق، با مشارکت 28 زن(ساکن تهران) دارای حداقل یک بار تجربه ازدواج و جدایی، روایت زنان از جدایی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج گفتگو با این زنان به شیوه تحلیل مضمونی دسته بندی و اعتبار آن از طریق ارائه نتایج به اشخاص مشارکت کننده جهت تائید آنان، گفتگو با همکاران حوزه پژوهش جهت ارائه تکمیلی، دقت و حساسیت در پیگیری روش و در نهایت ارائه شواهد از تحقیقات پیشین تامین شده است. نتایج بیانگر سه مرحله ورود ناآرام، ادامه خطرخیز و خروج پرتنش از زندگی خانوادگی است که در ماتریسی از نقش فرد(زن) و ساختار(جنسیت) در سه وهله پیش از ازدواج، حین زندگی تاهلی و آغاز جدایی ارائه شده است. روایت زنان از جدایی بر نقش موثر و پررنگ جنسیت و تحولات آن در فراهم کردن زمینه عاملیت فعال زنان در پایان دادن به زندگی خانوادگی تاکید دارد
۴۵۳.

الزامات و چالش های اجرایی و اخلاقی پژوهش با کودک: ارائه نمونه الگوی مشارکتی برای پژوهش در حوزه جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پژوهش کودک روش شناسی جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۶۴۱
در دهه های اخیر، رویکردی در بررسی دوره کودکی و پژوهش راجع به کودک، به وجود آمده است که در آن کودک به عنوان مشارکت کننده ای فعال جهت فهم موضوعات و مسائلی که مرتبط با وی می باشند، در نظر گرفته شده است؛ این رویکرد در تقابل با نگاهی است که کودک را عضو منفعل پژوهش می داند. این رویکردِ مشارکتی البته با چالش ها و مسائل اجرایی و اخلاقی پژوهش با کودکان روبرو ست. مقاله حاضر این چالش ها را مورد بررسی و تدقیق قرار می دهد و با ارائه پیشنهادات و راهکارهایی، راه را برای رویکرد مشارکتی بررسی کودک ممکن می سازد. همچنین در مقاله حاضر، نمونه یک پژوهشی کیفی با مدل مشارکت فعال با کودک در راستای فهم کودکان از جنسیت معرفی می گردد. در این پژوهش، ساخت ابزارهای مشارکت دهنده کودک برای انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با کودک مدنظر قرار گرفته است.
۴۵۴.

بررسی قدرت و قاطعیت گفتار گویشوران کرد زبان براساس رویکرد تسلط لیکاف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قاطعیت گفتار جنسیت تحصیلات سورانی رویکرد تسلّط لیکاف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۳۹۶
پژوهش حاضر، گفتار گویشوران بومیِ کرد زبانِ شهرستان کامیاران (استان کردستان) را با استفاده از رویکرد تسلط لیکاف (Lakoff, 1975) مورد بررسی قرار داده است. بر پایه دیدگاه لیکاف، فراوانی به کارگیری برخی از ویژگی ها در زبان زنان، نسبت به زبان مردان بیشتر است. وی از این ویژگی ها با نامِ نشانگرهای زبانیِ عاری از قدرت و قاطعیت، یاد کرده و به همین سبب گونه زبانی زنان را ضعیف دانسته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی این مسئله است که عامل جنسیت همراه با متغیر تحصیلات، چه تأثیری بر قاطعیت گفتار ایجاد می کند. داده های پژوهش، به روش میدانی و با استفاده از مصاحبه گردآوری شدند. سپس این داده ها، با استفاده از آزمون مربع خی در محیط نرم افزار اس. پی. اس. اس مورد سنجش قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد بین جنسیت، تحصیلات و فراوانی کاربرد گفتار عاری از قدرت، در گویش مورد اشاره ارتباط معناداری وجود دارد. با توجه به یافته های مقاله، باید اشاره نمود که متغیر تحصیلات در ایجاد زبانی قوی و همچنین کمرنگ کردن نشانگرهای عدم اعتماد به نفس و قدرت در کلام زنان، نقش چشمگیری نداشته است.
۴۵۵.

تأثیر جنسیت بر بازنمود زبانی نگرش جامعه ی فارسی زبان به خارجی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه ی فارسی زبان بازنمود زبانی جنسیت زبان شناسی اجتماعی-شناختی آزمون اما

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۶۰۷
هدف اصلی این پژوهش بررسی بازنمود زبانی نگرش جامعه ی فارسی زبان به مقوله ی خارجی و تأثیر متغییر اجتماعی جنسیت بر این بازنمود است. این پژوهش در چارچوب نظری زبان شناسی اجتماعی-شناختی انجام می گیرد و مبتنی است بر تحلیل کمی داده های به دست آمده از شیوه ی پیمایشی به وسیله ی پرسش نامه از یک سو و مقایسه ی این یافته ها با داده های به دست آمده از تحلیل کیفی که خود بر مبنای گفتگو بنا شده اند. در این پژوهش در مجموع 412 نسخه پرسش نامه به شیوه های مذکور جمع آوری شده و با استفاده از آزمون های آماری (شامل آزمون تی تک متغیره و آزمون تی دو متغیر مستقل) به این نتیجه رسیده ایم که به طور کلی بازنمودهای زبانی نشان می دهند نگرش چندان مثبتی در جامعه ی هدف نسبت به خارجی ها وجود ندارد و پیش فرض های نه چندان مثبت، حتی از سوی زنان بیشتر از مردان هستند.در طراحی پرسش نامه های این پژوهش از یک آزمون زبان شناختی به نام آزمون اما استفاده شده و در نهایت به این نتیجه رسیده ایم که آزمون مذکور می توانددر بررسی نگرش های زبانی مورد نظر مابه کار رود.
۴۵۶.

زبان و زمان در روایت زنان سیاسیِ خاطره نگار دوره پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت خاطره نگاری زنان خودزندگینامه نویسی روایت عصر پهلوی.

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۶۶۶
نقش آفرینی پررنگ زنانِ مبارزِ ایرانِ عصر پهلوی در شکل گیری و تسریع جریاناتی که به انقلاب 1357 منجر شد ، جایگاه تاریخی ویژه ای را برای آنان رقم زده است. آگاهی از این جایگاه برجسته، بی شک در روی آوری بخشی از آنان به ثبت تجربیات زیسته خویش به شکل خودزندگی نامه نویسی مؤثر بوده است. با پذیرش خودزندگینامه نگاری به عنوان عرصه ای برای بازنمایی هویت و روایت خویشتن - که جنسیت پایه و اساس آن است - این پژوهش بر آن است تا با استفاده از رویکرد تفسیری هرمنوتیکی در چارچوب مفهومی «هویت روایی پل ریکور» از یک سو به بررسی جایگاه زبان و زمان در سطح روایت و از سوی دیگر، به چگونگی بازتاب هویت زنانه در قالب های روایتیِ بازتعریف شده در نظریه مذکور، با تکیه بر متن خاطرات زنان سیاسی عصر پهلوی بپردازد. حضور 9 زن در گفتمان مبارزاتی چپ و 3 زن در زیرمجموعه ایدئولوژی اسلامی و همچنین، بازتاب هویت و دغدغه های جنسیتی در زیرمجموعه هویت سازمانی، به خوبی نشان می دهد که گفتمان مبارزاتی و ایدئولوژی سازمانی، بر هویت جنسیتی زنانه این خاطره نگاران سیطره داشته است. انسجام روایتی، عدم تک خطی بودن روایت، برقرار بودن رابطه «هم زمانی» و «درزمانی» بین زمان زیسته و زمان روایت و همچنین، رابطه مستقیم زمان روایت در زبان راوی، از دیگر نتایج تحقیق است که باید بدان اشاره کرد.
۴۵۷.

تحول فضائل و توانمندی های شخصیتی در دوره بزرگسالی: با نگاهی بر تفاوت های جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحول فضائل و توانمندی های شخصیتی بزرگسال بزرگسالی در حال پیدایش جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۵۱۴
هدف این پژوهش، تعیین سیر تحول توانمندی های شخصیتی از دوره بزرگسالی در حال پیدایش تا بزرگسالی میانه در زنان و مردان شهر اصفهان بود. پژوهش در چارچوب پژوهش های تحولی مقطعی و در قالب طرح علی مقایسه ای برنامه ریزی شد. نمونه پژوهشی 340 نفر (170 زن و 170 مرد) در 4 گروه سنی 18 تا 29 ساله، 30 تا 39 ساله، 40 تا 49 ساله و 50 تا 59 ساله بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با استفاده از سیاهه توانمندی ها و ارزش ها در عمل (پیترسون و سلیگمن، 2003) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد میزان اکثر توانمندی های شخصیتی با گذر زمان دچار تغییر می شود. به عبارتی خلاقیت، روشن بینی و عشق به یادگیری، صداقت، پشتکار و سرزندگی، هوش اجتماعی، خودتنظیمی، آینده نگری و تواضع، امید، شوخ طبعی و قدرشناسی، انصاف و برابری و شهروندی در گروه سنی 30 تا 39 ساله افزایش یافته اما در گروه 50 تا 59 ساله کاهش یافت. همچنین میان توانمندی های شخصیتی در زنان و مردان تفاوت معنادار بود و زنان میانگین نمرات بالاتری داشتند. یافته ها نشان داد زنان به طورکلی در همه گروه های سنی نمرات بالاتری نسبت به مردان در توانمندی های شخصیتی کسب کردند. نتایج آزمون t مستقل در زنان و مردان نشان داد توانمندی های شخصیتی دلیری، آینده نگری و قضاوت (تفکر انتقادی) در گروه 18 تا 29، خودتنظیمی در گروه 30 تا 39 و دلیری، پشتکار، صداقت، عشق و بخشش در گروه 40 تا 49 ساله از لحاظ آماری معنی دار بود.
۴۵۸.

نقش عوامل فردی و شغلی در بهزیستی اجتماعی معلمان در آستانه بازنشستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی اجتماعی بازنشستگی جنسیت معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۷۲۱
بهزیستی اجتماعی از تغییرات در موقعیت های فردی و شغلی افراد تأثیر می پذیرد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه بهزیستی اجتماعی در معلمان مرد و زن در آستانه بازنشستگی بر حسب برخی شاخص های جمعیت شناختی بود. در یک طرح علی- مقایسه ای تعداد 138 نفر ( 59 زن و 79 مرد) از معلمان استان خراسان شمالی که دارای سنوات خدمتی 26 سال به بالا بودند، به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و مقیاس بهزیستی اجتماعی (کی یز، 1998) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با تحلیل کوواریانس چند متغیره صورت گرفت. نتایج نشان داد که با حذف اثر شاخص های جمعیت شناختی، تفاوت های جنسیتی در یکپارچگی، مشارکت و انسجام اجتماعی معنادار است (05/0 ≥ P ) و معلمان مرد میانگین بالاتری دارند. یافته های پژوهش حاضر گویای آن بود که بهزیستی اجتماعی در معلمان مرد و زن متفاوت بوده و شاخص های جمعیت شناختی در این زمینه نقش تعدیل کننده دارند.
۴۵۹.

ارتباط اولویت ارزش های اخلاقی و جنسیت در دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزشهای اخلاقی جنسیت دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۵۳۵
ارزش ها یکی از مهم ترین جنبه های شخصیت و زندگی اجتماعی هستند که رفتارهای فردی و اجتماعی افراد را تعیین کرده و در عین حال، خود متأثر از این عوامل هستند. از جمله این عوامل می توان به جنسیت اشاره کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ارتباط اولویت ارزش های اخلاقی و جنسیت در دانشجویان بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. نمونه گیری به صورت تصادفی چند مرحله ای انجام شد و درنهایت به 113 نفر از دانشجویان پرسشنامه داده شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه ارزش های آلپورت، ورنون و لیندزی (1951) استفاده گردید. داد ه های حاصله به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره و بررسی تفاوت رتبه ارزش ها در دختران و پسران تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها نشان داد بین دو جنس در ارزش های اقتصادی و مذهبی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0 p< )؛ به گونه ای که دانشجویان پسر در ارزش های اقتصادی و دانشجویان دختر در ارزش های مذهبی به صورت معنی داری بالاتر قرارگرفتند. هم چنین دو گروه در رتبه بندی ارزش ها شباهت ها و تفاوت هایی داشتند. اولویت اول و دوم در هر دو گروه، ارزش های اجتماعی و نظری بود. ارزش های سیاسی نیز برای هر دو گروه در اولویت چهارم قرارداشت. ارزش های اقتصادی در دانشجویان دختر و ارزش های مذهبی در دانشجویان پسر در مرتبه آخر قرار گرفتند.
۴۶۰.

تبیین مبانی معرفت شناسی فمنیسم و قرآن نسبت به ملاحظات جنسیتی (در مقام توصیف و هنجار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معرفت شناسی فمنیسم قرآن جنسیت ملاحظات جنسی و جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۰ تعداد دانلود : ۵۵۵
فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعی و سیاسی، تأثیرات مختلفی را در حوزه های معرفتی برجای گذاشته است. با توجه به نفوذ چشمگیر فمنیسم و اثرات اجتناب ناپذیر آن، هدف این مقاله از شناخت فمنیسم، به عنوان یک مسئله فرهنگی اجتماعی، احساس خطر از جانب این پدیده نوظهور در جامعه اسلامی و جلوگیری از ترویج راه حل های غربی در راستای رهایی زن از ستم و تعدی می باشد. بی شک عدم آگاهی از مبانی نگرش موجود از حیث فرهنگی و اجتماعی مشکلاتی را در جامعه اسلامی به وجود خواهد آورد. لذا شناخت مبانی معرفت شناختی آن از نگاه قرآن و با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، مورد بررسی این نوشتار قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که از نظر فمنیست ها موارد واقعی مشترک بین دو جنس در بعد معرفت، یکسان است و موارد واقعی، تفاوت بین دو جنس در دستیابی به معرفت، وجود ندارد و در مقام توصیف و هنجار، زن و مرد تفاوتی ندارند.