مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
نوع دوستی
منبع:
اخلاق دوره جدید سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۷ (پیاپی ۳۹)
165 - 183
حوزههای تخصصی:
مقدمه: نوع دوستی، مفهومی است محصول قرن هجدهم که اخیراً بیشتر بدان توجه شده و درباره آن پژوهش انجام می گیرد. احتمالاً توجه به چنین موضوعی به این دلیل است که تعارض و تباهی کنونی دنیا، باعث شده مردم بیشتر به بُعد مثبت وجود انسان فکر کنند. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه نوع دوستی با دینداری و جهت گیری مذهبی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. روش: این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی همبستگی است. جامعه آماری آن همه دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 90-89 بوده و حجم نمونه 169 نفر و شیوه نمونه گیری از نوع دردسترس است. ابزار های استفاده شده در این پژوهش، آزمون سطح تحول اخلاقی «ما» و مقیاس سنجش دینداری است. به منظور بررسی رابطه نوع دوستی با دینداری و جهت گیری مذهبی، از همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: بین نوع دوستی با دینداری r = 0/20 ,p = 0/009 ، جهت گیری مذهبی درونی r = 0/31 ,p = 0 ، جهت گیری مذهبی بیرونی r = - 0/29 , p = 0، باورهای دینی r = 0/17, p = 0/02و التزام به وظایف دینی r =0/23 , p = 0/002 رابطه معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: بین نوع دوستی با دینداری و جهت گیری مذهبی ارتباط وجود دارد و چنانکه مشاهده می شود: این رابطه با دینداری و جهت گیری مذهبی درونی مثبت و با جهت گیری مذهبی بیرونی منفی است. از بین خرده مقیاس های دینداری، باورهای دینی و التزام به وظایف دینی، با نوع دوستی، رابطه ای مثبت دارند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت: با افزایش میزان دینداری در افراد، احتمال اینکه افراد رفتارهای نوع دوستانه از خود نشان دهند، افزایش می یابد. علاوه براین با افزایش میزان نوع دوستی، احتمال اینکه فرد جهت گیری مذهبی درونی داشته باشد، بیشتر است.
واکاوی مفاهیم اخلاقیِ آزادی، مسؤلیت و نوع دوستی در مکتب رفاه اجتماعی(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق دوره جدید سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۹ (پیاپی ۴۱)
159 - 185
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیلِ سه مفهوم اخلاقیِ آزادی، مسؤلیّت و نوع دوستی در نظریهٔ رفاه است و می کوشد با بهره گیری از روش مطالعهٔ تحلیلی-اسنادی، ضمن طرح دیدگاه های اندیشمندان حوزهٔ رفاه، به برخی از انتقادات و سؤالات در این باره نیز پاسخ گوید. نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر بدین قرار است: الف) نظریه های رفاه در مبحث آزادی با بیان اینکه آزادیِ بازار باعث افزایش فقر، نابرابری و افول اخلاقی خواهد شد و با تأکید ویژه بر مقولهٔ برابری، دولت ها و نظام های رفاهی را مجاز می شمارند از طریق وضع مقررات و سیاست های کنترلی به محدودکردن آزادیِ بازار دست بزنند؛ ب) در مبحث مسؤلیّت، اندیشمندان رفاه معتقدند که به سبب ناامنی های اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و... ناشی از بازار، افراد باید فقط مسؤلیّت بخشی از رفاه خود را بر عهده داشته باشند و دولت ها نیز باید در این خصوص اقدام نموده و برای تحقق حقوق اجتماعی افراد بکوشند؛ ج) اندیشمندان حوزهٔ رفاه، نوع دوستی را به عنوان فضیلتی اخلاقی می پذیرند؛ لیکن به رفتار متعهدانه و عمل متقابل، بر اساس حقوق و تکالیف تأکید می ورزند؛ د) به نظر می رسد نظریهٔ متفکران رفاه با اخلاق اعتدالی هم خوانی داشته باشد.
بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی در میان شهروندان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مجموعه مطالعات انجام شده در حوزه اخلاق اجتماعی، حکایت از وجود مسأله پیرامون این حوزه در جامعه ایرانی دارد. اکثر اندیشمندان اجتماعی با وجود دیدگاه های سیاسی مختلف، در این گزاره که مبانی اخلاق اجتماعی در جامعه متزلزل شده، اشتراک نظر دارند. این تحقیق با هدف بررسی سطح اخلاق اجتماعی در میان شهروندان کرمانی به روش پیمایشی و نمونه ای با حجم 384 نفر افراد بالای 18 سال انجام شده است. نتیجه بررسی شاخص های اخلاق اجتماعی، حاکی از آن است که از مجموع نمره 5، میانگین شاخص های تعهد اجتماعی (51/4)، مسئولیت پذیری اجتماعی (43/4) و نوع دوستی (07/4) نسبت به سایر شاخص ها در وضعیت مناسب تری قرار دارد. میانگین شاخص های قانون گرایی (82/3)، اعتماد اجتماعی (67/3)، عام گرایی (62/3) و مدارای اجتماعی (23/3) به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. نتایج تفکیکی اعتماد اجتماعی نشانگر آن است که سطح اعتماد تعمیم یافته (38/3) پایین تر است. در زمینه اعتماد نهادی، میانگین بیشترین اعتماد مربوط به معلمان (57/3) و کمترین مربوط به شهرداری (74/2) می باشد. از نظر نوع دوستی، میانگین نوع دوستی عادی 59/4 و نوع دوستی اضطراری 47/3 می باشد. نتایج نشان می دهد که بیشترین تعهد به خانواده (میانگین 50/4) و کمترین پای بندی به جامعه کل (میانگین 92/3) وجود دارد. یعنی تعهد اجتماعی در بین شهروندان کرمانی تعمیم یافته نیست. در مجموع سطح بعضی از شاخص در حد متوسط و بعضا رو به پایین است. در هیچکدام از شاخص های فوق، تفاوت معناداری بین زنان و مردان وجود ندارد. توسعه جامعه در گرو ارتقاء سطح این شاخص ها می باشد.
امکان سنجی مسئولیت اخلاقی در قبال دیگران در خودگروی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انسان پژوهی دینی سال شانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۲
127 - 142
حوزههای تخصصی:
این نوشتار به روش تحلیلی و توصیفی، امکان و منشأ مسئولیت اخلاقی در نظریه خودگروی را بررسی می کند. خودگروی اخلاقی نظریه ای هنجاری است که با تأکید بر ارزش های خودگرایانه، انسان را صرفاً مسئول تأمین منافع شخصی می داند. یعنی آدمی باید به دنبال بیشترین خیر برای خود و فارغ از دیگران باشد. از جمله مسائلی که این نظریه در تبیین و توجیه با آن مواجه است مسئله «دیگری» و «مسئولیت اخلاقی» در قبال دیگران است؛ «دیگری» موضوعی جدی است و بسیاری از ارزش های اخلاقی در پیوند با دیگران ارزش و معنا پیدا می کند. نگاه خودگرایانه، به بی ارزشی اخلاق اجتماعی و نگاه ابزاری به دیگران می انجامد. انسان خودگرا برای ارضای لذت و شادکامی شخصی و تأمین رضایت خویش مسئولیت پذیر است و این نگاهی ابزاری و غیراصیل به مسئولیت اخلاقی در قبال دیگران است. هرچند امکان مسئولیت اخلاقی، در قبال خود یا مسئولیت اخلاقی غیراصیل در قبال دیگری، در این نظریه وجود دارد اما این تبیین موجب محاسبه گری و استفاده ابزاری از دیگران می شود.
واکنش مردم شهر تهران به وقوع زلزله و تجربیات کمک رسانی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه بررسی تلقی افراد از کمک رسانی، نحوه و چگونگی آن در شرایط زلزله از اهمیت بسزایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف توصیف و تبیین وضعیت کمک رسانی مردم شهر تهران در زلزله کرمانشاه انجام گرفته است. به منظور نیل به این هدف، چارچوب نظری با اتکا به نظریه های روان شناسی اجتماعی (مبادله اجتماعی جان پیلاوین، نظریه فرآیند تصمیم گیری لاتانه و دارلی و مسئولیت پذیری اجتماعی آلوین گلدنر) تدوین و فرضیاتی بر پایه آنها تنظیم گردید. به منظور آزمون فرضیات از روش پیمایش استفاده شد. حجم نمونه تحقیق 220 نفر از ساکنان بالای 18 سال شهر تهران و شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله بوده است. نتایج بدست آمده نشان داد که 69 درصد مردم شهر تهران در زلزله کرمانشاه کمک کرده اند که حدود 48 درصد کمک ها نقدی و 36 درصد غیرنقدی بوده است. نتایج تبیینی حاصل از نرم افزار PLS نشان داد که وضعیت مالی افراد با ضریب 29 درصد، میزان اطمینان مالی به نهادهای کمک رسان با ضریب 19 درصد، تجربه در موقعیت زلزله های گذشته با ضریب 20 درصد و کسب پاداش معنوی با ضریب 16 درصد بوده است.
بررسی ﺭﺍبطه فرهنگ شهرنشینی با تعاملاﺕ اجتماعی دﺭ فضاهاﯼ شهرﯼ دﺭ شهر ملاﯾر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳
172-202
حوزههای تخصصی:
فرهنگ شهرنشینی ، به علت تراکم و ناهمگونی و فقدان نسبی آشنایی نزدیک شخصی، روابط انسانی را بسیار ناشناخته، سطحی و گذرا کرده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی در فضاهایشهری در شهر ملایر است. روش پیمایشی- تحلیلی است، شیوه نمونه گیری چند مرحله ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد شده با پایایی 826/0 و واحد تحلیل فرد است. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد بین فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. اما این رابطه بین مولفه های فرهنگ شهرنشینی (نوع دوستی، قانون گرایی، مسئولیت پذیری، فردگرایی، توجه به محیط زیست، غریبگی) با تعاملات اجتماعی متفاوت است. مسئولیت پذیری قوی ترین (500/0=r) و قانون گرایی ضعیف ترین (025/0=r) رابطه را با تعاملات اجتماعی داشتند و رابطه بین نوع دوستی با تعاملات اجتماعی منفی شد (169/0-= r). در رگرسیون چند متغیره با توجه به مقادیر Beta مسئولیت پذیری (382/0) بیشترین تأثیر و نوع دوستی (095/0-) در جهت منفی و کم ترین تاثیر را بر تعاملات اجتماعی داشتند. .نتیجه نهایی نشان داد که رابطه معنی داری بین فرهنگ شهرنشینی و تعاملات اجتماعی وجود دارد و قدرت تعیین و پیش بینی کنندگی فرهنگ شهرنشینی بر تعاملات اجتماعی بسیار قوی است(646/0). البته با برنامه ریزی های مناسب و آموزش و سرمایه گذاری فرهنگی می توان تعاملات اجتماعی را در جهت مطلوب هدایت نمود و با بازتعریف فرهنگ شهرنشینی مدرن و هویتی ایرانی شاهد رشد نوع دوستی و قانونگرایی در تعاملات اجتماعی شد.
بررسی تحلیلی مبانی اسلامی نوع دوستی به عنوان یک هدف تربیتی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
بحث و بررسی درباره اهداف تربیت از رسالت های اصلی فلسفه تعلیم و تربیت است. با توجه به همزادی قدیمی «تربیت» و «دیانت» و همچنین اهمیت و نقش دین در زندگی انسان، دین و آموزه های دینی به عنوان یکی از منابع اصلی استخراج اهداف تربیت در جوامع مذهبی محسوب می شود. بنابراین، ضروری است تا در جوامع مذهبی، اهداف تربیتی از منظر مبانی دینی نیز بحث و بررسی شود. پژوهش حاضر درصدد است تا نوع دوستی را به عنوان یک هدف در تربیت اسلامی به شیوه تحلیلی استنتاجی بررسی کند. بدین منظور، ضمن تبیین مفهوم «نوع دوستی» و همچنین تبیین رابطه نوع دوستی با تعلیم و تربیت، معنویت و دین داری، مشخص می گردد که نوع دوستی در اسلام بر کدام پیش فرض های هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی و ارزش شناختی مبتنی است. ازاین رو، مبانی مذکور با مراجعه به شماری از آیات قرآن، سنت پیامبر و ائمه اطهار (در قالب احادیث و روایات آنان) و همچنین آراء برخی اندیشمندان اسلامی تجزیه و تحلیل شد و در نهایت، نشان داده شد که این مبانی از نوع دوستی به عنوان یک هدف در تربیت اسلامی حمایت می کند.
مدل سازی معادلات ساختاری در بررسی ارتباط بین نوع دوستی و همدلی با گرایش به معنویت دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین نوع دوستی و همدلی با گرایش به معنویت دانشجویان انجام شد.
روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری کلیه دانشجویان دانشکده ی روان شناسی دانشگاه آزاد تهران مرکز است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان تعداد 385 نفر (102 نفر مرد و 283 نفر زن) و روش نمونه گیری، در دسترس است. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس خود گزارش دهی نوع دوستی راشتون و همکاران (1981)، مقیاس همدلی مهرابیان و اپستین (1972) و پرسش نامه ی گرایش به معنویت روبرت کلونینگر (2003) است. تجزیه وتحلیل آماری یافته ها با همبستگی و رگرسیون چند متغیره انجام شد.
یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین نوع دوستی و گرایش به معنویت (۱۳۹/۰= r و ۰۰۶/۰= sig) و بین همدلی و گرایش به معنویت (۴۱۲/۰=r و ۰۰۰/۰ sig=) رابطه ی معنادار وجود دارد. کلیه ی ابعاد همدلی با متغیر نوع دوستی و گرایش به معنویت رابطه ی معنادار داشتند. ضریب رگرسیون نشان داد که نوع دوستی می تواند پیش بینی کننده ی مثبت و معنادار گرایش به معنویت باشد. همچنین متغیر همدلی و مؤلفه های همدلی مشارکتی، مؤلفه همدلی نسبت به دیگران نیز پیش بینی کننده ی معنادار گرایش به معنویت بودند. در بررسی مدل مفهومی پژوهش هم شاخص های برازندگی، برازش مدل و ارتباط بین این متغیرها را تأیید نمود.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده افزایش حس نوع دوستی، همدلی و گرایش به معنویت در بین جوانان از امور ضروری است و ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺑﻬﺒﻮد در ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ، می تواند ﺑﻬﺒﻮد در ارزش های نوع دوستانه را به دنبال داشته باشد.
رفتار حمایتی؛ مفاهیم مرتبط و انواع آن در منابع اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
معرفت سال بیست و نهم آبان ۱۳۹۹ شماره ۲۷۵
79-88
حوزههای تخصصی:
ازجمله رفتارهای بین فردی انسان، رفتار حمایتی است که سال ها روان شناسان اجتماعی پیرامون آن به تحقیق پرداخته اند. اما سؤال اینجاست اگر در منابع اسلامی بخواهیم پژوهشی درباره رفتار حمایتی انجام دهیم، با چه مفاهیمی باید سراغ آیات و روایات رفت؟ بنابراین هدف این پژوهش، دستیابی به مفاهیم مرتبط با رفتار حمایتی و انواع رفتار حمایتی در منابع اسلامی است. بدین منظور، با روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از تعریف رفتارحمایتی در روان شناسی و مفاهیم اخلاق اسلامی در حیطه رفتارهای بین فردی به سراغ منابع اسلامی رفته و مفاهیمی را که حاوی چند قید از قیود تعریف رفتار حمایتی در روان شناسی بودند، استخراج گردید که تعداد آنها به 28 مفهوم رسید و ارتباط این مفاهیم با رفتار حمایتی براساس قیود تعریف رفتار حمایتی در روان شناسی، تبیین گردید. سپس برای به دست آوردن روایی محتوا، از شاخص روایی محتوا CVI استفاده شد، برای این منظور، پرسشنامه ای که در آن قیود تعریف رفتارحمایتی، مفاهیم استخراج شده، تعاریف آنها و نوع ارتباطشان با رفتارحمایتی در روان شناسی، درج گردیده بود، تهیه و به 7 کارشناس ارائه گردید. در نهایت با توجه به نظر کارشناسان، 23 مفهوم ارتباطشان با رفتارحمایتی در روان شناسی تأیید گردید. براساس مفاهیم مورد تأیید کارشناسان، می توان گفت رفتار حمایتی به حمایت های مادی و غیر مادی تقسیم می شود و سپس حمایت های مادی به مالی و خدماتی و غیر مادی به عاطفی و شناختی تقسیم می گردد.
تأثیر قصه خوانی بر ارتقای حس نوع دوستی پسران 7 تا 12ساله: مطالعه موردی پسران دانش آموز دبستانی شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: دوران کودکی از مهم ترین زمان ها در شکل گیری شخصیت افراد است که می توان با انواع روش های غیرمستقیم در تقویت نقاط مثبت آن که جزء ذاتی وجود هر انسانی است کوشید. در این میان، قصه خوانی می تواند یکی از روش های جذابی باشد که به دلیل برانگیختن احساسات و همچنین کنجکاوی کودک بسیار تأثیرگذار باشد و در آموزش انواع مفاهیم از جمله رفتارهای نوع دوستانه مفید واقع شود. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر قصه خوانی بر افزایش احساس و رفتار نوع دوستانه پسران دبستانی شهر کرمانشاه صورت گرفته است. روش: در چهارچوب روش شبه تجربی و در قالب یک طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمون و کنترل، 20 پسر 7 تا 12ساله با روش نمونه گیریِ دردسترس در شهر کرمانشاه انتخاب و در دو گروه 10نفره جای گرفتند. گروه آزمایش در هشت جلسه از مرداد تا شهریور 1398 در کتابخانه عمومی امام علی (ع) واقع در شهر کرمانشاه تحت تأثیر متغیر قصه گویی قرار گرفت و هشت قصه مرتبط برای آن ها خوانده شد. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از پایان مداخله از هر دو گروه آزمون به عمل آمد تا تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته نوع دوستی مشخص شود. یافته ها: نتایج نشان داد قصه خوانی باعث افزایش نوع دوستی کودکان گروه آزمایش شده است، اما در نوع دوستی پیش آزمون و پس آزمون گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر برای نخستین بار به شیوه تجربی نشان داد قصه خوانی باعث افزایش حس نوع دوستی پسران 7 تا 12ساله می شود. این یافته قابلیت کاربرد قصه خوانی را در آموزش کودکان و حل مشکلات آن ها نشان می دهد و پیشنهاد می کند از قصه خوانی در فضاهای آموزشی و بالینی به عنوان یک روش تعلیمی بهینه و در عین حال سرگرم کننده استفاده شود.
تبیین خدمت رسانی در کلام و سیره معصومین(ع)
حوزههای تخصصی:
خدمت رسانی از جمله اعمال صالحی است که در اسلام مورد توجه و عنایت خاص قرار گرفته است. از آنجا که خدمت رسانی به عنوان یک صفت عالی نفسانی نقش هدایت گری را در حیات آدمی دارد، فی نفسه سازنده اندیشه پاک آسمانی است که در زندگی انسان آثار و برکات فراوان مادی و معنوی به جای می گذارد.در راستای تحقق چنین امر مهمی است که نخبگان و اندیشمندان جامعه باید در اولین گام تلاش کنند تا «خدمتگزاری» در روح و جان انسان ها به عنوان یک هنجار و ارزش اجتماعی و فرهنگ عمومی، جایگاه خود را بیابد و در مقابل خیانت، به عنوان امری ضد ارزش و ضد باورهای دینی مورد نکوهش قرار گیرد، در این صورت است که می توان سرمایه های مادی و معنوی جامعه را به تحرک و پویایی واداشت و آنها را شکوفا نمود. این نوشتار در صدد است تا جایگاه ارزشمند خدمت رسانی و شاخص های آن در فرهنگ اسلامی و باورهای دینی را نشان دهد.
بررسی تأثیر انگیزه های فردی بر رفتار به اشتراک گذاری دانش با توجه به نقش تعدیل کنندگی ارزش ها (مطالعه موردی: ایده شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت فناوری اطلاعات دوره ۸ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲
253 - 272
حوزههای تخصصی:
به اشتراک گذاری دانش، مرحله ای اصلی در مدیریت دانش به شمار می رود. تاکنون عوامل متعددی در تحقیقات برای توصیف رفتار به اشتراک گذاری دانش به کاررفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر انگیزه های فردی بر رفتار به اشتراک گذاری دانش با توجه به نقش تعدیل کننده ارزش هاست. به منظور آزمون مدل، ایده شهر به عنوان یکی از نمونه های موفق جوامع مجازی ایرانی که در آن رفتار به اشتراک گذاری دانش به صورت واقعی صورت می گیرد، انتخاب شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی محسوب می شود. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد و تحلیل داده ها با بهره مندی از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. بر اساس نتایج جمع آوری شده از 217 کاربر فعال ایده شهر (بر اساس جدول کرجسی و مورگان)، تأثیر انگیزه های درونی بر رفتار به اشتراک گذاری دانش به تأیید رسید. از سوی دیگر، ارزش های کاربران نقش تعدیل کننده ای در روابط میان نوع دوستی و شهرت طلبی با رفتار به اشتراک گذاری دانش نداشت و فرضیه های مرتبط با ارزش ها به تأیید نرسید
بازتاب اندیشه آفرینش بنی در شاهنامه فردوسی و مثنوی مولوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۶
185 - 212
حوزههای تخصصی:
از کلیدی ترین مباحث در ادب حماسی و عرفانی به ویژه در شاهنامه و مثنوی ، جلوه های نوع دوستی انسان است. در این آثار، خاستگاه متفاوت آفرینش و خلقت، تصاویر متفاوتی از انسان و جلوه های نوع دوستیش پدید آورده است که بر ضروری بودن این کاوش صحّه می گذارد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی توصیفی می کوشد به بازتاب اندیشه آفرینش بنی در شاهنامه و مثنوی بپردازد. در تصویر آفرینش، بنی از آمیزشِ نیروهای مخفی در یک «بن»، گیتی و انسان پدید می آید. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهر و پیوند، هدف نهایی زندگی انسان هایی است که خود را آفریده ء مهر و آمیزش می دانند. فردوسی و مولوی نیز با چنین مهری در اشعارشان، سعی در آفرینش ایرانی تازه دارند؛ ایرانی که گوهرش «مردمی» و «جهانی» است. این مردمی بودن، به فرد و جامعه، بی آن که شخصیّتشان را بگیرد و یا بزداید، معنا و جان می دهد و مردمی بودن جهانی، تنوّع و هماهنگی همگان را می پسندد و می پرورد.
دیگرگروی و شواهد روان شناختی در حوزه روان شناسی اخلاق(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۲ (پیاپی ۶۵)
115 - 146
حوزههای تخصصی:
یکی از مسائل اساسی در حوزه روان شناسی اخلاق این است که دیدگاه های اخلاقی چه مفروضات روان شناختی دارد و این مفروضات تا چه اندازه شواهد تجربی به همراه دارند. بر همین اساس، نزاع میان خودگروی و دیگرگروی در روان شناسی اخلاق طرح شده و شواهدی تجربی به نفع هرکدام از این دو نظریه اخلاقی ارائه شده است. دیگرگروی از جمله نظریات غایت گراست که بر پایه روان شناختی نظریه خود، به ایثارگری و ایجاد بیشترین خیر برای دیگران - فارغ از خویشتن - توصیه می کند. دیگرگروی روان شناختی، مهم ترین مبنای دیگرگروی اخلاقی است و کوششی برای نقض تک انگیزشی و حب ذات انسان و اثبات امیال و انگیزه های دیگرگروانه است. بیشتر فیلسوفان و روان شناسان اخلاق، تک انگیزشی بودن طبیعت انسان را مردود می دانند و قائل به امکان نوع دوستی همراه با خوددوستی در طبیعت بشر هستند. روش پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه ای و با تکیه بر استدلال ها و شواهد تجربی، کوشیده شده دیگرگروی روان شناختی اثبات گردد تا بتوان با تکیه بر این مبنا به دیگرگروی اخلاقی در حوزه اخلاق هنجاری پرداخت. ادله روان شناختی نیز مبتنی بر شواهد زیست شناختی، شواهد و ریشه های رشدی برای نوع دوستی و تحلیل اهداف و انگیزه های غایی بر پایه مباحث طرح شده در روان شناسی اخلاق است.
مسئولیت اجتماعی شرکتی در دوران همه گیری ویروس کرونا
منبع:
تامین اجتماعی دوره ۱۶ بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۹)
203 - 232
حوزههای تخصصی:
تعریف: پیامدهای بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی ویروس SARS-CoV-2 نیاز به همکاری همه عوامل برای مواجهه با سناریویی را که قبلاً ندیده ایم، برجسته کرده است. هدف: اهداف این مقاله تجزیه وتحلیل تصمیماتی است که شرکت های بزرگ اسپانیایی در سخت ترین دوران اپیدمی نشان داده اند و تعیین موضوعاتی که این شرکت ها در پی آنها بوده اند. نتیجه: نتایج نشان می دهد که چندین شرکت در قبال جامعه تعهد زیادی نشان داده اند و اقداماتی را انجام می دهند که از عواقب COVID-19 می کاهد که به روش های مختلفی تلاش بر بهبود شرایط دارند. به طور مشخص، سه گروه مسئولیت شناسایی شده است: (1) حفاظت از منافع ذی نفعان و سرمایه گذاران (2) حمایت از رفاه جامعه اسپانیا به طور کلی و گروه های آسیب پذیر به طور خاص و (3) ترکیب اقدامات نوع دوستانه قبلی با منافع تجاری.
تأثیر ادراک مصرف کننده از برند اخلاقی و ابعاد حمایت اجتماعی بر هم آفرینی ارزش برند در کرونا با توجه به نقش تعدیلگر نوع دوستی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت برند سال ۸ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۷
230 - 199
حوزههای تخصصی:
هدف این مقاله، تبیین اثر ادراک مصرف کننده از برند اخلاقی و کیفیت ارتباطات در شرایط کرونایی در رابطه با حمایت اجتماعی و هم آفرینی ارزش برند با در نظر گرفتن نقش تعدیلگر نوع دوستی است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی- پیمایشی و از نظر گردآوری داده ها، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه، مصرف کنندگان الکترونیکی است که با استفاده از فرمول کوکران، 194 نفری انتخاب شد. از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. روایی محتوا و روایی سازه سنجش و بررسی شده و پایایی از طریق محاسبه ضرایب بارهای عاملی آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و از نرم افزار Spss25 و Smart Pls2.0 استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که حمایت احساسی و اطلاعاتی بر ادراک مصرف کننده از برند اخلاقی تأثیر دارند و ادراک مصرف کننده از برند اخلاقی بر کیفیت ارتباطات تأثیری مثبت و معنادار دارد. کیفیت ارتباطات بر نیت هم آفرینی ارزش برند تأثیری مثبت و معنادار دارد. نوع دوستی قادر است اثرگذاری حمایت احساسی بر ادراک مصرف کننده از برند اخلاقی را تعدیل کند. شرکت ها با رعایت معیارهای اخلاقی و بهبود کیفیت ارتباطات با مشتریان و می تواند باعث هم آفرینی ارزش برند شوند. خرده فروشان باید به حمایت های اجتماعی در دوران کرونایی و جنبه های اخلاقی برندشان توجه بیشتری کنند، زیرا بر کیفیت ارتباطات و هم آفرینی ارزش برند مؤثر می باشد.
تأثیر سرمایه اجتماعی بر نوع دوستی در شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
مقدمه: نوع دوستی یک ارزش والای اجتماعی و تکلیف اخلاقی اجتماعی است که تضعیف آن، به اختلال نظم اجتماعی منجر می گردد، بنابراین بررسی وضعیت چگونگی رخداد این کنش ها در جامعه ضروری به نظر می رسد. با شناخت کنش های دگردوستانه و عوامل مؤثر بر بروز و ظهور آن در جامعه می توان سایر مؤلفه های فرهنگی و اجتماعی را شناسایی و همچنین تا حدی به وضعیت اخلاقی و فرهنگی-اجتماعی جامعه پی برد. پژوهش حاضر بر آن است که چگونه با شناخت تأثیر مؤلفه های مختلف سرمایه اجتماعی بر نوع دوستی در روابط اجتماعی، می توان زمینه های گسترش نوع دوستی را هر چه بیشتر فراهم آورد. روش: تحقیق حاضر از نوع جستجوی اسنادی در پیمایش انجام شده است. روش تحلیل نیز از نوع تحلیل ثانویه است. این پژوهش به تحلیل ثانویه داده های جمع آوری شده در شهر تهران خواهد پرداخت که این داده ها در مرداد و شهریور 1387 توسط دانشگاه علوم پزشکی ایران، سازمان بهداشت جهانی، شهرداری تهران و جهاد دانشگاهی در سطح تمامی محلات شهر تهران در قالب پروژه «ابزار ارزیابی و پاسخگویی عدالت در حوزه سلامت شهری» جمع آوری شده است. تعداد نمونه این پژوهش بالغ بر 20670 نفر از شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر تهران می باشد. یافته ها: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، افراد با سرمایه اجتماعی بیشتر، در قیاس با دیگران نوع دوست ترند. نتایج رگرسیونی تحقیق بر حسب مؤلفه های سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، مشارکت رسمی، مشارکت غیر رسمی، روابط اجتماعی، ارزش هاو احساس تعلق) نشان می دهد که از بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی تنها اعتماد اجتماعی، احساس تعلق و مشارکت غیر رسمی دارای تأثیر معنا دار و مثبت بر نوع دوستی است. همچنین در معادله دوم، تبیین نوع دوستی بر حسب مجموع متغیرهای مستقل نشان می دهد که متغیرهای اعتماد اجتماعی، احساس تعلق، مشارکت غیررسمی و تحصیلات، تأثیر معنا دار و مثبتی بر نوع دوستی دارند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، سرمایه اجتماعی و مؤلفه های آن تأثیر به سزایی در کنش های نوع دوستانه دارند، لذا باید با تقویت سرمایه اجتماعی برای توسعه همه جانبه و متوازن نظام اجتماعی و شخصیتی گام برداشت تا با ارتقای سطح توسعه جامعه و نظام شخصیتی افراد میزان کنش های اخلاقی و به طور خاص تر کنش های نوع دوستانه افزایش یابد.
تحلیل روان شناختی ایثار در منابع اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش تحلیل روان شناختی ایثار، از منظر منابع اسلامی است.در این پژوهش از روش تحلیل کیفی محتوای متون دینی استفاده شده و از اصل هم معنایی، چند معنایی، حوزه واژگانی و تحلیل مؤلفه ای بهره گرفته شد. واحد نمونه، آیات و روایات مرتبط با واژه ایثار بودند. داده ها با به کارگیری اصول پیش پردازش متن، ابتدا مورد تحلیل قرار گرفت و سپس با استفاده از اصل هم کنشی در بافت روان شناختی صورت بندی شد. یافته های پژوهش نشان می دهد ایثار به معنای مقدم داشتن دیگری بر خود در چیزی که شخص به آن نیاز دارد، است. مؤلفه های آن عبارتند از: بی منت و بدون آزار بودن، بدون درخواست کمک گیرنده باشد، شخص یاری رساننده خود محتاج آن چیز باشد و کمک رسانی بجا باشد. در رفتارهای ایثارگرانه، افراد تحت تکفل انسان اولویت داشته و در صورت نیاز آنها، ایثار بر دیگران شایسته نیست. می توان بین ایثار و نوع دوستی، تمایز قایل شد. در واقع ایثار اخص از نوع دوستی است و چه بسا رفتاری نوع دوستی باشد ولی ایثار شمرده نشود. لازم به ذکر است که ایثار در منابع دینی به سه قسمِ ایثار در جان، ایثار در مال، ایثار در سوال کردن و ایثار در دعا کردن تقسیم می شود.
اخلاق نیکی محور مدنی مبتنی بر محبت و [نوع] دوستی از منظر نصیرالدین طوسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اخلاق سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۳
۷۲-۵۳
حوزههای تخصصی:
مسئله این جستار بررسی جایگاه محبت و دوستی، در اخلاق اجتماعی از منظر نصیرالدین طوسی است. طوسی جامعه را دارای هیأتی مجزا و مستقل از مجموعه ای از افراد می داند که دارای خصوصیاتی متفاوت از افراد است. دستیابی به سعادت مدنی یا کمال جامعه نگر که غایت سیاست مدن طوسی است، نیازمند نوعی وحدت، یگانگی و تألف است که افراد جامعه را در ارتباط با هم بسان یک شخص واحد گرداند. اشتیاق به این تألف، محبت نام دارد. طوسی محبت را به عنوان نوعی نظریه نیکی محور، در جایگاهی جامعه نگر در رشد اخلاق اجتماعی الگوسازی می کند تا آنجا که حتی عامل و یا دلیل تنوع مدینه ها نزد وی، چگونگی تألیف جامعه براساس نوع محبوب است. ذومراتب بودن محبت، براساس تنوع امر محبوب (فضیلت یا غیر آن از منافع و لذتها)، به تنوع مدینه نزد او منجر می شود. در این جستار، مطابقت نظریه محبت طوسی، با نظریه غایت گرایانه دیگرگروی و نوع دوستی سنجش شده است.
بررسی نقش دانش ایمنی بر روی نوع دوستی و عملکرد کارکنان و فرآیند ایمنی در بین کارکنان آتش نشانی قزوین
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی نقش دانش ایمنی بر روی نوع دوستی و عملکرد کارکنان و فرآیند ایمنی در بین کارکنان کارکنان آتش نشانی قزوین می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کارکنان آتش نشانی قزوین می باشد که تعداد آنها 422 نفر بوده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 218 نفر برآورد گردید. در این تحقیق برای نمونه گیری از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس استفاده شد. در این تحقیق برای نمونه گیری از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس استفاده شد. برای بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که دانش ایمنی بر نوع دوستی، عملکرد کارکنان و فرآیند ایمنی تاثیر مثبتی دارد. همچنین نوع دوستی، عملکرد کارکنان بر فرآیند ایمنی تاثیر مثبتی دارد.