علی اکبر ابراهیمی

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی مصاحبه انگیزشی بر عزت نفس و خودکارآمدی زنان معتاد در حال درمان بود. روش: تحقیق حاضر، شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه مورد مطالعه، شامل تمامی زنان معتاد مراجعه کننده در تابستان 1391 برای ترک اعتیاد به مرکز بازتوانی کمپ اعتیاد آینده روشن شهر اصفهان بود، که تعداد 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه (در هر گروه 15 نفر) تقسیم شدند. جلسات مشاوره گروهی به سبک مصاحبه انگیزشی در طی هشت جلسه 90دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت و خودکارآمدی عمومی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان دهنده اثربخشی مصاحبه انگیزشی بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این بررسی می توان نتیجه گرفت که مصاحبه انگیزشی توانسته در افزایش عزت نفس و خود کارآمدی افراد گروه آزمایش مؤثر واقع شود.

زمینه: مهارت های اجرایی، توانایی های شناختی سطح بالا هستند که در فعالیت های روزانه و تکالیف یادگیری به کودکان کمک می کند. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی روایی و اعتبار مقیاس مهارت های اجرایی برای کودکان پیش دبستانی صورت گرفته است. روش: در این مطالعه توصیفی، 250 کودک (150 دختر و 100 پسر) از میان مراکز پیش دبستانی شهر اصفهان طی نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و مادران آن ها به سؤالات مقیاس مهارت های اجرایی پاسخ دادند. برای بررسی روایی مقیاس از روش های روایی محتوا، همبستگی گویه ها با نمره کل (تحلیل مواد) و تحلیل عوامل استفاده شد. اعتبار مقیاس یادشده با روش های آلفای کرونباخ و اعتبار تنصیفی بررسی گردید. یافته ها: تحلیل مواد مقیاس نشان داد که ضرایب همبستگی گویه ها با نمره کل در تمام موارد معنی دار و بین 21/0- تا 81/0 متغیر بود که ضرایب در سطح (0001/0p=) معنی دار بودند. علاوه بر این، اعتبار مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس مهارت های اجرایی 75/0 محاسبه گردید. همچنین ضریب اعتبار تنصیفی مقیاس 80/0 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مقیاس مهارت های اجرایی واجد ویژگی های روان سنجی رضایت بخشی برای استفاده بر روی کودکان پیش دبستانی ایرانی می باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مصاحبه انگیزشی بر پیشگیری از عود زنان وابسته به مواد مخدر بود. روش: این پژوهش به روش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه اجرا شد. جامعه آماری، شامل تمامی زنان معتاد مراجعه کننده برای ترک اعتیاد به مرکز بازتوانی کمپ اعتیاد آینده روشن شهر اصفهان در تابستان 1391 بود. نمونه پژوهش30 نفر از زنان معتاد بودند که از میان معتادان ساکن در کمپ انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار اندازه گیری مورد استفاده پرسشنامه آگاهی از بازگشت مجدد به مصرف مواد بود.گروه آزمایش در هشت جلسه 90 دقیقه ای جلسات مصاحبه انگیزشی شرکت کردند. یافته ها: نتایج نشان داد که جلسات مشاوره به سبک مصاحبه انگیزشی اثرگذار بود. نتیجه گیری: می توان گفت مصاحبه انگیزشی در کاهش عود مصرف مواد مخدر مفید و مؤثر است.

زمینه: اعتیاد طی سال های اخیر در افغانستان رو به افزایش نهاده است. اما آیا عدم شناخت علمی ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی معتادان افغانستانی می تواند منجر به ناکارایی روش های پیشگیری گردد . هدف: پژوهش با هدف بررسی و مقایسه ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی افراد معتاد به مواد (هیروئین و شیشه) با افراد عادی ساکن در شهر کابل انجام گرفت. روش: با استفاده از طرح پژوهش مورد شاهد و بصورت گذشته نگر تعداد ۲۹۳ معتاد( گروه مورد) از نظر ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی با ۲۹۳ نفر جمعیت غیر معتاد (گروه گواه) که از نظر ویژگی های دیموگرافیک با یکدیگر همسان شده بودند مورد مقایسه قرار گرفتند. جهت تشخیص وابستگی به مواد از ملاک های DSM -5 ، برای ارزیابی ویژگی های شخصیتی از آزمون MMPI-2 و برای ارزیابی هوش هیجانی از آزمون Bar On استفاده گردید و همچنین جهت سنجش فرضیه های پژوهش از روش های آماری تحلیل واریانس یک راهه و آزمون توکی استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی افراد معتاد به مواد(هیروئین و شیشه) و افراد عادی در کلیه شاخص های مربوط به آزمون MMPI تفاوت معنی داری وجود دارد و این تفاوت به نفع افراد عادی می باشد(0/001 p< ). در مورد هوش هیجانی هردو گروه نیز مشاهده گردید که میانگین نمرات کسب شده در آزمون Bar on توسط افراد عادی بالاتر از افراد معتاد به مواد(هیروئین و شیشه) می باشد، میانگین نمرات مربوط به هوش هیجانی در افراد عادی ۶۳۳/۸۲ بوده در حالی که این رقم در افراد معتاد به مواد، ۲۹۱/۴۴ گزارش شده است. نتیجه گیری: بین افراد معتاد به مواد و افراد عادی از نظر ویژگی های شخصیتی تفاوت بارز وجود دارد و هوش هیجانی افراد عادی بالاتر از افراد معتاد به مواد می باشد.

این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار، و ساختار عاملی نسخه پیش دبستانی فرم والد سیاهه رتبه بندی رفتاری کنش های اجرایی (جیویا و دیگران، 2003) در کودکان ایرانی انجام شد. بدین منظور 592 کودک 2 تا 5 ساله به صورت چندمرحله ای از مراکز پیش دبستانی شهر اصفهان در سال 93 1392 انتخاب شدند و والدین آنها به سؤالات این سیاهه پاسخ دادند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی سیاهه از ضریب همبستگی بین مادّ ه ها با نمره کل عوامل، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی تأییدی و ضریب همبستگی زیرمقیاس ها استفاده شد. تحلیل عاملی تأییدی برازش مادّه ها بر عوامل بازداری، تغییر، مهار هیجانی، حافظه کاری و برنامه ریزی/سازماندهی را تأیید کرد و بنابراین ساختار پنج عاملی مقیاس تأیید شد. همچنین ضرایب آلفای کرونباخ برای هریک از عامل ها و نمره کل مقیاس در حد مطلوب قرار داشت. لذا در مجموع می توان نتیجه گرفت که مقیاس رتبه بندی رفتاری کنش های اجرایی برای سنجش کنش های اجرایی کودکان ایرانی ابزاری پایا و رواست و می تواند به عنوان ابزاری مفید در پژوهش های روان شناختی و موقعیت های بالینی استفاده شود.

زمینه: از مهمترین مؤلفه ها در فرآیند زندگی زناشویی زوجین، رضایت زناشویی آنان است. رضایت زناشویی یکی از مهمترین ملاک های عملکرد سالم نهاد خانواده است که اختلال به هر دلایلی، می تواند عملکرد آن را متأثر سازد، اما مسئله این است که آیا برنامه غنی سازی روابط زناشویی می تواند موجب بهبود کیفیت رضایت زناشویی شود؟ هدف: هدف این پژوهش، اثربخشی برنامه غنی سازی روابط زناشویی بر بهبود کیفیت رضایت زناشویی زوجین متأثر از سانحه ناشی از جنگ و حملات تروریستی در ناحیه سیزدهم شهرکابل بود. روش: طرح این پژوهش شبه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را کلیه زوج های متأثر از سانحه بین سنین ۲۰ الی ۴۰ سال ناحیه سیزدهم شهر کابل تشکیل دادند که از میان آنها تعداد ۳۴ زوج به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (گروه آزمایش ۱۹ زوج و گروه گواه ۱۵ زوج) گمارده شدند. معیارهای ورود شامل دامنه سنی بین ۲۰ تا ۴۰ سال، داشتن تحصیلات حداقل دیپلم، گذشت حد اقل یک سال زندگی مشترک، شاغل بودن حداقل یکی از آنها، حضور همزمان در جلسات درمانی، نداشتن تشخیص الکولی یا اعتیاد، عدم مبتلا به بیماری های صعب العلاج و نداشتن بحران های حاد خانوادگی و معیارهای خروج از پژوهش شامل عدم تمایل به ادامه همکاری در پژوهش، داشتن غیبت بیش از ۱ جلسه و شرکت در سایر برنامه های درمان و مشاوره. گروه آزمایش، ۸ جلسه ۱۰۰ دقیقه ای بسته آموزشی آموزش غنی سازی روابط زناشویی زوج های بودنمن و شانتیناث (۲۰۰۴) را دریافت کردند و گروه گواه در این مدت هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. آزمودنی ها با استفاده از پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ که توسط فورز و السون (۱۹۸۹) طراحی گردیده است در مراحل پیش آزمون و پس آزمون ارزیابی شدند. یافته ها: طبق نتایج پیگیری پس از یک ماه، بین گروه آزمایش و گواه در میزان کیفیت روابط زناشویی و ابعاد آن تفاوت معنی داری وجود داشت (0/001 p< ) و اثربخشی برنامه غنی سازی روابط زناشویی بعد از یک ماه باقی مانده بود. نتیجه گیری: برنامه غنی سازی روابط زناشویی، موجب بهبود کیفیت رضایت زناشویی زوجینی که متأثر از سانحه و حملات تروریستی گردیده اند می شود