مجید دارابی

هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی مؤلفه های توسعه شرکت های دانش بنیان در حوزه تأمین اجتماعی است.روش: رویکرد پژوهش کیفی است و پژوهش در دو گام انجام شد؛ در گام اول تحقیق، مبانی نظری و تجربی مرتبط با تحقیق در حوزه های شرکت های دانش بنیان و حوزه تأمین اجتماعی مورد بررسی قرارگرفته است. در گام دوم پژوهش، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان موضوع شرکت های دانش بنیان و حوزه تأمین اجتماعی با بهره گیری از نتایج بررسی مبانی نظری و تجربی انجام شد، در این مرحله، جامعه آماری شامل خبرگان مرتبط با شرکت های دانش بنیان و حوزه تأمین اجتماعی هستند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و راهبرد گلوله برفی این افراد شناسایی شدند، به منظور تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه از روش تحلیل موضوعی استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد مؤلفه های توسعه شرکت های دانش بنیان در حوزه تأمین اجتماعی شامل: مؤلفه فناورانه و نوآوری، پاسخگویی به نیازها، مدیریت مالی و تسهیلاتی، نیروی انسانی، انطباق با مقررات و چهارچوب قانونی، مؤلفه مدیریتی، مدیریت دانش و اطلاعات، همکاری و شبکه سازی، توسعه مهارت ها و آموزش، تأثیرگذاری اجتماعی و اقتصادی و رعایت حریم خصوصی است.نتیجه گیری: توسعه شرکت های دانش بنیان در حوزه تأمین اجتماعی رویکردی چندوجهی و جامع است و به مؤلفه های متعدد و به هم پیوسته ای نیاز دارد که فراتر از جنبه های صرفاً فناورانه است و به طور هم زمان به جنبه های نوآوری، مدیریت، نیروی انسانی، قوانین، و مسئولیت اجتماعی توجه دارد و موفقیت این شرکت ها به تعامل و هم افزایی موثر بین این مؤلفه ها بستگی دارد.

هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوب نظام مند از راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با رویکردی تمدنی می باشد. روش پژوهش، کیفی و از نوع فراترکیب بوده و برای گردآوری داده ها، از روش کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه موردمطالعه، کلیه منابع علمی فارسی مرتبط با موضوع راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با رویکردی تمدنی می باشد. درنتیجه این مطالعه، ابعاد اصلی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با رویکردی تمدنی شامل: بستر و زمینه، بهره گیری از نهادهای ذی ربط، بهره گیری از فناوری ها و وسایل ارتباط جمعی، بهره گیری از هنر، هنرمندان و ادبیات، ترویج و تبلیغ بهینه، توجه به نقش موزه ها، یادمان ها، آثار، نمادها، تندیس ها و... در حوزه ی ایثار و شهادت، رفع و دفع موانع و پدیده های مضر برای فرهنگ ایثار و شهادت، غنابخشی علمی به برنامه ها و آثار و افراد حوزه ی فرهنگ ایثار و شهادت، توجه به نهادها، ساختار و سیاست ها در حوزه ی ایثار و شهادت، توجه و تقویت منزلت ایثارگران، حمایت و تقدیر از افراد شاخص در زمینه ی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در اشکال و عناوین و طیف های مختلف و نظارت و ارزیابی علمی اثربخشی برنامه ها و اقدامات در زمینه ی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت شناسایی شد که هر یک از این ابعاد خود دربردارنده ی مؤلفه هایی هستند.    

هدف اصلی این مقاله واکاوی پیامدهای استقرار مدیریت موفق در مدارس شهر تهران است. روش پژوهش آمیخته اکتشافی و جامعه آماری شامل همه استادان رشته مدیریت آموزشی و نیزکلیه مدیران مدارس برتر در سال تحصیلی 1399-1398 شهر تهران بود. 8 نفر از استادان و 7 نفر از مدیران مدارس برتر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و از آن ها مصاحبه هایی نیمه ساختار یافته به عمل آمد. محققین با انتخاب این تعداد از افراد، به اشباع نظری در جمع آوری اطلاعات در مرحله مصاحبه رسیدند؛ جهت تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. برای اطمینان از روایی پژوهش، از بررسی توسط اعضاء (مصاحبه) و روش چند سویه نگری منابع داده ها و برای محاسبه پایاییِ کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و پایایی توافق درون موضوعی (توافق بین دو کد گذار) استفاده گردید. در نتیجه این مطالعه؛ پیامدهای استقرار مدیریت موفق در مدارس شهر تهران شامل شامل ابعاد: ارتقاء علمی، فرهنگی و اجتماعی جامعه؛ ارتقاء منزلت نظام آموزشی و مدیریت آن؛ تربیت شهروند مطلوب؛کاهش آسیب ها و معضلات؛ موفقیت مدرسه؛ احساس موفقیت و رضایت اولیاء، معلمان،کارکنان و دانش آموزان از عملکرد درست و منطقی مدرسه؛ پیشرفت و موفقیت تحصیلی و آموزشی و جلب حمایت از مدرسه می باشند. در مرحله کمی، چارچوبه شناسایی شده پیامدهای استقرار مدیریت موفق در مدارس مجددا در نمونه مصاحبه شده اجرا و پیامدهای شناسایی شده مورد تایید قرار گرفت.

هدف اصلی این مقاله شناسایی مداخلات مؤثر برای موفقیت مدیران مدارس شهر تهران است روش پژوهش کیفی و جامعه آماری شامل همه استادان رشته مدیریت آموزشی و نیزکلیه مدیران مدارس برتر در سال تحصیلی 1399-1398 شهر تهران بود. 8 نفر از استادان و 7 نفر از مدیران مدارس برتر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و از آن ها مصاحبه هایی نیمه ساختار یافته به عمل آمد؛ برای تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. برای اطمینان از روایی پژوهش، از بررسی توسط اعضاء (مصاحبه) و روش چند سویه نگری منابع داده ها و برای محاسبه پایاییِ کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و پایایی توافق درون موضوعی (توافق بین دو کد گذار) استفاده گردید. در نتیجه این مطالعه؛ مداخلات مؤثر برای موفقیت مدیران مدارس شهر تهران شامل مؤلفه های شناخت یا تعیین مأموریت و رسالت و هدف و تدوین طرح و برنامه برای توسعه و پیشرفت مدرسه، مدیریت تفاوت ها، ارزشیابی و بازخورد، نظارت و راهنمایی و هدایت هوشمندانه، بکارگیری بهینه همکاران، شناخت و اجرای صحیح وظایف، نقش ها و مسئولیت ها و مدیریت چالش ها، مدیریت بهینه منابع، تقویت حس امنیت در مدرسه، حمایت از استقلال معلمان در تدریس، تلاش در جهت جذب و حفظ و حمایت و انگیزه دهی به معلمان با کیفیت و دانش آموزان، تلاش در جهت توانمند سازی خود و معلمان، شناسایی نیازها، مسائل و مشکلات مدرسه، دانش آموزان و معلمان و تلاش برای رفع آن ها، تلاش در جهت ایجاد آمادگی برای زندگی، اشتغال و ادامه تحصیل دانش آموزان، ایفای نقش رهبری می باشند.

زمینه: پژوهش ها نشان می دهند زنانی که با خیانت همسر روبه رو بوده اند از علائم افسردگی و نشخوار فکری رنج می برند، همچنین پژوهش ها حاکی از اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) بر علائم افسردگی و نشخوار فکری بوده است، بنابراین با توجه به پیشینه پژوهش، در زمینه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) بر نشخوار فکری و علائم افسردگی زنان، پس از خیانت همسر، شکاف تحقیقاتی وجود داشت. هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) بر روی زنانی بود که علائم افسردگی و نشخوارفکری، تجربه کرده بودند. روش: روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه در زنان آسیب دیده از خیانت بودند. جمعیت این مطالعه 73 نفر از زنان آسیب دیده از خیانت در حومه شرق تهران بودند که به مرکز درمانی گروه درمانی احیاء القلوب مراجعه کرده و به پرسشنامه نشخوارفکری نولن هوکسما (2003) و مقیاس افسردگی بک (1996) پاسخ دادند. از بین 73 شرکت کننده،30 شرکت کننده در دو گروه 15 نفره (گواه و آزمایش) که ملاک های ورود به پژوهش را دارا بودند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه تقسیم شدند، گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) دریافت کردند در پایان بعد از اجرای پس آزمون نتایج با آزمون تحلیل واریانس اندازه های مختلط مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد پس از پایان پیگیری، نتایج گروه آزمایش در هر دو متغیر افسردگی و نشخوارفکری، در پس آزمون و آزمون پیگیری تفاوت معناداری داشتند اما این تفاوت بین عملکرد گروه گواه در سه مرحله مشاهده نشد.(0/05 P> ). نتیجه گیری: با توجه به اینکه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش نشخوار فکری و علائم افسردگی همچون افکار ناخوشایند و تکراری، ناکارآمدی رفتار فعلی و همچنین پذیرش مشکل و ایجاد گسلش بین افکار و عملکرد کنونی در زنان آسیب دیده از خیانت موثر بوده می توان آن را بر روی نمونه های بیشتر و در جامعه ای با فرهنگ متفاوت نیز انجام داد.

هدف: هدف اصلی از اجرای این پژوهش، طراحی و اعتباریابی الگوی مدیریت کیفیت فعالیت های پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها بود؛روش پژوهش: روش پژوهش، آمیخته اکتشافی بود و با 14 تن از صاحب نظران حوزه کیفیت پژوهشی دانشگاه ها، مصاحبه نیمه ساختارمند انجام گرفت. پس از اشباع نظری، ابعاد و مؤلفه های مدیریت کیفیت فعالیت های پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، استخراج و الگو طراحی شد؛ الگوی طراحی شده برای اعتباریابی در اختیار افراد مصاحبه شده قرار گرفت و 12 تن از آنها نظرات خود را (میزان اعتبار الگو) ارائه دادند.یافته ها و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، مهم ترین ابعاد و مؤلفه مدیریت کیفیت فعالیت های پژوهشی، شامل بُعد بسترسازی (فرهنگی/ارزشی، ارتباطاتی/ اطلاعاتی، قوانین، تجهیزات، رفع موانع، منابع مالی و تخصص گرایی)؛ بُعد سیاست ها و مأموریت ها (سیاست ها، هدف ها و مأموریت)؛ بُعد برنامه ریزی (شناسایی مسائل و نیازها، هدف گذاری، تدوین برنامه، تمهید عملیاتی شدن برنامه، فعالیت ها و همکاری مشترک، تعیین تکالیف و وظایف)؛ بعد نظام های حمایتی-تشویقی (ایجاد مشوق و انگیزه، راهنمایی و مشاوره، کاهش درگیری های آموزشی و اجرایی، توانمندسازی و توانمندیابی و اخلاق گرایی) و بُعد نظارت و ارزیابی (تصحیح شاخص ها و فرایندهای پژوهشی، نظارت بر فرایند پژوهشی، شناسایی و تحلیل اثربخشی پژوهش ها، توجه به کاربست پژوهش ها و ارائه بازخورد) است. همچنین بررسی آماری نشان داد که الگو از نظر صاحب نظران حوزه کیفیت پژوهشی دانشگاه ها، از اعتبار کافی و مناسب برخوردار است. برای ارتقای کیفیت فعالیت های پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، پیگیری و اجرایی کردن این الگو راهگشا خواهد بود.

 یکی از مأموریت های مهم دانشگاه ها انجام آموزش است و مهم ترین عامل تحقق این مأموریت، هیئت علمی است. برای بهبود وضعیت آموزشی اعضای هیئت علمی، عواملی چند دخیل هستند. هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های مؤثر بر این موضوع بر اساس روش فراترکیب است. یافته های پژوهش نشان می دهند که این مؤلفه ها در ابعاد 1- صلاحیت ارتباطی و اجتماعی (توان و مهارت ارتباطی، احترام و گشاده رویی، در دسترس بودن، زمینه سازی مشارکت دانشجویان و شاگردپروری) 2- صلاحیت تخصصی (اشراف و تسلط بر موضوع (توانایی علمی)، دانش پژوهی و جستجوگری علمی، منبع شناسی تخصصی، تعامل با دانشجوها و تعهد به دوره و رشته) 3- صلاحیت ها و شایستگی های حرفه ای (مهارت ارائه، طراحی و سازماندهی، مدیریت و رهبری محیط آموزشی، مهارت ارزشیابی و تسهیل یادگیری و تفکر در دانشجوها 4- صلاحیت فردی/ شخصیتی ویژگی های شخصیتی متناسب، علاقه مندی به تدریس و آموزش، رعایت اصول ارزشی و هنجارهای اخلاقی، دینی، فرهنگی، قانون مداری، تجربه و سابقه تدریس، کسب رضایت مندی دانشجویان، مسئولیت پذیری در تدریس، مدیریت زمان، مدیریت تفاوت ها و اختلالات و ویژگی های جمعیت شناختی و 5- شرایط محیطی و مدیریتی (فضا، دانشجو، امکانات و تجهیزات و حمایت مدیریتی) طبقه بندی می شود.

اهداف: هدف اصلی این مقاله، طراحی و اعتبار سنجی الگویی برای تدریس کیفی در دانشگاه ها است. روش: این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و کمی انجام شده است؛ به همین منظور و در گام اول و در مرحله کیفی، تعداد 12 نفر از خبرگان آموزش دانشگاهی به صورت هدفمند و با راهبرد نمونه گیری نظری انتخاب و به صورت نیمه ساختار مند مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. برای اطمینان از روایی پژوهش، از بررسی توسط اعضاء (مصاحبه) و روش چند سویه نگری منابع داده ها و برای بررسی پایاییِ کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و روش پایایی توافق بین دو کدگذار استفاده گردید. در گام دوم و در مرحله کمی و برای اعتبارسنجی الگوی نظری به دست آمده از مرحله کیفی، پرسشنامه ای طراحی و در بین 154 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه شاهد که با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند توزیع و گردآوری شد. یافته ها و نتیجه گیری: در نتیجه این مطالعه، مؤلفه های ضروری در تدریس کیفی اعضای هیات علمی دانشگاه ها ؛ شامل: تعیین نقطه شروع تدریس، روش های تدریس، رهبری و مدیریت کلاس، پیاده سازی طرح درس، مدیریت زمان، ابتکار و نوآوری در کلاس، مدیریت تفاوت ها، تحریک و تسهیل یادگیری، پژوهش محور کردن تدریس، ارتباط و تعامل، بهره گیری از تجهیزات و امکانات، جلب مشارکت و همکاری در کلاس درس و همکاری اعضای هیئت علمی با هم؛ می باشند. در مرحله کمی الگوی به دست آمده از بخش کیفی، بررسی وبا بهره گیری از روش معادلات ساختاری، تحلیل و مورد تائید قرار گرفت.

ارزیابی درونی گروههای آموزشی دانشگاهها فرایندی است که در آن اعضای هیئت علمی گروهها در خصوص عملکرد خود قضاوت و تعیین می کنند که از نظر کیفیت در ابعاد مختلف در چه جایگاهی قرار دارند و پس از مشخص شدن سطح کیفیت عملکرد خود، می توانند از نتایج به دست آمده به عنوان دا ده هایی برای برنامه ریزی به منظور بهبود فعالیتهای آینده استفاده کنند. لذا، با توجه به اینکه گروههای آموزشی به عنوان زیر نظام دانشگاهها به حساب می آیند و بهبود کیفیت دانشگاهها وابسته به بهبود کیفیت گروههای آموزشی است، ارزیابی درونی در گروههای آموزشی می تواند گامی مؤثر در رشد کیفی نظام آموزش عالی باشد. ارزیابی درونی با جمع آوری اطلاعات، تحلیل و بازخورد آن می تواند پشتیبان تصمیم گیریهای مدیریت باشد؛ لذا، با توجه به ارزیابی درونی صورت گرفته در برخی از گروههای فنی و مهندسی دانشگاه شاهد، در پژوهش حاضر گزارشهای ارزیابی درونی تأیید شده برای اهداف: 1. بررسی سازکار اعتبارسنجی در گروههای مهندسی دانشگاه شاهد؛ 2. بررسی سطح کیفی گروههای مهندسی دانشگاه شاهد؛ 3. بررسی پیشنهادهای گروههای آموزشی در خصوص بهبود کیفیت؛ 4. بررسی راهکارهای کاربست پیشنهادهای ارائه شده از ارزیابی درونی گروههای آموزشی تحلیل شده است. به منظور اجرای پژوهش حاضر از روش مطالعه کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک و  نیز تحلیل محتوای گزارشهای تأیید شده ارزیابی درونی در سه گروه آموزشی گروه مهندسی برق قدرت، گروه مهندسی کامپیوتر و گروه مهندسی پزشکی استفاده شد. پس از بررسی پیشنهادهای ارائه شده توسط گروههای مجری ارزیابی درونی، پیشنهادهای کلیدی استخراج و در خاتمه چارچوبی در خصوص کاربست پیشنهادهای مذکور برای بهبود و ارتقای کیفیت آموزشی و پژوهش ارائه شده است.