رضا اسماعیلی

رضا اسماعیلی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۵۳ مورد.
۱.

مرور سیستماتیک مقالات پژوهشی در زمینه عوامل شکل گیری حاشیه نشینی در ایران در بازه زمانی (1401-1370)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۶۴ 121-140

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینی ایران سیستماتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۱۷
این مطالعه با هدف مرور سیستماتیک مقالات پژوهشی در زمینه عوامل شکل گیری حاشیه نشینی در ایران در بازه زمانی (1401-1370) انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر اجرا کمی، از نظر ماهیت و روش توصیفی است و جامعه آماری تحقیق کلیه تحقیقات انجام شده در کشور ایران است. از تعداد 250 مقاله انتخاب شده در نهایت تعداد 39 مقاله حائز کلیه شرایط لازم با توجه به پروتکل انتخاب شدند. سپس با استفاده نرم افزار CMA2 تحلیل و ارزیابی گردید. یافته ها نشان داد اندازه های اثر و واریانس برای 19 فرضیه از مطالعات گردآوری شده در حالت مدل اثرات تصادفی برابر(حداقل 617/- تا حداکثر 963/0) و از نظر آماری در سطح احتمال 95 درصد معنادار هستند. هم چنین نتایج نشان داد دافعه های اجتماعی- فرهنگی مبدأ، جاذبه های اجتماعی- فرهنگی مقصد از علل مهم حاشیه نشینی هستند. با توجه به نتایج حاشیه نشینی یک معضل کلان شهری می باشد که نشان دهنده ضعف در ساختار اجتماعی و اقتصادی است برای جلوگیری از تاثیرات سوء این پدیده علاوه بر تلاش در جهت اصلاح این ساختارها باید به شناسایی عوامل دقیق جهت جلوگیری از گسترش بی درنگ آن نمود و البته با توجه به اثرات مخرب حاشیه نشینی بر شهرها، کاهش مشکلات حاشیه نشینان خصوصاً در زمینه های عوامل اجتماعی و فرهنگی باید نقش پررنگی در مدیریت کلان داشته باشد.
۲.

طراحی مدل پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مَکُران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۹ 271 - 312

کلیدواژه‌ها: پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مکران بلوچستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۴۲
استراتژی های توسعه، بدون در نظر داشتن ابعاد انسانی، اجتماعی و زیست محیطی آن، پویایی هایی را ایجاد می کند که به موجب آن عوامل اصلی توسعه یافتگی به جای آن که به عنوان پیش رو برای فرآیند توسعه عمل کنند، با تأخیرهای زمانی در مقابل توسعه قرار می گیرند. هدف این پژوهش طراحی مدل پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مَکُران مبتنی بر روش کیفی داده بنیاد است. نمونه آماری این پژوهش شامل 18 نفر از خبرگانی است که در حوزه پایداری اجتماعی- فرهنگی دارای دانش کافی و تجربه عملی هستند. نمونه گیری ابتدا به صورت هدفمند و تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. در نتیجه مقوله هسته ای با عنوان توسعه اجتماع محور مشارکتی ظاهر گردید. یافته های پژوهش بر اساس مدل پارادایمی در پنج محور (شرایط علی، شرایط مداخله گر و شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها) قرار گرفت. نتایج نشان می دهد همراهی نکردن جامعه محلی با توسعه، شرایط نامناسب اشتغال و درآمد، فقر و معیشت نامطلوب جامعه محلی، محرومیت جامعه محلی از امکانات مناسب، بازنمایی منفی رسانه ها از هویت بلوچ، نقش آفرینی گروه های مرجع محلی در منفی سازی نگرش جامعه محلی نسبت به اهداف توسعه و بی اعتمادی جامعه محلی نسبت به اهداف توسعه از عوامل مؤثر بر پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مَکُران است. در ضمن پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مَکُران موجب پیامدهایی مانند توسعه اجتماعی منطقه، کاهش فقر و محرومیت منطقه، ارتقای سطح اعتماد در جامعه محلی، ارتقای هوش فرهنگی در جامعه محلی است.
۳.

ارزیابی تغییرات مورفولوژیکی رودخانه هراز در اثر فشارهای انسانی در محدوده شهر آمل، مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هیدروژئومورفولوژی دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۴۰ 57 - 40

کلیدواژه‌ها: تغییرات مورفولوژیکی رودخانه پلانفرم رود رودخانه هراز آمل شمال ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۸۵
رودخانه ها سیستم های طبیعی هستندکه فشارهای انسانی طی دهه های گذشته موجب تغییرات شدیدی در مورفولوژی آنها شده است. عوامل مؤثر بر تغییرات مورفولوژیکی رودها و واکنش انها در مناطق مختلف متفاوت است. از این رو،در تحقیق حاضر، تغییرات مورفولوژیکی بخشی از رودخانه هراز در محدوده شهر آمل طی یک دوره 53 ساله (1400-1347) مورد مطالعه قرار گرفت. تغییرات عرض رودخانه، پلانفرم و لندفرم های رودخانه ای با استفاده عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای مورد بررسی قرار گرفتند. سپس، با محاسبه قدرت ویژه رود و مشاهدات میدانی مخاطرات کانال رود شناسایی شدند. در سال 1347میانگین عرض رودخانه141 متر اندازه گیری شد و در سال های 1385 و 1400 به 55 متر کاهش یافت. مساحت لندفرم های رودخانه ای شامل بستر فعال رود و موانع طولی در این دوره به ترتیب 50 و 95 درصد کاهش یافت. با تنگ شدگی رود و کاهش شدید موانع طولی، پلانفرم رودخانه از حالت شریانی به تک کانالی تغییر یافت. بواسطه این تغییرات قدرت ویژه رود افزایش یافته و فرایندهای فرسایشی موجب فروسایی رودخانه و فرسایش دیواره رود شدند. کاهش جریان پایه رود و کانال های آبیاری، تصرف دشت سیلابی و تغییر کاربری اراضی حاشیه رود از مهم ترین عوامل فشار در تغییرات مورفولوژیکی رود در محدوده مورد مطالعه بوده اند. با توجه روند تغییرات ایجاد شده، احداث سد جدید (هراز)، تداوم تصرفات دشت سیلابی وکانال سازی می تواند مخاطرات کانال رود و وقوع سیلاب های بزرگ را تشدید نماید.
۴.

شناسایی محرک های فرهنگی توسعه سیاسی در ایران با روش تحلیل مضمون(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۸ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۶۵ 87-104

کلیدواژه‌ها: محرک های فرهنگی توسعه سیاسی تحلیل مضمون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۱۹
هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر شناسایی محرک های فرهنگی توسعه سیاسی در ایران بود و به شناسایی ابعاد و مؤلفه های محرک های فرهنگی توسعه سیاسی در ایران پرداخت. روش پژوهش:روش پژوهش از نوع کیفی، به صورت تحلیل مضمون بود. جامعه آماری: این پژوهش از منظر هدف، از نوع توسعه ای-کاربردی، از منظر گردآوری داده ها، از نوع توصیفی و از منظر قطعیت داده ها، از نوع اکتشافی بود. نمونه گیری در پژوهش حاضر هدفمند و تا اشباع نظری ادامه یافت. در بخش منابع نوشتاری، با بررسی 19 منبع (از بازه 1380تا 1402) در بخش مصاحبه با 9 مصاحبه، اشباع نظری حاصل شد. روش انجام پژوهش: پژوهش از نوع کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام شد. یافته ها و نتیجه پژوهش: یافته های پژوهش نشان داد که محرک های فرهنگی توسعه سیاسی در ایران به 76 مضمون پایه ای، 18 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر تقسیم شدند. مضامین فراگیر شامل ارزش های بنیادین دین، رفتارهای میل به توسعه دانش و قدرت، هویت و غرور ملی-مذهبی، و تجارب تاریخی هستند. نتایج تأکید می کنند که فرهنگ نقش کلیدی در توسعه سیاسی ایران دارد و می تواند مبنایی برای سیاست گذاری های آینده باشد. توجه به ابعاد فرهنگی می تواند به تقویت مشارکت اجتماعی و سیاسی و ایجاد تحولات مثبت در نظام سیاسی ایران کمک کند..
۵.

فراتحلیل مقالات پژوهشی در مورد پیامدهای حاشیه نشینی در نواحی شهری در بازه زمانی (1370- 1401)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 121 - 152

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینی ناامنی اجتماعی فراتحلیل نواحی شهری ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۸
رشد شهرنشینی در ایران با روندی سریع و شتابان همراه بوده و این رشد شتابان، مسایل و معضلاتی برای شهرهای ایران به دنبال داشته است. با توجه به اهمیت حاشیه نشینی و تأثیر آن در سطوح مختلف جامعه، این مطالعه با هدف  فراتحلیل مقالات پژوهشی در مورد پیامدهای حاشیه نشینی در نواحی شهری در بازه زمانی (1370-1401) انجام شده است. روش تحقیق در این مقاله از نظر هدف کاربردی، از نظر اجرا کمی، از نظر ماهیت روشی «فراتحلیل» بوده که نوعی پژوهش توصیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه تحقیقات ثبت شده در  در پایگاه های اطلاعاتی  و تحقیقاتی در کشور  است که به مساله حاشیه نشینی پرداخته اند. برای شناسایی مطالعات، یک بررسی سیستماتیک در پایگاههای اطلاعاتی مجلات صورت پذیرفت. از تعداد250 مقاله انتخاب شده در نهایت تعداد 39 مقاله حائز کلیه شرایط لازم با توجه به پروتکل انتخاب شدند. سپس با استفاده از نرم افزار CMA2 تحلیل و ارزیابی گردید. نتایج نشان داد از پیامدهای حاشیه نشینی، خشونت خانگی فیزیکی و غیرفیزیکی، انحرافات اجتماعی، کودکان کار و خیابانی و احساس ناامنی اجتماعی است. عدم برخورد بنیادین و ریشه ای با پیامدهای حاشیه نشینی، موجب ظهور آنها در شکل و شمایل دیگر خواهد شد و توسعه ی پایدار شهری از جنبه های زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در معرض تهدید قرار می گیرد.  
۶.

ارزیابی حساسیت ژئودایورسیتی (تنوع زمینی) در حوضه آبریز بابلرود، استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 184 - 200

کلیدواژه‌ها: ژئودایورسیتی شاخص هِمِروبی مازندران حوضه بابل رود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۸۶
ژئودایورسیتی (تنوع زمینی) گوناگونی محیط غیرزنده زمین است که پایه اغلب فعالیت های انسانی و حیات اکوسیستم محسوب می شود. گسترش فعالیت های انسانی و تخریب این محیط بی جان مهم ترین عوامل تهدیدکننده ژئوسیستم و اکوسیستم محسوب می شود. هدف این تحقیق ارزیابی کمی ژئودایورسیتی و تعیین حساسیت پذیری آن بوده است که به صورت نمونه در حوضه آبریز بابل رود در استان مازندران موردمطالعه قرار گرفته است. برای ارزیابی کمی ژئودایورسیتی از چهار شاخص اصلی زمین شناسی، ژئومورفولوژی، خاک شناسی و هیدروگرافی استفاده شد و تعداد عناصر در شبکه های مربعی 5/1 * 5/1 کیلومتری شمارش شدند. سپس شاخص تهدید با استفاده از نقشه کاربری اراضی و روش هِمِروبی طبقه بندی شد. با ترکیب این دو عامل نقشه نهایی حساسیت ژئودایورسیتی حاصل شد. 23 درصد از مساحت حوضه در طبقات تنوع زمینی بسیار زیاد و زیاد قرار گرفته اند. نیمه جنوبی حوضه خصوصاً جنوب شرقی حوضه بیشترین تنوع زمینی را داشته است. از میان شاخص ها در نقشه ژئودایورسیتی، شاخص ژئومورفولوژی با مقدار میانگین 5/44 درصد بیشترین تأثیر را نسبت به سایر شاخص ها دارا بوده است. در نقشه حساسیت ژئودایورسیتی، قسمت های جنوبی و شرقی حوضه با تنوع زمینی بالا و به ترتیب با کاربری های مرتع و دریاچه سد البرز در طبقه بیشترین حساسیت قرار گرفته اند. تلفیق دو نقشه ژئودایورسیتی و شاخص تهدید می تواند اطلاعات بسیار مفیدی را به صورت یکپارچه فراهم نماید تا برای مدیریت سرزمینی، برنامه ریزی و حفاظت مورداستفاده قرار گیرد.
۷.

تجربه زیسته جوانان بی سرپرست در گذربه زندگی مستقل و ورود به جامعه در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۸ 1 - 44

کلیدواژه‌ها: تجارب زیستی- اجتماعی جوانان بی سرپرست وبد سرپرست گذربه زندگی مستقل و ورود به جامعه روش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۷
سالیانه به طور متوسط حدوداٌ 500 نفر از فرزندان تحت سرپرستی سازمان در کشور به صورت زندگی مستقل، ازدواج و... از سیستم حمایت های مستمر سازمان خارج می گردند و در زندگی مستقل در تشکیل زندگی مشترک، یا فردی بعضاً با مشکلات عدیده ای مواجه می شوند. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش، تجربه زیسته جوانان بی سرپرست در گذربه زندگی مستقل و ورود به جامعه در شهر تهران است. تحقیق حاضر یک پژوهش کیفی بوده و به روش تحلیل مضمون انجام شد. ابزار پژوهش شامل مصاحبه عمیق فردی نیمه ساختاریافته است .مشارکت کنندگان پژوهش شامل دختران و پسران بی-سرپرست انتقال یافته به جامعه بودند که حداقل سن آنها 18 سال و از انتقالشان نیز حداکثر 5 سال گذشته بود. انتخاب هدفمند بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار MAXQDA استفاده شد. در بررسی داده های حاصل از مصاحبه ها، به 7 مضمون اصلی و25 زیر مضمون فرعی کدگذاری شد. یافته ها حاکی ازاحساس متناقض مشارکت کنندگان در بدو ورود به جامعه بود، از سویی رهایی از مرکز بسیار خوشایند بود از سوی دیگر ترس از تنهایی نیز مانع آرامش آنان شده بود، آنان درخواست حمایت های مادی و معنوی را داشتند و از اینکه زندگی جوانان بعد از ترخیص برای سازمان در اولویت نیست احساس ناراحتی میکردند.
۸.

نقش روابط عمومی ها در جریان سازی و پیشبرد تحولات سازمانی

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال ۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۳ 12-3

کلیدواژه‌ها: تحول سازمانی نوآوری در سازمان شبکه های اجتماعی روابط عمومی ارتباط سازمانی فرهنگ سازمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۷۳
تحول سازمانی همانا بازآفرینی یک سازمان و یا کسب وکار در مدارهای جدید، استراتژی های نو، ساماندهی به اکوسیستم جدید و پوست اندازی سازمان و شکل دهی به تار و پود و ساختار جدید است. تحول سازمانی موفق علاوه بر آمادگی تحول نیازمند مدیریت سخت افزاری و نرم افزاری در فرآیند تحول است. فصل مشترک تحولات سازمانی و کسب وکار جدید ایجاد، توسعه و نهادینه سازی ارزش های مشترک و هنجارهای جدید در بین کارکنان و ذینفعان است. نظام ارتباطات سازمان و روابط عمومی ها رسالت انتقال پیام تحول را بر عهده دارند. در مقاله حاضر ضمن گونه شناسی نقش روابط عمومی ها در جریان سازی و پیشبرد تحولات سازمانی مشتمل بر نقش های پرچمداری و عاملیت، نقش زمینه ساز، حمایت گر و مداخله کننده و همچنین استراتژی های پیشبرد جریان تحول و راهکارهای تحقق از منظر علم ارتباطات بحث شده است. رسالت روابط عمومی در شبکه سازی اجتماعی، هدایت و مدیریت شبکه های ذینفعان با ساختن پل های عریض ارتباطی در عین توجه به شبکه های آتش بازی و خلق تصویرسازی مثبت از رخداد تحول، تثبیت و نهادینه سازی تحولات سازمانی است.
۹.

تحلیل ساختاری-تفسیری (ISM) شیوه های اقناعی متداولِ اشتراک گذاری پیام در شبکه های اجتماعی در دوران انتخابات شوراهای شهر مبتنی بر رویکرد باهم نگری(موردمطالعه: انتخابات شورای شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۳۳ 548 - 493

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی شیوه های اقناعی انتخابات شورای شهر رویکرد باهم نگری تحلیل ساختاری - تفسیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۷۰
در طی دهه های اخیر رسانه های جمعی نقش انکارناپذیری در شکل دهی افکار عمومی در نوع و میزان مشارکت در انتخابات صنفی و سیاسی ایفا کرده اند و از طریق شیوه های اقناعی تأثیرگذاری زیادی را بر انتخاب کاندیداها داشته اند. درواقع احزاب و گروه ها بر اساس شیوه های اقناعی تلاش می کنند اهداف و برنامه ها و محتوای عملکردی آینده را به واسطه شبکه های اجتماعی در اختیار مردم قرار دهند و بر این اساس آرا بیشتری را به خود اختصاص بدهند. هدف این پژوهش تحلیل ساختاری-تفسیری ¹( ) شیوه های اقناعی متداولِ اشتراک گذاری پیام در شبکه های اجتماعی در دوران انتخابات شورای شهر مبتنی بر رویکرد باهم نگری می باشد. در این پژوهش ۱۵ نفر از متخصصان رشته های رسانه، ارتباطات و علوم اجتماعی از طریق نمونه گیری همگن انتخاب شدند و در دو بخش باهم نگری و تحلیل ساختاری-تفسیری مشارکت نمودند. در این پژوهش به منظور شناسایی شیوه های اقناعی متداول در اشتراک گذاری محتوا در شبکه های اجتماعی در دوران انتخابات از طریق هفت گام باهم نگری ابعاد اصلی و فرعی شناسایی شدند و بر این اساس چهار بعد اصلی اقناع به عنوان کارکرد اطلاع رسانی، اقناع به عنوان کارکرد ابزار گرایی، اقناع به عنوان کارکرد اشتراکی و اقناع به عنوان کارکرد تبلیغاتی در قالب بیست ویک شاخص وارد تحلیل دلفی شدند. در تحلیل دلفی هفت شاخص حذف شدند و بیست ویک شاخص پس از تأیید در دو راند دلفی وارد تحلیل ساختاری-تفسیری شدند و بر اساس این تحلیل هفت سطح ازنظر تأثیرگذاری شیوه های اقناعی در تولید محتوا در شبکه های اجتماعی مشخص شدند که در پایین ترین و اثرگذارترین سطح دو شاخص ایجاد شور و هیجان و تحریک احساس جمعی و در بالاترین و کم اثرترین سطح نیز حجیم نشان دادن نقاط ضعف رقبا در تبلیغات قرار گرفت.
۱۰.

بررسی ارتباط بین سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ فرهنگی با سازگاری اجتماعی (نمونه: ساکنین مجتمع های مسکونی شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 171 - 186

کلیدواژه‌ها: سازگاری اجتماعی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی مجتمع های مسکونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۶۸
تغییر ساختار کاربری فضایی شهرها موجب تشدید مسائل اجتماعی از جمله، کاهش سازگاری اجتماعی درمیان ساکنین مجتمع های مسکونی شهری شده است. در سال های اخیر توجه به ابعاد پایداری محیطی و کیفیت زندگی و اجتماعات سالم، باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط های شهری و سکونتی شده است که با توجه به آن، یکی از عوامل افزایش کیفیت زندگی در محیط زندگی افراد، سازگاری اجتماعی می باشد . هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با سازگاری اجتماعی در میان ساکنین مجتمع های مسکونی شهر اصفهان در سال 1398 است که با ترکیبی ازنظریه های جامعه شناختی و روان شناختی مورد مطالعه قرار گرفت.با توجه به اینکه سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی از جمله متغیرهایی هستندکه می توانند بر میزان سازگاری افراد تأثیرگذار باشند، لذا در پژوهش حاضر، کوشش می شود تا به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که آیا سرمایه اجتماعی و ابعاد آن و همچنین سرمایه فرهنگی با میزان سازگاری اجتماعی ساکنین مجتمع های مسکونی در شهر اصفهان رابطه دارد؟ پژوهش حاضر به روش پیمایشی و مصاحبه مشارکتی انجام شد و داده ها با ابزار پرسشنامه با پایایی و روایی مناسب، با شیوه نمونه گیری خوشه ای و تصادفی طبقه ای چندمرحله ای جمع آوری گردید .جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد و خانوارهای ساکن مجتمع های مسکونی شهر اصفهان تشکیل داده اند که حدود 1155800 نفرمی باشند و تعداد385 نفراز ساکنین، طبق فرمول کوکران بعنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون به کمک نرم افزارSPSS وAMOS استفاده شد.براساس نتایج تحقیق،، بین سرمایه فرهنگی و سازگاری اجتماعی ساکنین، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد اجتماعی، اتصال به شبکه های اجتماعی و هنجارگرایی) با سازگاری اجتماعی ساکنین،رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
۱۱.

تحلیل زمینه های علیّ توسعه منابع انسانی برای مدیریت توسعه انسانی توانخواهان دارای آسیب اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه و مدیریت منابع دوره ۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 93 - 110

کلیدواژه‌ها: توسعه منابع انسانی آسیب اجتماعی شرایط علی توسعه انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۹۱
اثر بخشی فعالیت های نیروهای انسانی با هدف توانمند سازی و بهبود انسان های آسیب دیده و یا در معرض آسیب در مراکز شبانه روزی، کاری بس سخت ،پیچیده و فرسایشی است . این مهم ،نیاز به کارکنانی توسعه یافته با روحیه شهروند سازمانی دارد .سیاست های دولت درسطح عملیاتی با استفاده از ظرفیت منابع انسانی سازمان های غیر دولتی، توانمندی ورهایی سازی برای برگشت آنان به اجتماع و خانواده است. این مقاله ،به دنبال یافتن پاسخ به تحلیل زمینه های علیّ توسعه منابع انسانی برای مدیریت و توسعه توانخواهان دارای آسیب های اجتماعی در پارک سلامت روان شیراز کدامند؟ می باشد. جامعه آماری 15 نفر از خبرگان موضوعی دانشگاهی ،سیاست گذاران و عملیاتی بوده اند که به روش نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده اند. این پژوهش از نظررویکرد، کیفی بر مبنای نظریه زمینه ای می باشد که با استفاده از روش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته ، داده های لازم گردآوری و پس ازکدگذاری روی آنها ، عوامل علّی، تحلیل معنایی گردیده اند. یافته ها ونتایج آن نشان داده ا ندکه زمینه ها ی علیّ شامل: لزوم ساختارسازمانی مناسب ، ارتقاء میزان حمات های رفتاری –ادراکی رهبران ، توجه به هیجانات فردی ، ارتقاء سطح عمق شناختی رهبران ،لزوم مشارکت اجتماعی ، توجه به توسعه و شایستگی های فردی، تقویت فناوری های اطلاعاتی وارتباطی ، لزوم توسعه فرایندهای سازمانی مناسب. لزوم توسعه انسانی و ترسیم چشم انداز و بیانیه هدف می باشند. برای اعتبارسنجی سازه ای از تکنیک جمع آوری از منابع متعدد و اعتبار درونی از طریق کنترل اعضا به وسیله بازبینی و تایید متن پیاده شده مصاحبه، درگیری طولانی مدت نگارنده و پرمایگی دریافت اطلاعات و اعتبار بیرونی به وسیله توصیف غنی داده ها،استفاده شده است .
۱۲.

بررسی رابطۀ توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان حاشیه نشین محلۀ همت آباد اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 179 - 206

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی کیفیت زندگی تحصیلات درآمد همت آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۰۴
در چندین دهه اخیر، توسعه شهرنشینی با خود معضلاتی را به همراه داشته که حاشیه نشینی یکی از این مسائل اجتماعی بوده است. مسئله اصلی در بین حاشیه نشینان، پایین بودن سطح کیفیت زندگی آنان است؛ به همین دلیل نظریه پردازان حوزه شهری معتقدند با توانمندسازی ساکنان محلی در محلات حاشیه نشین شهری می توان کیفیت زندگی آنان را بالا برد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان محله همت آباد اصفهان است که برای رسیدن به اهداف پژوهش از نظریه فیترمن استفاده شده است. پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کمّی از نوع راهبرد پیمایش (توصیفی- همبستگی) بوده است. جامعه آماری 15488 نفر از شهروندان محله همت آباد بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای 371 نفری از آن ها مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ-کیفیت زندگی (90/0)، احساس شایستگی (90/0)، احساس مؤثربودن (72/0)، معناداربودن (86/0)، حق تعیین سرنوشت (70/0)- به دست آمده است. همچنین برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار Spss24 استفاده و برای تجزیه وتحلیل یافته ها از آماره های توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که میزان کیفیت زندگی ساکنان محله همت آباد از متوسط میانگین پایین تر بوده است. نتایج حاصل از فرضیات پژوهش بیان می کند که بین توانمندسازی و کیفیت زندگی (68/0) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین بین تحصیلات، درآمد و کیفیت زندگی تفاوت معنی داری مشاهده شد. نتایج به دست آمده از مدل رگرسیونی پژوهش نشان داد که متغیر توانمندسازی با بتای β=64 توانسته است 38 درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی را تبیین کند.
۱۳.

ارزیابی مناطق مستعد خطر سیلاب با نگرش فازی، مطالعه موردی: پایین دست حوضه آبریز نکا، استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۴ 145 - 158

کلیدواژه‌ها: نقشه خطر سیل نگرش فازی رودخانه نکا استان مازندران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۸۵
سیل از جمله مخاطراتی است که سالانه میلیونها نفر را در جهان تحت تأثیر قرار می دهد. مناطق شمالی ایران هم طی دهه های اخیر با سیلابهای متعددی روبرو بوده اند و خسارات زیادی به نواحی شهری و روستایی این مناطق وارد شده است. این تحقیق با هدف، تهیه نقشه مناطق مستعد سیل با روش فازی و صحت سنجی نقشه های مختلف در پایین دست حوضه رودخانه نکا در شرق مازندران انجام شده است. پس از سیل سال 1397 موقعیت بخشی از مناطقی که دچار سیل شدند به صورت نقطه ای ثبت گردید. داده ها به صورت تصادفی به دو قسمت آموزشی و اعتبارسنجی با نسبت 70 و 30 درصد تقسیم شدند. بر اساس 70 درصد از داده های مشاهده ای، روابط فازی لایه های مختلف اطلاعاتی شامل ارتفاع، شیب، فاصله از رود، بارش، لیتولوژی و کاربری اراضی تعیین شد. پس از فازی سازی لایه ها با استفاده از 9 اپراتور مختلف فازی، همپوشانی لایه ها انجام شد و نقشه خطر سیل بدست آمد. برای صحت سنجی نقشه های حاصله با استفاده از 30 درصد نقاط باقیمانده و همان تعداد نقاط فاقد سیل با روش ROC و شاخص کاپای کوهن اعتبار سنجی صورت گرفت. نتایج نشان داد که روشهای گامای 9/0، 8/0، 7/0 به ترتیب بیشترین دقت را داشته است. براساس نقشه نهایی گامای 9/0، 7/15 درصد از مساحت منطقه در محدوده خطر بسیار زیاد و زیاد قرار دارد و 30 درصد مناطق روستایی و شهری حوضه در این محدوده های خطر قرار گرفته اند.
۱۴.

تحلیل تغییرات زمانی و پایداری پلانفرم آبراهه رود نکا - مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۱ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۲۴ 39 - 52

کلیدواژه‌ها: مورفولوژی رودخانه ضریب خمیدگی پیچانرودی نکارود تغییرات الگو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۵
تغییرات الگوی رودخانه، یکی از مهم ترین مسائل مهندسی رودخانه است که فعالیت ها و سازه های عمرانی را در حاشیه رودخانه ها تحت تأثیر قرار می دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخانه نکارود برای یک دوره ۳۵ساله بین سال های 1364 تا 1399 از شهر نکا تا محل اتصال رودخانه به دریای خزر است. در پژوهش حاضر رودخانه نکا به طول 39 کیلومتر در بخش جلگه ساحلی از شهر نکا تا ساحل دریای خزر موردمطالعه قرار گرفته است. به منظور بررسی تغییرات مسیر رودخانه در سه مقطع زمانی، از سه شاخص مورفومتری، مورفولوژی و مورفودینامیک با استفاده از روش ترانسکت استفاده شده است. در پایان تغییرات کرانه چپ و راست کانال در دوره آماری موردمطالعه، در نرم افزار SPSS مورد آزمون آماری قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی تصاویر ماهواره ای و عکس های هوایی نشان می دهد که مقادیر ضریب خمیدگی، زاویه مرکزی، زوایای قوس ها در طول رودخانه از بالادست به طرف پایین دست کاهش یافته است. با توجه به بررسی های انجام شده مشخص شد که رودخانه نکا رود طی 35 سال از نظر شاخص های مورد بررسی اعم از مورفولوژی ، مورفومتری و مورفودینامیک تغییرات محدودی داشته است. تغییرات بستر رودخانه نکارود طی سال 1385 تا 1399 کاهشی بوده است. دلایل این شرایط، وجود کشت زیاد در اطراف رودخانه و حفاظت از کرانه رودخانه، ایجاد بندهای ذخیره و انحراف آب در بخش دوم یعنی در بخش میانی جلگه و سدسازی بر روی این رودخانه (سد گلورد و سایر سدها) بوده است. 
۱۵.

راهبردهای ارتقای شفافیت در رسانه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۹) 271 - 292
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۲۳۴
در دنیای امروز، شفافیت فعالیت و عملکرد، یکی از شاخص های اصلی سازمان ها و دولت های دموکراتیک و مردم سالار در جلب اعتماد و مشروعیت عمومی است. بر همین اساس پژوهش حاضر، با هدف <شناسایی راهبردهای ارتقای شفافیت در رسانه های ایران> انجام شد. بدین منظور تعداد 48 نفر از مدیران، متخصصان و استادان علوم ارتباطات، رسانه، جامعه شناسی و حقوق با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب و با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود و انجام مصاحبه ها تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از فرایند کدگذاری گلیزری استفاده شد. بر این اساس پس از تلخیص مصاحبه ها، در کدگذاری باز 145 کد، در کدگذاری انتخابی 36  کد و در کدگذاری نظری تعداد 14 کد و مقوله اصلی به دست آمد. همچنین، برای تأیید اعتبار یافته ها از تکنیک کنترل اعضا و برای تأیید پایایی از نظرهای اعضای کمیته راهنما استفاده شد. یافته ها شامل ایجاد جریان آزاد اطلاعات؛ ارتقای آزادی رسانه ها نزد حاکمیت؛ تشکیل سازمان نظام رسانه ای؛ تقویت رسانه های کنشگر مستقل و تخصصی؛ تقویت نهادهای مدنی؛ آموزش و تربیت نیروهای رسانه ای؛ ارائه آموزش های رسانه ای به مدیران سازمان ها و روابط عمومی ها؛ اجرای طرح تربیت رسانه ای عمومی؛ تدوین نظام جامع شفافیت رسانه ای؛ ارتقای فرهنگ مطالبه گری و نقدپذیری؛ قالب شناسی و مخاطب شناسی رسانه ای؛ اعتباربخشی رسانه ای؛ آینده پژوهی رسانه ای؛ تامین زیرساخت های فناورانه رسانه ای بود. یافته ها نشان داد برای ارتقای شفافیت در رسانه های ایران، به کارگیری این راهبردها در سطح خرد و کلان نظام رسانه ای کشور، امری ضروری است.
۱۶.

تبیین جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر سازگاری اجتماعی نمونه: ساکنان مجتمع های مسکونی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 159 - 188

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی سازگاری اجتماعی اعتماد اجتماعی اتصال به شبکه ها مجتمع مسکونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۲۱۰
تغییر ساختار کاربری فضایی شهرها موجب تشدید مسائل اجتماعی ازجمله کاهش سازگاری اجتماعی میان ساکنان مجتمع های مسکونی شهری شده است؛ بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر سازگاری اجتماعی بین ساکنان مجتمع های مسکونی مناطق شهر اصفهان در سال 1398 با ترکیبی از نظریه های جامعه شناختی و روان شناختی است. جامعه آماری این پژوهش، همه افراد و خانوارهای ساکن مجتمع های مسکونی شهر اصفهان اند که تعداد 385 نفر از ساکنان، طبق فرمول کوکران به منزله نمونه با شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و داده ها با ابزار پرسش نامه با پایایی و روایی مناسب جمع آوری شدند. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و درصد) و آمار استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی و روش مدل سازی معادلات ساختاری) با نرم افزار SPSS وAMOS  استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد اجتماعی، اتصال به شبکه های اجتماعی و هنجارگرایی) بر میزان سازگاری اجتماعی ساکنان تأثیر داشته است.
۱۷.

پیامدهای پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مُکران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۰) 192-165
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۲۳
هدف: توسعه اجتماعی قرار دادن انسان ها در مرکز نظریه توسعه است. راهبرد های توسعه بدون در نظر داشتن ابعاد انسانی، اجتماعی، و زیست محیطی آن، پویایی هایی را ایجاد می کند که به موجب آن عوامل اصلی توسعه یافتگی به جای آن که به عنوان پیشرو برای فرایند توسعه عمل کنند، با تاخیرهای زمانی در مقابل توسعه قرار می گیرند. هدف این پژوهش، شناسایی پیامدهای پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مُکران است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش مبتنی بر روش کیفی داده بنیاد است. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگانی است که در حوزه پایداری اجتماعی-فرهنگی دارای دانش کافی و تجربه عملی هستند. با توجه به چارچوب پژوهش، برای گردآوری داده های مورد نیاز پژوهش از روش نیمه ساختاریافته استفاده شده است. پس از تحلیل متن مصاحبه ها، پیامدهای پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور شناسایی شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که پیامدهای پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مُکران شامل توسعه اجتماعی در جامعه محلی، ارتقای سطح اعتماد در جامعه محلی، ارتقای هوش فرهنگی جامعه محلی، ثبات و پایداری امنیت، و کاهش و تعدیل خشونت قومی-محلی است؛ و پیامدهای عدم پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مُکران شامل تشدید بی عدالتی، محرومیت و احساس طردشدگی، افزایش ناامنی و بی ثباتی، افزایش ناهنجاری های اجتماعی-فرهنگی، تشدید مهاجرت از روستاها و شهرهای کم برخوردار به سمت شهرهای برخوردار و تشدید نارضایتی، بدبینی، حساسیت و بی اعتمادی است. ارزش/ اصالت پژوهش: این پژوهش می تواند موجب توسعه ادبیات پایداری اجتماعی-فرهنگی حوزه خاص سواحل مکران با ویژگی های منحصر به فرد قومی-مذهبی منطقه شود و از طریق شناسایی پیامدهای مثبت و منفی پایداری و عدم پایداری اجتماعی-فرهنگی توسعه دریامحور سواحل مکران، به بهبود و ارتقای امر سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه سواحل مکران کمک نماید.
۱۸.

ارزیابی دینامیک مورفولوژیکی رودخانه بابل رود، استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 18 - 35

کلیدواژه‌ها: بابلرود IDRAIM شاخص پویایی مورفولوژیکی (MDI) مازندران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۲
جریان آب و انتقال رسوب در رودخانه ها در ارتباط با سایر عوامل محیطی بیشترین تأثیر را بر دینامیک مورفولوژیکی رود دارد. تغییرات در الگو، نیمرخ عرضی و طولی رود می تواند نقش مهمی در پهنه بندی و تهیه نقشه خطر سیل داشته باشد. هدف از این تحقیق، طبقه بندی پویایی مورفولوژیکی رود و بررسی ارتباط آن با متغیرهای محیطی است. از این رو، هشت بازه از رودخانه بابل رود (استان مازندران) در منطقه پایکوهی و جلگه ای با استفاده از شاخص پویایی مورفولوژیکی (MDI) مورد مطالعه قرار گرفتند. این بازه ها از نظر محدودیت در طبقه نسبتاً محدود قرار گرفته اند. روش MDI بخشی از چارچوب IDRAIM است که سه گروه از شاخص ها شامل مورفولوژی و فرایندها، شاخص های مصنوعی و تعدیل رود را مورد ارزیابی قرار می دهد. مقدار MDI در منطقه مورد مطالعه از 0.64 در بازه های بالادست تا 0.14 در بازه های پایین دست متغیر بوده است که نشان دهنده کاهش دینامیک مورفولوژیکی رود از بالادست به سمت پایین دست رود است. نقشه های ژئومورفولوژی رود و مقادیر MDI بالا در بازه های 1 تا 4 نشان دهنده پویایی مورفولوژیکی زیاد آنها است. عرض فعال رودخانه و درجه محدودیت رود به ترتیب ضریب همبستگی 0.92- و 0.78- با شاخص MDI داشته اند که نشان می دهد با افزایش هریک از این دو متغیر دینامیک مورفولوژیکی رود کاهش یافته است. متغیرهای ارتفاع، شیب و شاخص محدودیت کانال هم به ترتیب ضریب های همبستگی 0.68، 0.62 و 0.78 با مقدار MDI داشته اند که بیانگر افزایش دینامیک مورفولوژیکی کانال با افزایش این متغیرها بوده است.
۱۹.

واکاوی تجارب زیسته ی زنان سرپرست خانوار در مواجهه با رفتارهای پر خطر: مطالعه ی زنان سرپرست خانوار شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۴ 75 - 103

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی رفتارهای پرخطر زنان سرپرست خانوار سرمایه ی اجتماعی دین داری جامعه پذیری بیگانگی اجتماعی اثرات رسانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۲۶۳
مطالعه ی حاضر باهدف واکاوی تجربه ی زنان سرپرست خانوار در مواجه با رفتارهای پرخطر انجام شده است. پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی است و جامعه ی هدف، شامل زنان سرپرست خانوار شهر کرمان است که رفتارهای پرخطر داشتند. از این تعداد 28 نفر مشارکت کننده با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند؛ به این صورت که نمونه گیری تا زمانی که محققان به اشباع نظری دست یافتند ادامه داشته است؛ ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته است. در تحقیق حاضر، برای احراز پایایی و روایی، از روش های پولکینگ هورن بهره گرفته شده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است که عواملی چون جامعه پذیری نامناسب خانوادگی، سرمایه ی اجتماعی پایین، دین داری پایین، وضعیت بد مالی، اثرات بد رسانه ای و احساس تنهایی ناشی از شکست در گرایش زنان سرپرست خانوار به رفتارهای پرخطر مؤثر بوده است؛ همچنین تجربیات زیسته ی زنان در زمانی که رفتارهای پرخطر داشته اند، نشان دهنده ی اعتماد اجتماعی پایین، مشارکت اجتماعی نداشتن و بیگانگی اجتماعی در میان زنان بوده است . از راهکارهای پیشنهادی افراد موردمطالعه برای برون رفت از شرایط رفتارهای پرخطر می توان به حمایت اجتماعی و توانمندسازی اجتماعی زنان اشاره کرد.
۲۰.

شناسایی و پهنه بندی نقاط داغ آلاینده دی اکسید نیتروژن هوای مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال نوزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۷) 381 - 359

کلیدواژه‌ها: دی اکسید نیتروژن مشهد نقاط داغ پهنه بندی شاخص گتیس-ارد-جی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۲۱
دی اکسید نیتروژن (NO 2 ) یکی از آلاینده های معیارهوا محسوب می شود که علاوه بر اثرات سوء بهداشتی، پیش نیاز تشکیل تر کیبات خطرناک جوی نیز است. در پژوهش حاضر براساس 84 نقشه ماهانه که از حداکثر تعداد ایستگاه های کیفیت هوا با طولانی ترین دوره آماری ممکن ترسیم شده است، چهار نقشه فصلی پراکنش این آلاینده برای مشهد تهیه شد. سپس با استفاده از شاخص آماری گتیس-ارد-جی ( Getis –Ord-Gi ) نقاط داغ روی نقشه های فصلی شناسایی شد. در ادامه با استفاده از تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی، پهنه بندی نواحی همگن NO 2 شهر مشهد به دست آورده شد . طبق نتایج به دست آمده، الگوی مکانی تشکیل هسته نقاط داغ در تمامی فصول مشابه با هم است و اکثر مناطق شرق و شمال شرق مشهد کانون غلظت های زیاد این آلاینده است. از لحاظ غلظت NO 2 سطح شهر مشهد را می توان به سه پهنه یا منطقه همگن تفکیک کرد. منطقه 1 با غلظت متوسط، 24 درصد از مساحت شهر را در نواحی جنوب و جنوب غربی مشهد در برگرفته است. منطقه 2 دارای کمترین غلظت بوده و نیمی از مساحت شهر (50 درصد) که عمدتاً منطبق بر نیمه غربی است، در این پهنه قرار دارد و پهنه 3 یا منطقه دارای غلظت زیاد، مناطقی از شرق و شمال شرق مشهد را در بر می گیرد. در واکاوی دلایل غلظت زیاد در پهنه 3، می توان به مواردی همچون تراکم بیشتر جمعیت نسبت به مناطق دیگر، ضعف زیرساخت های شبکه حمل و نقل شهری، بافت فرسوده شهری، وسایل نقلیه موتوری غالباً مستهلک و دودزا، مجاورت با واحدهای تولیدی و صنعتی حاشیه شهر اشاره کرد.  

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان