وحید قاسمی

وحید قاسمی

مدرک تحصیلی: استاد، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه اصفهان، ایران
پست الکترونیکی: [email protected]

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۴۱ مورد.
۲۱.

کارآفرینی جایگزین: درک معنایی تجربه زنان کارآفرین شهر شیراز از مشارکت اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت اقتصادی کارآفرینی جایگزین زنانگی نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۸۸
پژوهش حاضر به دنبال بررسی درک معنایی تجربه زنان کارآفرین شهر شیراز از مشارکت اقتصادی است. هدف پژوهش، بررسی این مسئله است که زنان کارآفرین چه درکی از مشارکت اقتصادی دارند و چه شرایط، زمینه ها و راهبردهایی را در این زمینه، مهم می دانند. روش پژوهش از نوع نظریه زمینه ای (رویکرد نظام مند) و روش جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. داده های پژوهش براساس رویکرد کدگذاری سه مرحله ای استراوس و کُربین (باز، محوری و گزینشی) تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تعاملات خانوادگی گسیخته، تجربه محرومیت چندگانه، روحیه کارآفرینی مطلوب و منابع سرمایه ای چندگانه، مقولاتی است که به صورت علّی بر مشارکت اقتصادی زنان کارآفرین تأثیرگذار است. زنانگی مقاوم- زنانگی تلفیقی، سبک فرزندپروری مقتدرانه و داشتن یا نداشتن حمایت خانوادگی، شرایط زمینه ای مشارکت اقتصادی زنان کارآفرین را شکل می دهد و نابسامانی نهادی، نابسامانی اقتصادی، نبود مهارت آموزی کاربردی و محیط کار جنسیت زده، عوامل مداخله گری است که بر راهبردها و عمل/ تعاملاتی که زنان کارآفرین برای موفقیت اقتصادی و مشارکت اقتصادی مؤثر و موفق به کار می گیرند، تأثیرگذار است. کارآفرینی زنان و مشارکت اقتصادی آنان، پیامدهای گوناگونی دارد که شامل تحولات نگرشی، تحولات هویتی، تغییر سبک زندگی و تغییر زیست منفعلانه است. درنهایت، گفتنی است زنان، کارآفرینی جایگزین زنانه را به عنوان یک الگوی مشارکت اقتصادی، در برابر الگویی ارائه داده اند که بر مبنای ساختارهای مردانه شکل گرفته است.
۲۲.

تبیین جامعه شناختی مصرف شوخ طبعی سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شوخ طبعی سیاسی جهت گیری های سیاسی مصرف رسانه ها مدل سازی معادلات ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۵۰۹
هدف از تحقیق حاضر، تبیین جامعه شناختی میزان مصرف شوخ طبعی سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان و ارائه یک مدل معادله ساختاری برای این موضوع بوده است. بدین منظور، پس از بررسی مبانی نظری و تحقیقانی موجود، یک مدل نظری که برگرفته از مطالعات یانگ و تیسینگر (2006) و میلوفسکی و همکاران (2011) در باب ویژگی های جمعیت شناختی- سیاسی بینندگان برنامه های شوخ طبعانه سیاسی بود، تدوین گردید. در ادامه، مدل مورد نظر با استفاده از داده های پیمایشی مورد آزمون قرار گرفت. یافته های تحقیق حاکی از آن است که نمونه آماری پیامک های شوخ طبعانه سیاسی را بیش از دیگر انواع شوخ طبعی های سیاسی مورد مصرف قرار می دهند. به علاوه، داده های به دست آمده، مدل تدوین شده برای مصرف شوخ طبعی سیاسی را حمایت می کند. در مدل نهایی، تمامی همبستگی های مورد انتظار-به استثنای رابطه میان سن و تماشای شوخ طبعی سیاسی-، معنی دار بوده اند. درنتیجه، پیش بین های مصرف شوخ طبعی سیاسی به ترتیب عبارتند از: مصرف رسانه ها، جهت گیری های سیاسی، و گرایش به شوخ طبعی سیاسی.
۲۳.

تقاطع جنسیت و خانواده : فهم مردانه از ادزواج و جدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت معنا مردان ازدواج طلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۵۱۵
بررسی وضعیت پرشتاب و فزاینده ازهم گسست زندگی های خانوادگی در میان زنان و مردان، بر حسب جنسیت متفاوت شان، با تعابیر مختلفی همراه است.این فهم در مردان بیانگر تجربه نوعی از دست دادن است. این تجربه نتیجه تقاطع ساختار جنسیت و نهاد خانواده و تاثیر آن بر موقعیت متحول شده مردان است. بخشی از این تحول مربوط به مردان و بخشی دیگر مربوط به تحولات هویتی و نقشی زنان است که بر جایگاه دیرپای مردان در خانواده موثر واقع شده است. این مطالعه با هدف کشف فرایند شکل گیری فهم مردانه از جدایی با مشارکت 23 نفر از مردان تهرانی با سابقه حداقل یکبار ازدواج و جدایی و با استفاده از روش داده بنیاد(رویکرد سیستماتیک) صورت گرفته است. مردان با تجربه جدایی مشارکت کنندگان مطلعی برای این مطالعه هستند که واجد سه تجربه هستند: تصورات پیش از ازدواج، تجربه زیسته از زندگی خانوادگی و تجربه جدایی. بررسی این معنای این تجربیات که ریشه در تعارض میان تصورات و تجربه زیسته از ازدواج است، بیانگر فرایندی از شکل گیری معنای ازدواج و زندگی خانوادگی و جدایی است که بر "گسست رشته های انحصار" از جانب مردان تاکید دارد. گره خوردن هویت مردانه به عرصه های حضور تک جنسی/ جنسیتی( عرصه عمومی و خصوصی) و سست شدن این انحصار در پی ورود زنان و دوجنسیتی شدن آنها، مولد تعارض شناختی وشکل گیری بحران هویتی در مردان و زمینه ساز جدایی آنان شده است.
۲۴.

تحلیل نقش میانجی گری قشربندی آموزش عالی در بازتولید نابرابری های اجتماعی در بازار کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظام آموزش عالی بازتولید اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۵۱۲
با گسترش یافتن و عمومی شدن نظام آموزش عالی انتظار می رفت شرایط اجتماعی دگرگون و فرصت برابر تحرک اجتماعی برای همگان میسر شود. این پژوهش با تبیین نظری و آزمون فرضیه های مختلف درباره تأثیر پس زمینه اجتماعی بر پذیرش در دانشگاه و سپس بر موقعیت شغلی افراد، درصدد بررسی نقش میانجی گری قشربندی آموزش عالی در بازتولید نابرابری های اجتماعی در بازار کار است. جامعه آماری همه شاغلان در بازار کار شهر اصفهان است که از سال 1385 به بعد از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس سمپل پاور 530 نفر برآورد شد. نتایج نشان دادند بین جایگاه فرد در نظام آموزش عالی و موقعیت شغلی او رابطه وجود دارد و سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی خانواده بر نوع قبولی فرد در دانشگاه تأثیر مثبت دارد؛ یعنی افراد دارای سرمایه های خانوادگی بالاتر، جایگاه بالاتری در نظام آموزش عالی داشته اند. همچنین نتایج نشان می دهند اثر سرمایه اقتصادی بر موقعیت شغلی ازطریق میانجی گری نظام آموزش عالی است؛ اما سرمایه فرهنگی هم به صورت غیرمستقیم و هم مستقیم بر موقعیت شغلی تأثیر دارد. هرچند اثر سرمایه اجتماعی بر موقعیت شغلی معنادار نشد، در یافتن شغل بسیار تأثیرگذار بوده است؛ درواقع، پس زمینه اجتماعی چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم بر موقعیت شغلی تأثیر می گذارد و نابرابری های اجتماعی ازطریق نظام آموزشی بازتولید می شوند.
۲۵.

آموزش عالی و توسعه اقتصادی: مطالعه تطبیقی کشورهای منتخب جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گسترش کمی آموزش عالی کارآیی آموزش عالی برابری آموزش عالی توسعه اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۴۶۴
تأثیر آموزش عالی بر توسعه موضوعی انکارناپذیر است؛ اما به نظر می رسد صرف افزایش لجام گسیخته و بدون برنامه مؤسسات آموزش عالی و تعداد دانشجویان، زمینه ساز دست یابی به توسعه نیست. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین شاخص های کمی (کمیت آموزش کمی) و کیفی (کارآیی و برابری) آموزش عالی با توسعه اقتصادی میان 78 کشور منتخب جهان است. پشتوانه نظری این پژوهش، بر نظریه های سرمایه انسانی، توسعه انسانی و رویکردهای مرتبط با بازده سرمایه گذاری در آموزش متکی است. این پژوهش به لحاظ روش شناسی با اتکا به پارادایم اثباتی و با استفاده از تحلیل ثانویه داده های طولی بین سال های 2010-2016 انجام شد. نتایج نشان دادند گسترش آموزش عالی از شروط لازم برای دست یابی به توسعه اقتصادی است نه شرط کافی. همچنین شاخص های کمی آموزش عالی در ترکیب متوازن با شاخص های کیفی نظیر کارآیی و برابری، ممکن است زمینه ساز توسعه اقتصادی شود؛ درنهایت، در دوره پساتوده ای برای تبیین توسعه اقتصادی، توجه به شاخص های کیفی آموزش عالی، بستر و محیط گسترده سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره که دو نهاد آموزش و اقتصاد در آن فعالیت می کنند و همچنین ترکیب پیچیده ای از سایر عوامل ضرورت دارد.
۲۶.

مردم نگاری فرایند تغییرات حمام در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حمام استحمام فرایند متمدن شدن مصرف آب جابه جایی کارکردی روش مردم نگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۵ تعداد دانلود : ۸۶۳
حمام کردن در ایران ، قدمتی طولانی دارد و با توجه به کارکرد های بهداشتی، زیبایی شناختی، مذهبی و اجتماعی، نقش مؤثری در تاریخ اجتماعی آن داشته است. در دهه های اخیر، حمام و استحمام با رشد تکنولوژی تأمین منابع آب و انتقال آن به تهران از یک سو و رونق اندیشه فراوانی از سوی دیگر ، دستخوش تغییرات اساسی شده است. هم زمانی سبک زندگی مصرفی و دسترس پذیری حمام در دوران معاصر، زمینه های تغییر ذائق ه فرهنگی و روان شناختی انسان امروز را به همراه داشته است ؛ به گونه ای که تغییر کارکردی حمام و دگرگونی معانی آن به عنوان بخشی از تغییرات مهم انسان متمدن ، پیگیری شدنی است. مقال ه حاضر به دنبال درک تغییرات حمام و استحمام در مسیر تکوین تاریخی آن است. در این پژوهش از روش شناسی کیفی - تاریخی و به طور خاص از روش مردم نگاری برای انجام عملیات پژوهش و کلیه مراحل کار میدانی بهره گرفته شد. یافته های این پژوهش ، حاصل تجربه زیسته زندگی پژوهشگران در تهران، مشاهدات و مصاحبه با طبقات مختلف شهری در تهران است. این مطالعه نشان می دهد با وجود تغییرات ساختاری در زندگی شهری، از بین رفتن حمام عمومی و جایگزینی حمام خانگی، این تغییرات صرفاً ساختاری نبوده و به مرور ، ذائقه روان شناختی مردم تهران نیز متناسب با پیچیده تر شدن جامعه، تحولاتی را تجربه کرده است. افزایش دفعات شست و شو، کاهش فواصل زمانی، افزایش حساسیت های بهداشتی، انزجار از بو، پنهان سازی بروز های بدن، خصوصی شدن و تغییرات کارکردی و معنایی حمام و استحمام، بخشی از این تحولات فرهنگی – روان شناختی است که در سال های اخیر در ایران رخ داده است.   
۲۷.

برساخت سوژه دینی در گفتمان های سینمای دینی پس از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پالایش سوژه دینی سینمای دینی طرد گفتمان مکانیسم استعلا مکش نوع دینداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۷۳۲
پیامد انقلاب اسلامی به مثابه رخدادی سیاسی، موجی از تلاش ها برای دینی سازی و اسلامی کردن زمینه های اجتماعی، فرهنگی و هنری به شمار می آید. یکی از حوزه هایی که در ساخت فرهنگی به طور کل و سراسری متحول شد و ساخت نهادی آن استحاله یافت، نهاد سینماست. در این پژوهش، در چارچوب الگوی برساختی و از منظری گفتمانی، ضمن انتخاب هدفمند 44 فیلم سینمای دینی پس از انقلاب به روش تحلیل گفتمان انواع سوژه دینی و مکانیسم های برساخت این سوژه واکاوی و تحلیل شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد مکانیسم های برساخت سوژه دینی شامل مکانیسم استعلا، مکش، پالایش و طرد است. در گفتمان سینمای دینی شاهد تکثر سوژگانی نیستیم و سوژه ها فضای محدودی برای عاملیت دارند. در این میان، نیروهای ساختاری پیوسته به عاملیت سوژه ها حمله می کنند. در سینمای دینی، از این حیث شاهد تخاصمی اساسی نیستیم، بلکه نوعی قبض و بسط گفتمانی حادث می شود؛ به این معنا که بنا به اقتضاهای سیاست گذاری و تحولات زمینه ای، برخی تفاسیر دین و برساخت مدل های دینداری مرجح شده و سوژه هایی، که طیف و تنوع آن ها بسیار محدود است، عرصه سخنگویی یافته اند، اما سوژه های برون از چارچوب ایدئولوژیک مسلط قادر به هژمونیک شدن نیستند.
۲۸.

ارائه الگوی پارادایمی فرهنگ مالیاتی نزد مؤدیان مالیاتی شهر اصفهان (پژوهشی کیفی در حوزه جامعه شناسی اقتصادی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ مالیاتی الگوی پارادایمی مطالبه گری غیرهنجارمند مؤدیان مالیاتی اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۳۶
این مطالعه کیفی، با هدف کشف نظام معنایی مؤدیان مالیاتی در رابطه با پدیده مالیات و ارائه الگوی داده بنیاد فرهنگ مالیاتی در بستر موردمطالعه به انجام رسید. روش مورداستفاده در این پژوهش، نظریه زمینه ای به عنوان یکی از روش های اصلی پژوهش کیفی است. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و شیوه نمونه گیری هدفمند- نظری با سی نفر از مؤدیان مالیاتی شهر اصفهان گردآوری و جهت تحلیل داده ها از سه شیوه کدگذاری باز، محوری و گزینشی و همچنین ابزار تحلیلی پارادایم استفاده شد. داده های گردآوری شده در قالب تعدادی مقوله عمده و یک مقوله هسته کدگذاری و تحلیل شدند. الگوی پارادایمی ارائه شده شامل سه بعد شرایط، عمل- تعامل ها و پیامدها است که بر مبنای نتایج پژوهش در بعد شرایط شامل شرایط علی (اقتصاد رانت جویانه، نظام مندی مالیات، شفافیت قوانین مالیاتی، اقتدارگرایی مالیاتی)، شرایط زمینه ای (هزینه روانی تمکین، انصاف رویه ای مالیاتی، کنش متقابل واگرا و اعتماد متقابل کنشگران) و شرایط مداخله گر (عدالت مالیاتی، سلامت اقتصادی مسئولین، پاسخگویی مالیاتی و کارآمدی مصارف مالیات) در بعد عمل- تعامل (مالیات به مثابه نفع مشترک، مالیات به مثابه تکلیف و تمکین جبرمحور) و در بعد پیامدها (نارضایتی مؤدیان، غیرشفاف شدن فعالیت های اقتصادی و تقویت اقتصاد سایه) است که حول یک مقوله هسته به نام «مطالبه گری نامتوازن غیرهنجارمند» شکل گرفته اند.
۲۹.

تبیین جامعه شناختی نقش سرمایه اقتصادی خانواده در بازتولید نابرابری های اجتماعی در بین فارغ التحصیلان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی بازتولید اجتماعی نظام آموزش عال موقعیت شغلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۶۳۳
موفقیت دانش آموزان در ورود به دانشگاه و متعاقب آن دستیابی به مشاغل سطح بالا یکی از اصلی ترین دغدغه های خانواده هاست. در این میان سرمایه اقتصادی نقش بسیار مهمی در آماده سازی دانش آموزان برای رقابت در ورود به دانشگاه ایفا می کند. از این رو پژوهش حاضر با درک اهمیت مسئله سرمایه اقتصادی به تبیین نظری پژوهش و آزمون فرضیات پیرامون سرمایه اقتصادی خانواده و تأثیر آن بر جایگاه فرد در نظام آموزش عالی و سپس بر موقعیت شغلی فرد پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شاغلین در بازار کار شهر اصفهان می-باشند، که از سال 1385 به این سو از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس سمپل پاور 530 نفر برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد که از یک طرف بین جایگاه فرد در نظام آموزش عالی و موقعیت شغلی فرد رابطه وجود دارد، و از سوی دیگر سرمایه اقتصادی بر نوع قبولی فرد در دانشگاه تأثیر مثبت دارد؛ یعنی کسانی که از سرمایه اقتصادی بالاتری برخوردار بوده اند از جایگاه بالاتری در نظام آموزش عالی برخوردار شده اند. نتایج تحقیق هم چنین نشان می دهد که افرادی که سرمایه اقتصادی بیشتری دارند از موقعیت شغلی بالاتری نیز برخوردارند. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد که تأثیر سرمایه اقتصادی بر موقعیت شغلی از طریق میانجی گری جایگاه فرد در نظام آموزش عالی انجام می پذیرد به عبارت دیگر، نابرابری های اجتماعی ازطریق نظام آموزشی بازتولید می شود.
۳۰.

سنخ شناسی گفتمان های سینمای دینی پس از انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گفتمان سینمای دینی گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفتمان شهرگریزی و روستاگرایی گفتمان فردیت محور گفتمان تساهُل و تکثرگرایی و گفتمان بازگشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۶ تعداد دانلود : ۶۴۰
پس از انقلاب اسلامی، یکی از حوزه هایی که در ساحت فرهنگی دچار تحول جدّی شد، نهاد سینما بود. سینما از آغاز انقلاب چونان ابزاری فرهنگی مورد توجه شایان بوده تا از آن به عنوان وسیله ای برای ترویج دین استفاده گردد. در این پژوهش با مطالعه 44 نمونه از آثار سینمای دینی پس از انقلاب با روش تحلیلِ گفتمان و نشانه شناسی گفتمانی تلاش شده است تا به این سؤالات پاسخ داده شود که گفتمان های سینمای دینی پس از انقلاب کدام اند و چه صورت بندی و زمینه مندی گفتمانی دارند. نتایج این مطالعه نشان می دهد پس از انقلاب اسلامی متون سینمایی در گفتمان های پنج گانه یِ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، شهرگریزی و روستاگرایی، فردیت خواهی، تساهُل و تکثرگرایی و بازگشت جای می گیرند. این گفتمان ها به ترتیب سوژه مطلوب خود با عنوان سوژه قدسی انقلابی، مکان معنا، فردیت خواه، تساهل گرا و مؤمنِ مُصلحِ مُکلف را آفریده اند. نتایج این مطالعه همچنین مؤید آن است که ستیز هایِ معنایی گفتمان دینداری تساهل و تکثرگرا و گفتمان فردیت خواهی با گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و گفتمان بازگشت، محسوس و هویدا است. همچنین بین گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، شهرگریزی و روستاگرایی و بازگشت همپوشانی هایی از حیث دال های مشترک موجود است.
۳۱.

بررسی اثربخشی مداخلات تربیتی بر هویت اخلاقی دختران 14-18 سال؛ با تأکید بر چالش ها و محدودیت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مداخلات تربیتی هویت اخلاقی هویت معوق نوجوانان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۰ تعداد دانلود : ۵۶۱
یکی از چالش های اخلاقی مهم که بهزیستی فردی و اجتماعی را با مخاطراتی روبه رو کرده است، عدم تناسب شناخت اخلاقی با رفتار اخلاقی است. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات تربیتی بر هویت اخلاق دختران نوجوان، به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان دبیرستان های دخترانه ناحیه یک شهر قم بود که یک دبیرستان به روش دردسترس (با توجه به موافقت اولیای دبیرستان برای اجرای پژوهش) برای گروه نمونه انتخاب شد. از میان کلاس های این دبیرستان، پنج کلاس به صورت تصادفی انتخاب شد و تمامی دانش آموزان این کلاس ها پرسش نامه هویت خویشتن را تکمیل نمودند. پس از بررسی نتایج پرسش نامه تعداد سی نفر از دانش آموزان که در طبقه هویت معوق قرار گرفتند برای دریافت مداخله پژوهش در دو گروه آزمایش و گروه گواه (پانزده نفردر گروه آزمایش و پانزده نفر در گروه گواه) گمارده شدند. یافته ها به روش تحلیل کوواریانس تحلیل شد که نشان دهنده تأثیر مثبت معنادار مداخله تربیتی بر هویت اخلاقی نوجوانان مبتلا به هویت معوق در پس آزمون و پیگیری بود.
۳۲.

جامعه شناسی زمانمندی زندگی روزمره در گروه های اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زمان زمانمندی توسعه ستیز زمانمندی توسعه مدار طبقه اجتماعی گروه های سنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۱ تعداد دانلود : ۷۷۱
پژوهش پیش رو درباره زمان و زمانمندی در زندگی روزمره است که به تبیین تفاوت های موجود در زمانمندی گروه های طبقاتی و سنی می پردازد. برای تحلیل این تفاوت ها از روش شناسی دیالکتیکی گورویچ در تحلیل مقیاس های زمانی طبقات اجتماعی و نظریه شکاف نسلی کارل مانهایم استفاده شد. روش پژوهش، از نوع پیمایشی است که طی آن 586 نفر از شهروندان 20 تا 55 ساله اصفهانی بررسی شدند. برای انتخاب جامعه نمونه، از دو شیوه نمونه گیری خوشه ای (تفکیک طبقاتی مناطق و محله های شهر) و نمونه گیری سهمیه ای استفاده شد. گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ای صورت گرفت که نگارندگان تهیه کردند. گروه های طبقاتی و سنی در 19 بعد زمانی و سپس در 2 گونه عمده زمانی (زمانمندی توسعه مدار و زمانمندی توسعه ستیز) مقایسه شدند. نتایج نشان می دهد میانگین زمانمندی توسعه مدار با ویژگی هایی چون حرکت پیوسته، سرعت متعادل، قطعیت در تعیین هدف ها و مسیر زندگی و جهت گیری معطوف به آینده، در طبقات بالا و متوسط، بیشتر از طبقات پایین و در نسل میانسال، بیشتر از جوانان است. قشرهای پایین جامعه و جوانان به دلیل تجربه ناامنی های اقتصادی، بیش از دیگر گروه ها در معرض گسستگی ها و بی نظمی های زمانی (زمانمندی توسعه ستیز) اند.
۳۳.

تبیین جامعه شناختی فرهنگ مالیاتی بر مبنای واکاوی نظام معنایی مؤدیان مالیاتی در شهر اصفهان: رویکردی ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ مالیاتی نظام معنایی تبیین جامعه شناختی مؤدیان مالیاتی روش ترکیبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۵۱۵
پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی فرهنگ مالیاتی مؤدیان ازطریق واکاوی نظام معنایی آنها درباره پدیده مالیات انجام شده است. روش پژوهش از نوع ترکیبی و راهبرد اکتشافی - متوالی است. در مرحله کیفی پژوهش از روش نظریه زمینه ای (رویکرد سیستماتیک) و در مرحله کمی از روش پیمایش استفاده شد. جامعه مطالعه شده، مؤدیان مالیاتی شهر اصفهان است. تعداد نمونه در مرحله کیفی پژوهش 30 نفر و در مرحله کمی 440 نفر است. شیوه نمونه گیری در مرحله کیفی، هدفمند - نظری و در مرحله کمی، طبقه ای - نسبی است. برای تحلیل داده ها در مرحله کیفی از شیوه کدگذاری و در مرحله کمی از رویکرد مدل سازی معادله ساختاری واریانس محور استفاده شده است. یافته های مرحله کیفی پژوهش نشان دهنده شکل گیری نظام معنایی مؤدیان مالیاتی درباره پدیده مالیات پیرامون تعدادی مقوله عمده و یک مقوله هسته به نام «مطالبه گری نامتوازن» است. یافته های مرحله کمی پژوهش بیان کننده این است که میانگین متغیر فرهنگ مالیاتی در جامعه آماری پژوهش پایین تر از حد متوسط است. متغیرهای مستقل پژوهش در حد نسبتاً بالایی توان تبیین واریانس متغیر فرهنگ مالیاتی را دارند و در الگوی تجربی پژوهش متغیرهای نظام مندی مالیات، اعتماد متقابل کنشگران، عدالت مالیاتی و کارآمدی مصارف مالیاتی به طور مستقیم، متغیرهای شفاف بودن قوانین مالیاتی و اقتدارگرایی مالیاتی به طور غیرمستقیم و متغیرهای انصاف مالیاتی و سلامت اقتصادی مسئولان به طور مستقیم و غیرمستقیم بر فرهنگ مالیاتی مؤدیان اثر می گذارند.
۳۴.

فرایند مصرفی شدن آب شهری در تهران (ارائه نظریه داده بنیاد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مصرفی شدن فردگرایی دگرگونی فضایی تغییرات فرهنگی نظرییه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۲۳
پژوهش حاضر ناظر بر بازسازی پیامدهای معنایی دگرگونی فضایی زیرساخت های شهر تهران در حوزیه آب است که در چند دهیه اخیر در ایران رخ داده است. در قرن گذشته، با اجرای برنامه های نوسازی دولت ها، ساخت سدها، انتقال آب از طریق لوله کشی به خانه ها شاهد تغییر ساخت فضایی شهری، دگردیسی فرم طراحی فضای خانه ها، مناسبات اجتماعی میان شهروندان و به دنبال آن تغییرات سریع در باورها، ارزش ها و کنش های مردم در حوزیه آب هستیم. برمبنای رویکرد کلاسیک، روش نظرییه داده بنیاد (گلیزر، 1978) اطلاعات این تحقیق از طریق مصاحبه های گروهی، انفرادی و عمیق گردآوری شده است. در این روش، یافته ها در سه مرحلیه باز، گزینشی و نظری کدگذاری شده و روابط میان مقوله ها در یک مدل تحلیلی، تا ظهور[1] یک نظریه برآمده از واقعیت محدود[2] ادامه یافته است. در این فرایند، هشت مقولیه اصلی شامل دگرگونی های ساختاری و توسعیه تکنولوژیک، فاصله اندازی اخلاقی، تولید انبوه و مصرف تجملی، تغییر ارزش های بهداشتی، دگرگونی ارزش های مرتبط با آب، خانه به مثابه یک کل تمام، فردگرایی/خصوصی شدن، نظارت مصرف گرایانه و یک مقولیه مرکزی «فرایند مصرفی شدن» به دست آمد که دلالت بر کل روابط میان پدیده های دخیل در مسئله دارد. یافته ها بیانگر سیر تغییرات در ارزش ها، باورها و کنش های مردم تهران در قبال آب و گسترش روزافزون مصارف شهری است.  
۳۵.

کاوش در امید اجتماعی، نظریه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امید اجتماعی تفسیرگرایی نظریه زمینه ای مدل پارادایمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۱۳۰۱
این مطالعه با اتخاذ رویکرد تفسیری بر آن است تا به واکاوی موضوع امید اجتماعی در بین شهروندان اصفهانی بپردازد. روش پژوهش، کیفی بوده که با استفاده از استراتژی نظریه زمینه ای انجام گرفته است. براساس روش نمونه گیری کیفی هدفمند (نمونه گیری نظری از نوع متوالی) بیست نفر از شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان در این مطالعه شرکت کردند و با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساخت یافته درک و تفسیر آنها از امید اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های به دست آمده با استفاده از روش «نظریه زمینه ای» شامل هفت مقوله اصلی بدین شرح بود: هدف گذاری، آرزومندی، مسئولیت پذیری، میل به پیشرفت، تلاشگری و برنامه ریزی.«مقوله هسته» این مطالعه «میل به تغییر» بود که سایر مقولات خرد را در بر می گیرد.
۳۶.

تقاطع جنسیت و خانواده؛ فهم زنانه از ازدواج و زندگی خانوادگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج جنسیت زنان داده بنیاد معنا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۵۱
بررسی رابطه میان جنسیت و نهاد خانواده، معنای زنانه از ازدواج و زندگی خانوادگی، در وضعیت تحولات حاضر، که با ازهم گسست فزاینده زندگی های تأهلی همراه است، بیانگر آن است که زنان در حال تجربه خروج از سایه و کشف هویتی جدید از خودند. مطالعه حاضر با مشارکت 28 نفر از زنان تهرانی باسابقه حداقل یک بار ازدواج و جدایی با استفاده از روش داده بنیاد (رویکرد سیستماتیک) صورت گرفته است. زنان باتجربه جدایی واجد سه تجربه هستند که برای این مطالعه ضروری است: تصورات پیش از ازدواج، تجربه زیسته از زندگی تأهلی و تجربه جدایی. بررسی این تجربیات سه گانه بیانگر فرایندی از شکل گیری معنای ازدواج و زندگی خانوادگی است که از بازتعریف فضای زیست و ابعاد هویتی جدید حکایت دارد. زنان با درخواست توجه بیشتر به رابطه همسرانه و صمیمیت و با توجه به افزایش سرمایه اجتماعی و فرهنگی در مسیر حرکت به سمت تغییر فضای تک جنسیتی در عرصه خصوصی و عمومی اند. این امر به دلیل ناشناخته بودن مختصات و ابعاد آن از یک طرف، غفلت سنگین مردانه از توجه به تغییرات از طرف دیگر و درنهایت به دلیل نبود زبان مشترک سبب ابهام موقعیتی برای زنان و مردان شده است که نتیجه آن در زندگی های آشفته یا ازهم گسسته نمود دارد.
۳۷.

تحلیل محتوای مستند شوک با تأکید بر نظریه های انحرافات اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کج روی نظریه های انحرافات اجتماعی برساختگرایی اثبات گرایی برنامه شوک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۷ تعداد دانلود : ۶۲۹
این پژوهش، با هدف بررسی و مطالعه نظریه های به کاررفته در حوزه انحرافات اجتماعی در یک برنامه مستند تلویزیونی با موضوع مسائل اجتماعی انجام شده است. اینکه از چه نظریاتی با چه فراوانی استفاده شده است و چه کسانی به آنها اشاره کرده اند، از مهم ترین پرسش هایی بوده که در مقاله به آن پاسخ داده شده است. همچنین، در این مطالعه طیف وسیعی از آراء انحرافات اجتماعی - مجموعاً 12 نظریه - در 2 پارادایم اثبات گرا (نظریه های فشار، یادگیری و کنترل اجتماعی) و برساخت گرا (مارکسیستی و انگ زنی) به کار گرفته شده اند. مقاله حاضر، با روش تحلیل محتوای کمی و با کمک چک لیست ساخته شده به دست پژوهشگر انجام شده و جامعه آماری آن، 25 قسمت، با 14 موضوع را ازجمله اعتیاد، زورگیری، سرقت مسلحانه، جرائم اینترنتی و ... در بر می گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد نظریه های فشار از مرتن، پیوند افتراقی از سادرلند و پیوند اجتماعی از هیرشی، به ترتیب پرکاربردترین ها و نظریه های قانون در عمل از ویلیام چمبلیس و واقعیت اجتماعی از ریچارد کویینی کم کاربردترین ها بوده اند.
۳۸.

کاوش فرایند اجرای ارزیابی تاثیر اجتماعی با رویکرد مبتنی بر نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی تاثیر اجتماعی (اتا) نظریه زمینه ای الگوی پارادایمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۴
ارزیابی تاثیر اجتماعی یکی از حوزه های جدید و بین رشته ای در جامعه شناسی شهری و از ابزارهای راهبردی مهم در جهت دست یابی به کیفیت زندگی و توسعه پایدار است. هدف این پژوهش شناسایی کیفی فرایند اجرای ارزیابی تاثیر اجتماعی در ایران به ویژه پروژه های شهری، بررسی چالش ها و مشکلات پیش روی محققان در اجرای آن و شناسایی عوامل مداخله گر و راهبردی و نیز پیامدهای حاصل از اجرای این فرایند بود. به منظور نیل به این هدف رویکرد پژوهش کیفی و روش نظریه زمینه ای به کار گرفته شد.شرکت کنندگان در این پژوهش 22 نفر از متخصصان و مجریان ارزیابی تاثیر اجتماعی، کارشناسان و ناظران بودند که با پرسشنامه نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری مورد استفاده در نظریه زمینه ای شامل کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه ها حاکی از 22 مقوله کلی است که در مدل پارادایمی شامل شرایط علی (نگاه فن سالارانه، ضعف مشارکت اجتماعی، ضعف اعتماد اجتماعی و امور مالی و پرداخت)، پدیده محوری (اجرای فرایند ارزیابی تاثیر اجتماعی)، شرایط مداخله گر (ضعف حکمروایی شهری، مشکلات نهادینه شده پژوهش های اجتماعی)، زمینه (ضعف نهادهای میانجی، نظارت بر اتا، تفکر بین رشته ای)، راهبردها (شایستگی مجریان، گسترش دامنه اتا، قوانین الزام آور) و پیامدها (مثبت: توسعه زمینه علمی اتا، افزایش مطالبه گری اجتماع، ارتقای جایگاه شغلی جامعه شناسان؛ منفی: دولتی شدن اتا، تقلیل اتا به پژوهش های مرسوم، عدم استفاده از کاربست؛ بلند مدت: شهروند فعال، کیفیت زندگی و توسعه پایدار) نشان داده شده است. نتایج این پژوهش می تواند در راستای بهبود فرایند اجرای ارزیابی تاثیر اجتماعی و برطرف شدن نقایص آن مورد توجه قرار گیرد.  
۳۹.

توانمندسازی زنان سرپرست خانوار منطقه 5 شهر اصفهان با تأکید بر مؤلفه اشتغال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال اقدام پژوهی توانمندسازی زنان زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۸ تعداد دانلود : ۷۲۴
در جوامعی که نقش نان آوری خانواده به عهده مرد است هنگامی که به یک باره این نقش به عهده زنان گذاشته می شود، آنان را به یکی از گروه های آسیب پذیر جامعه تبدیل می کند. در این موقعیت زنان علاوه بر نقش های متداول زن در خانواده، متولی نقش های مربوط به «سرپرستی خانوار» یعنی دو رکن اصلی «تأمین معیشت» و «اداره مدیریت خانوار» نیز می شوند و عمدتاًً در این مسیر با موانعی روبرو خواهند شد که برای گذر از این موانع باید توانمند شوند. با توجه به ماهیت مسئله مورد مطالعه، تشخیص داده شد که با روش اقدام پژوهی بهتر می توان به سؤالات تحقیق پاسخ گفت و از داده های متنوع تر کیفی در جهت انجام تحقیق استفاده کرد . داده ها از یازده نفر از زنان سرپرست خانوار مجتمع بهزیستی شهید حیرانی واقع در منطقه 5 اصفهان با استفاده از تکنیک گروه متمرکز و مصاحبه های نیمه ساخت یافته جمع آوری و پس از کدگذاری به روش نافل و وبستر تفسیر شدند. بر اساس نتایج دو تیپ زن سرپرست خانوار، یعنی فعال و منفعل وجود دارد و موانع موجود بر سر راه توانمندی از نگاه خود آنان، فقر اقتصادی، مشکلات جسمی و روانی، ناامنی محیط کار و عدم حمایت اجتماعی اطرافیان می باشد. برای مقابله با این موانع و دستیابی به توانمندسازی راهکارهایی برای توانمندسازی اقتصادی و روانی ارائه شد. کلید واژه ها: اشتغال، اقدام پژوهی، توانمندسازی زنان، زنان سرپرست خانوار.
۴۰.

تدوین و سنجش پذیری مقیاس مدارای اجتماعی مبتنی بر نظریه ساخت یابی گیدنز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سنجش پذیری اعتبار پایایی مدارای اجتماعی نظریه ساخت یابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۲۵۰
هدف از انجام این پژوهش، تدوین پرسشنامه مدارای اجتماعی بر مبنای نظریه ساخت یابی گیدنز و سنجش پذیری و تعیین اعتبار و پایایی آن بوده است. روش این پژوهش، پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه است. به منظور تعیین اعتبار از یک نمونه 598 نفری و به منظور تعیین پایایی، دو نمونه 60 و 40 نفری از جوانان 29-18 ساله شهر اصفهان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. در این تحقیق برای تعیین اعتبار پرسشنامه مدارای اجتماعی، از روش های اعتبار محتوا، صوری و سازه و برای تعیین پایایی پرسشنامه، از دو روش سازگاری درونی و ثبات استفاده گردید. یافته های تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد سازه مدارای اجتماعی بر مبنای نظریه ساخت یابی، دارای سه بعد همسازی ساختار و عاملیت، انتظارات عاملیت از ساختار و انتظارات ساختار از عاملیت است و هر کدام از ابعاد مدارای اجتماعی بارهای عاملی قابل قبولی دارد. پایایی کل پرسشنامه با آلفای کرونباخ 88/0، پایایی تمام ابعاد مدارای اجتماعی با آلفای کرونباخ بالاتر از 70/0 و ضریب بازآزمایی 69/0 نیز در حد مطلوب است؛ بنابراین پرسشنامه تدوین شده مدارای اجتماعی دارای اعتبار سازه و پایایی است و می تواند در تحقیقات اجتماعی به منظور سنجش وضعیت مدارای اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان