واکاوی

هدف: هدف این پژوهش فهم تجارب زیسته اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان پیرامون تدریس اثربخش در سامانه مدیریت آموزشی بود.روش پژوهش: پژوهش کیفی حاضر با رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری هدف مند و مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با دوازده نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان فعال در سامانه مدیریت آموزشی در سال تحصیلی 401- 400 گردآوری شد. و بر اساس الگوی کلایزی تحلیل گردید. یافته ها: پس از استخراج و دسته بندی موضوعی، تدریس اثربخش در چهار مضمون اصلی و چهارده مضمون فرعی شناسایی شد. اصول تدریس اثربخش در مضمون اصول فناورانه شامل انتخاب راهبردهای تدریس فناور محور، طرح درس الکترونیکی، ارائه تکالیف متناسب و ارائه بازخورد در سامانه و اصول پداگوژیکی شامل تعامل استاد- دانشجو، مشارکت دانشجویان با یکدیگر، توجه به تفاوت های فردی و پژوهش محوری تدریس بود. موانع تدریس اثربخش در مضمون موانع فناورانه شامل ناکارآمدی برای برخی دروس، کمبود متخصص ICT، محدودیت دسترسی به اینترنت و فراهم نبودن زیرساخت ها و موانع پداگوژیگی شامل فقدان شایستگی های موردنیاز و اعتبار پایین نتایج ارزیابیها بود.نتیجه گیری: بستر تدریس اثربخش در سامانه مدیریت آموزشی فراهم نبوده و نیازمند رفع موانع مذکور، توجه به اصول بیان شده و ایجاد شایستگی های لازم آموزش برخط در مدرسان و دانشجومعلمان است.

هدف: هدف پژوهش، «واکاوی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر دین پذیری دانشجویان» است. روش: روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه اصفهان(در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترا) بود که با نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. پرسشنامه محقق ساخته مورد استفاده دارای 45 سؤال است که روایی آن از طریق روایی محتوا صورت گرفت و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ 89/0 تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار استنباطی با نرم افزار SPSS  انجام شد. یافته ها: شش عامل رسانه، دولتمردان، مبلّغان مذهبی، نهادهای مذهبی، خانواده و آموزش در دین پذیری دانشجویان مؤثر بوده اند. همچنین در بین دختران و پسران، در بین عوامل مؤثر بر دین پذیری تفاوت معناداری وجود ندارد و در بین مقاطع تحصیلی در عوامل رسانه، مبلّغان مذهبی، خانواده و آموزش تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی در عامل دولتمردان و نهادهای مذهبی در بین دانشجویان کارشناسی ارشد و کارشناسی تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر دانشجویان، عوامل دولتمردان، مبلّغان مذهبی، رسانه، خانواده، آموزش و نهادهای مذهبی، به ترتیب بیشترین تأثیر را در دین پذیری دانشجویان دارند. نتیجه گیری: مقاله در زمینه واکاوی عوامل مؤثر بر دین پذیری دانشجویان، عوامل مختلفی را شناسایی کرده که عوامل دولتمردان، مبلّغان مذهبی، رسانه، خانواده، آموزش و نهادهای مذهبی به ترتیب بیشترین تأثیر را در دین پذیری دانشجویان دارند که نیازمند توجه بیشتر این عوامل در دین پذیری دانشجویان و نوجوانان است و باید برنامه ها و تلاش بیشتری را در این زمینه به کار ببندند تا نوجوانانی معتقد و متدیّن تربیت کنند که بتوانند باعث ترقی و پیشرفت جامعه شوند.

هدف: هدف پژوهش حاضر کشف و فهم مؤلفه های مؤثر در فرایند فرزندآوری در زنان متأهل ایرانی است که با استفاده از روش کلایزی و راهبرد پدیدارشناسی در پائیز سال 1401 انجام شده است.روش : به منظور جمع آوری داده ها با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند و روش مصاحبه نیمه ساختارمند؛ در مصاحبه 23اُم اشباع نظری حاصل شد. این داده ها در مراحل هفت گانه روش کلایزی تحلیل و اعتبار روایی آن ها با استفاده از معیارهای لینکولن و گوبا بررسی و تأیید شد.یافته ها: یافته های حاصل حاکی از احصا 8-مضمون بود که 32-خوشه و 87 کد را پوشش می دادند. بر اساس کدهای شناسایی شده، مضامینی همچون اقتصادی(21کد)، فردی(19کد) و روانشناختی(14کد)، به ترتیب دارای اولویت بودند. برحسب فراوانی نیز، بیشترین فراوانی مربوط به "مشکلات اقتصادی" در خوشه موانع دولتی، "مشکلات معیشتی" در خوشه جامعه، "اجاره بها" در خوشه مسکن، "شاغل بودن مادر و امنیت شغلی زوجین" در خوشه اشتغال، "افزایش سن" در خوشه سن، "نگرش منفی" در خوشه مدرنیته و "عدم مسئولیت پذیری" در خوشه پذیرش نقش خود به عنوان پدر و مادر، بوده است.نتیجه گیری: باتوجه به اینکه جامعه شناسان عقیده دارند تمرکز جدی بر جوانان مبنای فرزندآوری برای نسل آینده است و ثروت هر کشور جمعیت جوان آن کشور است، بنابراین یافته های حاصل شده در پژوهش حاضر می تواند برای توسعه و پیاده سازی برنامه های بهبود فرزندآوری، موردتوجه مسئولان جامعه شناختی، اقتصادی، روان شناسی، مشاوره خانواده و ازدواج و واقع گردد.

مقدمه: حافظت از محلات تاریخی ایران باوجود ارزش های غنی، یکی از چالش های اساسی درزمینه شهرسازی است.باتوجه به تغییرات ساختاری،کالبدی و...در بافت های تاریخی در دوران معاصر و در نتیجه تضعیف روابط اجتماعی درون محلات،این مساله،خود را به مثابه یکی از چالش های جدی پیش روی برنامه ریزان شهری نشان داد.این چالش، نیاز به بازآفرینی محلات براساس مکتب نوشهرسازی و احیای هویت تاریخی آن ها را مطرح می کند.هدف پژوهش: هدف، واکاوی مفهوم محله در محلات تاریخی ایران مبتنی بر اصول نوشهرسازی است که از نوع بنیادی بوده و برای دستیابی به مفاهیم اصلی مرتبط با بازتولید مفهوم محله در مکتب نوشهرسازی،بررسی ویژگی های آن از طریق بازخوانی و تحلیل مطالعات موجود ضروری است.روش شناسی: روش تحقیق، کیفی و مبتنی بر تکنیک های مرور نظام مند، مطالعه تطبیقی و روش پژوهش اِسنادی استفاده شد. یافته ها و بحث: در راستای هدف اصلی، دو هدف فرعی مطرح شد:1)استخراج اصول شهرسازی در محلات تاریخی ایران و مقایسه آن ها با اصول نوشهرسازی.با استفاده از مرورسیستماتیک،قواعد شهرسازی در محلات تاریخی ایران بر اساس اصول مکتب اصفهان تعریف و سپس مفهوم محله در گذشته و حال بر اساس6متغیر مقایسه شدند.متغیرها؛شامل:مفهوم، تعریف، جایگاه، ساختار هندسی،عنصر شاخص و اصول شکل دهنده بودند.2)از مرور سیستماتیک و روش تحلیل مضمون و با کمک روش اِسنادی به منظور مقایسه تطبیقی این اصول باهم، تعداد 10 شاخص استخراج گردید که نشان دهنده هم پوشانی این اصول بایکدیگر میباشد که عبارتند از: پیوستگی، مرکزیت و قلمرو محله اى، پیوند میان شبکه راه های بین شهری با شبکه گذرهای اصلی محلات، سلسله مراتب دسترسی، سلسله مراتب فضایی، انعطاف پذیرى ساختارکالبدی، ساختاراجتماعى قوی ،پایداری و معماری با هویت .نتیجه گیری: نتایج نشان داد که اصول نوشهرسازی شباهت های زیادی با اصول شهرسازی در محلات تاریخی ایران دارند و این تشابهات منجر به استخراج اصول ده گانه شد که تداعی اصول شهرسازی بومی و ایرانی است.در نتیجه می توان به محله ای دست یافت که با احیاء میراث به جامانده، هویت تاریخی و متعاقب آن هویت ایرانی- اسلامی خود را علاوه براینکه حفظ می-نماید، ویژگی های محله های معاصر را با توجه به نیاز امروز ساکنان آن طراحی و برنامه ریزی می کند.

با تأمل در مفاد پاره ای از آیات و روایات ناظر به شخصیت والای جعفربن ابی طالب(ع)، به وضوح می یابیم که وی از معدود صحابه نبوی موفق در عرصه «قوس صعودی» (تقرب به پروردگار کریم) بوده است. همین حیثیت معنوی او موجب گردیده است تا دانشوران مسلمان، در قالب نگاشته هایی مستقل و غیرمستقل، به شناسایی و تبیین کارکردهای نیک ایشان در این راستا بپردازند؛ اما در هیچ یک از آنها شناسایی و بررسی تحلیلی عوامل مؤثّر در دستیابی او به چنین موفقیت ارجمند، مورد توجه قرار نگرفته است. بدین جهت این مقاله، به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افزاری، پاسخ گوی این پرسش است که: «عوامل بنیادین مؤثر در دستیابی جعفربن ابی طالب به تکامل معنوی چیست؟». بر اساس یافته های پژوهش، این موارد در دو دسته معرفتی– شناختی، و رفتاری– عملی جای می گیرند. اموری همچون: معرفت به خداوند و ایمان راستین به او، معرفت و باور درست به نبوت رسول اکرم(ص) و رهروی کامل از آن بزرگوار، معرفت به قیامت و ایمان واقعی به آن و عبودیت خالصانه، از موارد معرفتی- شناختی است و اموری مانند بخشش در راه خدا، صبر همه جانبه در طریق بندگی خدا، مهاجرت برای حفظ دین، شهادت در جهت حفظ دین و بقای آموزه های قرآن و اهل بیت((ع)) و... از موارد رفتاری- عملی است.

نگارندگان در پژوهش حاضر به معرفی پژوهش هایی در حوزه زنان شاهنامه برآمده اند و با واکاویِ جامعه شناختیِ حدود370 مقاله و 170 رساله و پایان نامه و 36 عنوان کتاب در حوزه مطالعات زنان شاهنامه از سال 1300 تا 1400 به مطالعه و بررسی این پژوهش ها پرداخته و کوشش شده است تا ضمن ارائه آمارها در قالب جدول و نمودار، سال شمار تحقیقات، سیر صعودی آن ها، داستان های پُراستقبالِ مربوط به زنان شاهنامه، جنسیّت پژوهشگران و رویکردهای اصلی و فرعی تحقیقات، نقد و بررسی شود. عواملی مانند پررنگ تر شدن حضور دختران در دانشگاه ها و رشد سه برابری تعداد اعضای هیأت علمی زن در کشور موجب شده است تا میزان گرایش پژوهشگران به نقد و بررسی داستان های زنان شاهنامه از اواخر دهه هشتاد شمسی روندی رو به افزایش داشته باشد. شخصیت هایی همچون سودابه، رودابه، منیژه، گردآفرید، تهمینه، شیرین، سیندخت و گردیه به ترتیب بیشترین میزان پژوهش ها را به خود اختصاص داده است و تعداد پژوهشگران زن در مقایسه با مردان بیشتر بوده است. رویکردهای اصلی این پژوهش ها، شامل پژوهش های عمومی (زنان)، تطبیقی، مقایسه ای، نظریه ای، بلاغی و رویکردهای فرعی پژوهش ها هم شامل پژوهش های فمینیستی، روان شناختی، اجتماعی و نظریه اشخاص (مباحث تئوریک) است که از دل پژوهش های نظریه ای در رویکرد اصلی به دست آمده است.

مقدمه: تالاسمی یکی از مهم ترین بیماریهای مزمن ارثی است. این بیماری، عوارض متعدد جسمی مانند کم خونی؛ روانی مانند افسردگی و ناامیدی و همچنین اجتماعی مانند دوری از اجتماع و انزوا را ایجاد می کند که با انجام درمان منظم و مرتب می توان آنها را تا حدودی کاهش داد. هدف پژوهش حاضر واکاوی تجربه زیسته بیماران مبتلا به تالاسمی با اتکا به روش داده بنیاد است. روش: مشارکت کنندگان پژوهش شامل 15 نفر از زنان و مردان مبتلا به بیماری تالاسمی ساکن شهرستان خرمشهر در رده سنی 20 تا 50 سال بودند که با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی و با تکیه بر اصول «گزینش مبتنی بر معیار» و روش هدفمند با معیار اشباع نظری انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات نیز مصاحبه بدون ساختار بود و برای ارزیابی اعتبار روشهای کنترل یا اعتباریابی توسط اعضا و مقایسه تحلیلی و برای پایایی، خودداری کردن از طولانی شدن زمان جمع آوری داده (انجام مصاحبه ها) تا حد امکان مبنا قرار گرفت. یافته ها: مقولات اجتماعی و روان شناختی از مقوله های مؤثر در تجربه زیسته بیماران مبتلا به تالاسمی در مواجهه با خانواده و جامعه بودند. از بین عوامل اجتماعی تأثیر سه مورد (حمایت اجتماعی، انسداد اجتماعی و ناامیدی اجتماعی)، از همه بیشتر است. همچنین مهم ترین عوامل روان شناختی که بر بیماران تالاسمی در مواجهه با جامعه مؤثر تشخیص داده شده اند، عبارتند از: امیدواری، اعتماد و انزوا. بحث: همان طور که در گفتگوهای بیماران تالاسمی پیداست، بیماربودن تنها بخشی از مشکل این افراد است و شاید تلخ تر از این مشکل نادیده گرفته شدن توسط افراد خانواده و جامعه با تبعیض قائل شدن و ایجاد مانع برای حضور آنها در جامعه است.

در جهان معاصر«سازمان ها» رکن رکین و اصلی جوامع بشری هستند. شرایط مختلف زمانی و مکانی و نیازهای گوناگون انسان ها باعث ظهور و بروز و گسترشِ چشم گیر و روزافزون سازمان ها و اداراتِ گوناگون شده است. از نظر اهمیت سازمان ها، بایدگفت که در تمام زندگی انسان امروزی از تولد تا دم مرگ، تأثیرگذاری دارند. و سازمان ها زمانی می توانند به اهداف و مقاصد مطلوب و مرغوب خود بر سند که از مدیریتی توانمند، شایسته، کاردان و کار بلد برخوردار باشند. چون که «مدیریت» مهم ترین علت و عامل تداوم و حیات و استمرار موفقیت سازمان ها است.  مدیران نقش اساسی و بی مانندی در بالندگی، شکوفایی و باروری سازمان ها دارند.آنچه که باعث موفقیت سازمان ها به صورت اصولی می شود فراهم نمودن منابع و امکانات مورد نیاز آن ها است. بدون بسیج منابع و امکانات مادی، معنوی، ارزشی، سازمان ها قالب بی معنا بیش نیستند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و روش استنطاقی، سامان یافته است. از این رو سؤال اصلی تحقیق این است که بسیج منابع و امکانات در سازمان از منظر قرآن چیست؟  یافته ها نشان می دهد که قرآن کریم به دلالت مطابقی، تضمنی و التزامی به بسیج منابع، اعم از منابع مادی و معنوی که مورد نیاز هر سازمان است اشاره نموده است و تحقیق پیشرو به مهم ترین آن ها که در پژوهش تبیین شده پرداخته است.