مطالب مرتبط با کلیدواژه

تکرار


۱۰۱.

بررسی ویژگی سبکی «تأکید» در روزنامه های خاطرات ناصرالدین شاه قاجار و شناخت گوشه ای از شخصیت او بر این اساس همراه با نقدی بر تصحیحات غیرتخصصی از آثار وی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۱۴ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 268-300

کلیدواژه‌ها: ناصرالدین شاه قاجار روزنامه خاطرات سبک شناسی تأکید تکرار دستور زبان آلبوم بیوتات سلطنتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۲۲۸
در این مقاله برای نخستین بار با رویکرد زبانی، ادبی و سبکی و با روش (توصیفی– تحلیلی – آماری) مسأله «تأکید» و انواع آن را به عنوان یکی از ویژگی های سبکی مهم و پربسامد در روزنامه های خاطرات ناصرالدین شاه قاجار بررسی کرده ایم؛ به این منظور ابتدا در قالب نموداری مهم ترین روش های تأکید در کلام را در دو بخش صرف و نحو با استفاده از مهم ترین آرای محققان و نیز اجتهاد شخصی، نشان داده ایم و بعد مهم ترین شیوه های تأکید را در این یادداشت ها بررسی کرده ایم. با تحلیل داده های به دست آمده وجه تازه ای را از شخصیت ناصرالدین شاه نشان داده ایم و در نهایت با انتخاب مثال های تصادفی از اصل نسخ و مقابله با تصحیحات انجام شده از این آثار نشان داده ایم بدخوانی ها، بدفهمی ها و حذف های بی توضیحی که مصححان در این تصحیحات انجام داده اند سبب شده است که نتوان برای تحقیقات ادبی و زبانی به این تصحیحات اعتماد و استناد کرد.
۱۰۲.

تبیین انعطاف پذیری نورونی از نگرۀ تجویز قرآن به مناسک عبادی و بازتاب آن در اشتدادپذیری ایمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فلسفه دین سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۱) 151 - 175

کلیدواژه‌ها: انعطاف پذیری نورونی اشتدادپذیری ایمان تکرار توجه هیجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۷۴
برخلاف خوانش سنتی از نظریه تکامل که نگره ای پایین به بالا دارد و کنش های انسانی از جمله باورمندی دینی را مقهور علیت ژنی و مم ها معرفی می کند، خوانش نوین نگره ای بالا به پایین دارد و سازوکارهایی را ارائه می کند که طی آن چگونگی بروز ژن ها از بالاترین سطوح زیستی کنترل می شود. انعطاف پذیری نورونی[1] از جمله این سازوکارهاست. مسئله این پژوهش واکاوی و تبیین مؤلفه های اشتدادپذیری ایمانِ اختیاری در چارچوب مفهومی ِنوروبیولوژیک و مقایسه آن با مؤلفه های مناسک عبادی، به ویژه نماز، مطابق آموزه های قرآنی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و به صورت مقایسه ای صورت گرفته است و یافته های تحقیق نشان می دهد وجود سه مؤلفه همپوشان در مناسک دینی توصیه شده قرآنی و یادگیری در دانش اعصاب، یعنی تکرار، توجه و هیجان، به انعطاف پذیری نورونی و اشتداد ایمان فرد منجر می شود. این مهم توجیه کننده علیت ذهنی و مقوّم سطحی از اختیارگرایی در ایمان است.
۱۰۳.

تأثیر تکرار فعالیت های گفتاری زبان انگلیسی با استفاده از تکنیک 4/3/2 بر روانی و صحت گفتار دانش آموزان تیزهوش خراسان جنوبی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 223 - 239

کلیدواژه‌ها: تکرار فعالیت های گفتاری تکنیک 4/3/2 روانی گفتار صحت گفتار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۷۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تکرار فعالیت های گفتاری زبان انگلیسی با استفاده از تکنیک 4/3/2 بر روانی و صحت گفتار دانش آموزان تیزهوش بود. دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در پایه هشتم مدارس تیزهوشان استان خراسان جنوبی در سال تحصیلی 1401-1400 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. از این میان تعداد 22 دانش آموز دختر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. دانش آموزان در کلاس زبان انگلیسی خود طی 12 جلسه در معرض تکرار فعالیت های گفتاری منطبق با کتاب درسی به صورت زمان دار با استفاده از تکنیک 4/3/2 قرار گرفتند. مقیاس سنجش روانی گفتار تعداد واژه بیان شده در هر دقیقه و تعداد مکث اتفاق افتاده در هر 100 کلمه بود و برای سنجش صحت کلام از شمارش تعداد خطاهای واژگانی و دستوری اتفاق افتاده در هر 100 کلمه استفاده شد. نتایج نشان داد که تکرار فعالیت های گفتاری با استفاده از تکنیک 4/3/2 بر روانی گفتار دانش آموزان تأثیر مثبت و معنی داری داشته است، این در حالی است که صحت گفتار آنان از این مداخله تأثیر نپذیرفته است و تغییر معنی داری در آن روی نداده است. نتایج پژوهش حاضر می تواند راه گشای طراحان دوره ها و محتوای آموزشی، معلمان و مدرسان زبان انگلیسی در راستای انتخاب و استفاده هوشمندانه از تکنیک 4/3/2 برای پرورش هر چه بیش تر روانی کلام زبان آموزان باشد.
۱۰۴.

بررسی اسلوب قرآنی تکرار و گونه ها و کارکردهای آن در تفسیر ابوالفتوح رازی (بررسی موردی سوره کافرون)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 1141 - 161

کلیدواژه‌ها: سوره کافرون تفسیر رَوضُ الجِنان و رَوحُ الجَنان ابوالفتوح رازی تکرار علم معانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۲۹
رَوضُ الجِنان و رَوحُ الجَنان فی تفسیر القرآن اثر ابوالفتوح رازی از مهم ترین تفسیرهای سده ششم هجری است که درباره جنبه های گوناگون آن پژوهش شده است. اما مباحث بلاغی به ویژه، علم معانی و نظم قرآنی در این تفسیر چندان محل توجه پژوهشگران نبوده است. «تکرار» که یکی از اسلوب های مهم قرآنی و از مباحث علم معانی به شمار می رود، موضوع مقاله حاضر است. نویسندگان در این مقاله کوشیده اند با شیوه تحلیلی_توصیفی، اسلوب «تکرار» را در این تفسیر بررسی و تبیین کنند. بر این اساس، پس از معرفی لغوی و اصطلاحی و ذکر انواع مختلف «تکرار» و بررسی انواع و کارکردهای آن در تفسیر ابوالفتوح، آیات سوره کافرون را در این تفسیر بررسی کرده و دریافته اند که ابوالفتوح رازی بدین اسلوب اهتمام داشته و به تبیین کارکردها و دلیل کاربردهایش در قرآن کریم پرداخته که می تواند زمینه ای برای پژوهش های نوین درباره دیدگاه ها و اندیشه های بلاغی این مفسر باشد.
۱۰۵.

تحلیل روابط بینامتنی در برخی از آثار داریوش مهرجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره پنجم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 32 - 5

کلیدواژه‌ها: پیش متن فرامتن سینمایی تکرار آفرینش اقتباس سینمایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۱۹۶
این پژوهش در نظر دارد به بررسی چگونگی عملکرد ترجمه سینمایی به مثابه یک عملکرد بینامتنی، میان اثر ادبی و اثر سینمایی بپردازد. در این راستا، سه نوع رابطه بینامتنی در جریان اقتباس سینمایی معرفی شده که شامل «تکرار، آفرینش و حذف» است. پس از معرفی هر یک از این روابط، انواع تکرار و آفرینش در برگردان سینمایی، به تفصیل و با ارائه مثال هایی، عمدتاً از دو فیلم اقتباسی «گاو» و «درخت گلابی»، شرح داده شده است. نگارندگان در این مقاله و در جریان معرفی روابط بینامتنی، درصدد بررسی چگونگی نشان دار شدن فرامتن سینمایی به لحاظ فرهنگی هستند. طبقه بندی روابط بینامتنی در اقتباس، با مبنا قراردادن رویکرد فرکلاف (1995) به متن صورت گرفته است. فرکلاف، متن را در تعریف «تکرار نسبی» و «آفرینش نسبی» می داند. از سوی دیگر، ضمن معرفی تقسیم بندی یاکوبسن درمورد انواع ترجمه- که شامل ترجمه درون زبانی، بینازبانی و بینانشانه ای است، این پژوهش، اقتباس سینمایی را به عنوان نوعی ترجمه بینانشانه ای معرفی می کند.
۱۰۶.

نگاهی تحلیلی به اشعار کتاب های فارسی دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۲ آذر ۱۴۰۱ شماره ۹ (پیاپی ۱۰۹) 113-139
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۱۲
ادبیّات کودک باید بهترین افکار و ایدآل ترین اهداف و مفاهیم را با روشی لذّت بخش به مخاطب خود آموزش دهد. شعر به عنوان بخشی از ادبیات کودکان، به دلیل لذت شنیداری و ظرفیت فوق العاده اش، ابزار مناسبی برای این منظور است. این مقاله با هدف بیان نابسامانی های محتوایی و ساختاری اشعار شش کتاب فارسی دوره ی ابتدایی تدوین شده نتایج بررسی نشان می دهد درون مایه ی اشعار بیش تر تکرار طبیعت گرایی و حماسه بدون توجه به پیام است. حضور برخی از مؤلفین در پایه های مختلف، استفاده مکرر از اشعار یک شاعر، تکرار مضامین، تکرار در قالب و موسیقی اشعار، عدم توجه به نیازهای مختلف دانش آموزان، ایرادهای نگارشی، عدم توجه به رشد همه جنبه ی کودک و ... مجموعه عواملی است که در این مقاله تشریح شده است.این پژوهش کاربردی به روش توصیفی تحلیلی، متون نظم کتب درسی دوره ابتدایی را بررسی نموده واحد مضمون و محتوا، فحوا (زمینه) است. جامعه آماری آن، شامل کتاب های فارسی (بخوانیم) پایه اول تا ششم ابتدایی است و نمونه های آماری بخش هایی از کتب فارسی دوره ابتدایی است که در قالب نظم آمده است.روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتاب خانه ای است پرسشی که این تحقیق در اندیشه ی پاسخ بدان برآمده برشمردن مشکلات بخشی از کتاب فارسی است که با طرح کاستی ها، راهکارها تشریح می شود.
۱۰۷.

بررسی و تحلیل گروه های تأکیدی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 261-359

کلیدواژه‌ها: بلاغت تأکید تکرار گروه های اسمی گروه های تأکیدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۷۷
یکی از ویژگی های بلاغی زبان در نوشتار و گفتار، تأکید در سخن است. تأکید به شیوه های گوناگونی صورت می گیرد. گروه های اسمی یکی از ابزارهای تأکید هستند که تاکنون کمتر مورد توجه قرارگرفته اند. منظور از گروه های تأکیدی در این نوشتار، گروه هایی است که در آنها یا ساخت واژه از واج های تکراری است یا واژه از دو یا چند تکواژ یا واژه مکرّر ساخته می شود و یا اعضای گروه به نحوی با هم ترکیب یا به هم عطف می شوند که تأکید را می رساند. گروه های تأکیدی به صورت اسم های متناسب، اسم ها و صفت های مترادف، اسم ها و صفت های متضاد، فعل های متناسب و نیز واژگانی با تناسب موسیقایی هم نشین شده اند. این تحقیق با تهیه فهرستی از نمونه ها متشکل از هزار و پانصد گروه اسمی، ساختار، ویژگی ها، خاستگاه و کارکرد آنها را بررسی و تحلیل و آنها را در دسته های مختلف طبقه بندی کرده است. کاربرد این گروه ها برای اهداف مختلف است؛ از جمله: ایجاد معانی تازه، معانی ثانوی، کنایی و مجازی، گسترش معنی، شمول، تفصیل در سخن، اختصار و ایجاز اما مهم ترین و بیشترین کارکرد آن تأکید است. مانند تاکید و برجسته سازی اهمیت چیزی، احساسات و عواطف، فاصله، مقدار و کمیت، کیفیت و شدّت.
۱۰۸.

جستاری زیبا شناختی در ساختارها و کارکردهای هنری تکرار در دعای عرفه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبی متون اسلامی سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 29 - 61

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) دعای عرفه زیبایی شناسی موسیقی درونی تکرار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۲۳۶
دعای عرفه امام حسین7 متنی ادبی است که پژوهش هایی فراوان درباره آن انجام شده است. در این متن ادبی، گونه های بیانی و زیبایی شناختی متعدد و بسیار چون تصویر و انواع مختلف موسیقی، مانند اقسام متنوع تکرار به کار رفته و در کنار همه این موارد، متن از نظرگاه هایی لطیف و رویکردهای روانشناختی و دیگر موارد نیز برخوردار بوده که حقیقت این دعا را دست نیافتنی ساخته است. پژوهش حاضر در صدد بررسی یکی از این سبک های بیانی و زیباشناختی، یعنی پدیده تکرار- به عنوان نوعی موسیقی کلامی درونی- و کارکرد هنرى آن است و سعی دارد از طریق بررسی گونه های مختلف تکرار، مانند تکرار حرف، کلمه، جمله، وزن و غیره، برخی زوایا و رازها و حقایق این دعا را آشکار سازد تا خواننده و شنونده هرچه بیش تر از آن لذت ببرد. علت انتخاب موضوع، وجود فراوان عنصر تکرار و انباشت تراکمی آن در این دعا است که به منظور برجسته سازی مضامین یا تأکید بر یک حالت روحی روانی خاص و انتقال آن به کار رفته است ،در حالی که این مهم از عهده کلام عادی خارج می باشد. تکرار در این دعا، کارکردهای خود را در زمینه های صوت ضرباهنگ ساز و معناشناسی به خوبی انجام داده است و تنها برای آرایه و یا بخشی زاید بر متن نیست. این تحقیق به شیوه توصیفی تحلیلی بر اساس پردازش داخلی متن انجام شده و تلاش کرده است تا از مناسب ترین نمونه ها و مهم ترین عناصر زیباشناختی و معناشناختی استفاده کند.
۱۰۹.

رابطه رفتارشناسی قوم یهود با ذکر حداکثری بنی اسرائیل در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 119 - 138
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۲۷۰
ویژگی های شخصیتی، شاکله اجتماعی و سبک زندگی بنی اسرائیل سبب شده است تا داستان زندگانی بنی اسرائیل از پربسامدترین داستان ها در قرآن کریم قرار گیرد. گویا خداوند به جهت شاخصه های مختلفی که در رفتار و زندگی قوم یهود به عنوان یک امت دینی بوده است را الگویی مناسب جهت تربیت اجتماعی مسلمانان و ساخت امت اسلامی دیده است. ویژگی هایی چون «مادی گرایی و تجربه گرایی، باور به برتری نژادی بر دیگران، دنیاطلبی، نسبت های ناروا به انبیاء، صف آرایی یهود در برابر ظهور پیامبر خاتم(ص)...»، از جمله این شاخصه ها است. با توجه به ویژگی های بنی اسرائیل، می توان آنها را به عنوان یکی از جدی ترین تهدید برای امت اسلامی فرض کرد. راز تکرار داستان بنی اسرائیل در قرآن کریم این است که جامعه اسلامی در زمان حیات پیامبر (ص) و پس از آن، از نگون بختی یهود پند گیرند و از زندان ناراستی و بدعهدی رها شوند تا گرفتار فتنه و عذاب الهی نشوند. روشِ پژوهش، توصیفی تحلیلی با استناد به منابع کتابخانه ای و منابع تفسیری و تاریخی است.
۱۱۰.

تکرار در مثنوی معنوی و حدیقه سنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی دوره ۱۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۱ 129 - 151
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۳۰
یکی از انواع موسیقی شعر، موسیقی درونی است که بیشتر به صورت تکرار آوایی دیده می شود. این نوع موسیقی در کنار قافیه و ردیف علاوه بر این که به هماهنگی آوایی بیت کمک می کند، از نظر معنایی نیز دارای اهمیت است. گویندگان به دلایل مختلفی نظیر تأکید بر یک موضوع، نشان دادن اهمیت آن و جلب نظر مخاطب، به تکرار می گرایند. تکرار دارای انواعی است که با نام های مختلف در آرایه های لفظی مطرح می شود: واج آرایی، جناس، تکرار هجا، تکرار کلمه، شبکه معنایی، ردالصدر علی العجز، ردالعجر علی الصدر و ... در این پژوهش با هدف شناخت ویژگی های آوایی مثنوی مولوی و حدیقه سنایی، به روش توصیفی-تحلیلی این دو اثر را از نظر نحوه تکرارها، مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده ایم که تکرار کلمه یکی از عناصر مهم در این دو اثر به شمار می رود. تکرار کلمه در مثنوی هدفمندانه تر بوده و به انسجام معنایی و روابط طولی ابیات کمک کرده است. انواع دیگر تکرار از جمله: تکرار در آغاز ابیات متوالی، تکرار از ابتدای مصراع ها، واج آرایی، شبکه معنایی، تکرار هجا، تکرار مصوت نیز در مثنوی مولوی و حدیقه سنایی دیده می شود اما در هر دو اثر به شیوه ای هنرمندانه بدون گرایش به تکلف ایجاد شده است.
۱۱۱.

تحلیل ابعاد داستان های قرآن براساس اسلوب روایت

نویسنده:
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال چهارم فروردین ۱۴۰۱ شماره ۳۳ 95 - 83
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۲۶۷
اسلوب روایت به شیوه بیان، تدبر و تمهیدی است که نویسنده در بیان یا نوشتن داستان از آن بهره می جوید. هر داستان بنا به تفاوت نگرشی نویسنده شیوه خاصی را برگزیده و آن را دنبال خواهد کرد. در بررسی داستان های قرآنی، اسلوبی که به کار رفته به معنای تألیف سخن و اختیار الفاظ است که این اسلوب منحصری است که نه شعری و نه صورت نثری دارد. داستان قرآن در اسلوب روایی خود بهره گیری هوشیارانه از عناصر داستان داشته به طوری که در عین دوری از غلطیدن در اوهام و خیالات داستان های بشری، حاوی مضامین بلند فطری و طرح داستان و عناصر مهمی چون گفتگو، شخصیت پردازی و...، مانایی عصری مضامین قرآن، خلق اسلوب های جدید داستان پردازی، فاصله گذاری و پرورش نوعی تخیل هنرمندانه و بالاخره تکرار محتوای داستان در زوایای دید مختلف از اصلی ترین جنبه های روایی قرآن می باشد. بسیاری از داستان های قرآنی، شروعش از نقل و در زمانی زنده و حاضر و سپس بازگشت داستان به انواعی از داستان کامل در عین حال متداخل از نظر موضوع و درونمایه با طرحی زیبا، در زمانی پیچیده و مجدداً بازگشت به زمان نقل اولیه با استفاده از همه عناصر داستان پردازی از بدایع قرآن می باشد. شگردهای تربیتی در غالب داستا ن های قرآنی، بزرگترین ارمغان ساختارگرایی در حوزه نظریه ادبی به شمار می آید. در این پژوهش با بررسی سه مولفه ایجاز و تفصیل، فواصل و تکرار این نکته حاصل خواهد شد که داستان های قرآنی در کنار جنبه های تربیتی اش، جنبه های هنری آن نیز به وجه احسن بازگو شده است.
۱۱۲.

پژوهشی در نقش موسیقایی «تکرار» و دیگر کارکردهای آن در شعر فروغ فرخزاد*(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۵ 293 - 321

کلیدواژه‌ها: شعر معاصر موسیقی شعر موسیقی درونی تکرار فروغ فرخزاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
شعر هنری است زبانی، و موسیقی لازمه طبیعت شعر است؛ زیرا این موسیقی است که معنی، تخیّل و عاطفه نهفته در شعر را به مخاطب منتقل می کند و باعث ایجاد همگونی در شعر می شود . موسیقی شعر یعنی نظام خاصی که در محور افقی و عمودی شعر وجود دارد. موسیقی شعر فارسی در ادوار مختلف بر چهار گونه بوده که عبارتند از: موسیقی بیرونی، موسیقی کناری، موسیقی درونی و موسیقی معنوی. در شعر معاصر بر خلاف شعر کلاسیک، به موسیقی بیرونی و کناری کمتر توجّه شده و در عوض شاعران در راه غنی سازی موسیقی شعرشان، بیشتر به موسیقی درونی روی خوش نشان داده اند. از جمله آرایه هایی که در موسیقی درونی شعر معاصر کارکرد فراوانی دارد، «تکرار» است؛ یادآوری می گردد تمامی آنچه را که آرایه های لفظی خوانده می شود، در حقیقت گونه هایی از تکرارهای هنری یا واج آرایی است زیرا وجه مشترک همه آنها چیزی جز تکرار واک ها نیست. تکرار در شعر فروغ از پرکاربردترین آرایه هاست؛ بنابراین در این پژوهش آن گروه از آرایه هایی که عناصر سازنده آنها بر تکرار واک ها استوار است، در شعر فروغ مورد بررسی قرار گرفت و نقش این «تکرار» در موسیقی شعر او بررسی گردید. غیر از کارکرد موسیقایی «تکرار» در شعر فروغ، می توان به کارکردهای دیگری همچون: وحدت شاعر و مخاطب، جان بخشی به واژگان، برجسته سازی مضمون، ایجاد مفاهیم تازه، القای حسّ درونی شاعر و توضیح و تفسیر مضمون، ایجاد وحدت لحن و اندیشه، تداوم بخشیدن به فعل یا حالتی، ایجاد مدخل های متعدد در شعر و حفظ شکل ذهنی آن اشاره کرد.
۱۱۳.

جلوه های گوناگون تکرار در رباعیّات مولانا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی سال ۱۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۵ 61 - 89

کلیدواژه‌ها: مولانا رباعیات تکرار موسیقی آرایه ادبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۶۳
یکی از عوامل مهمّ ایجاد زیبایی و غنای موسیقایی شعر، تکرار است. آرایه های بدیع لفظی را با نوعی مسامحه می توان ذیل تکرار آورد. تکرار واژه را در شعر می توان از دیدگاه های مختلف ادبی بررسی کرد که در این مقاله رباعیّات مولوی از دیدگاه بدیعی و زیبایی شناسی مورد تحلیل قرار گرفته است. از میان شاعران فارسی زبان، جلال الدّین محمّد مولوی(604-672) در رباعی های خود انواع تکرار را به شیوه ای بسیار زیبا، هنرمندانه و شاعرانه و با بسامد زیاد مورد استفاده قرار داده است. این تکرارها، علاوه بر ایجاد زیبایی، شور و شیدایی مولانا را از بارقه های معنوی به نمایش می گذارد و گاه رباعیّات او را تا حدّ یک قطعه موسیقی پرطنین و طربناک متناسب با عوالم معنوی نزدیک ساخته است. غالب این تکرارها در رباعیّات مولانا از طریق تکرار حرف، هجا، کلمه و عبارت عمدتاً در قالب آرایه های بدیع لفظی همچون انواع جناس، ردّالعجز علی الصّدر، اشتقاق، موازنه و ذوقافیتین تجلّی یافته است. در این جستار با آوردن نمونه هایی از انواع تکرار در این قالب شعری مولانا، بررسی ها و تحلیل های لازم به شیوه های آماری و با بهره گیری از جداول صورت گرفته است.
۱۱۴.

بررسی تطبیقی ساختار موسیقایی شعر کودک عربی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 511 - 537

کلیدواژه‌ها: شعر کودک موسیقی زبان تکرار وزن قافیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۹۳
امروزه ادبیات و شعر کودک و جایگاه آن در مجموعه موضوعات ادبی، توجه بسیاری از ادیبان و اهل فن در این حوزه را به خود جلب نموده است. ایجاد لذت از نثر یا نظم، مقدمه ایجاد ارتباط شاعر یا نویسنده با کودک است. در این میان، شعر به دلیل ساختار موسیقایی و آهنگین بودن و ایجاد لذت شنیداری، برای کودکان دارای جذابیتی وافر است. شعر کودک با بهره مندی از زبان، ساختار، وزن و درون مایه از جایگاه ویژه ای برخوردار است و همانند انواع دیگر ادبی دارای مؤلفه های ساختاری مشخصی است که آن را از شعر بزرگسال متمایز ساخته است. در این مقاله، به منظور مقایسه کیفی، ضمن تحلیل مهم ترین مؤلفه های آن، جایگاه موسیقیِ شعر کودک در راستای شکل گیری زبان شعر کودکانه مورد تبیین قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد، ساختار موسیقایی شعر کودک به عنوان یکی از مؤلفه های مهم زبانی، به واسطه حضور عینی و ملموس خود نقش زیادی در انتقال محتوای شعری به مخاطب کودک داشته و این امر در نهایت می تواند عامل پیوندی میان کودک و متن شعری باشد. 
۱۱۵.

تأثیرپذیری ترجمه های معاصر فارسی قرآن از مبانی ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۱ 73 - 94

کلیدواژه‌ها: مبانی خاص ترجمه تأویل یکسانی و هماهنگی تکرار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۹۲
"ترجمه" آسان ترین راه برای دستیابی به فهم آیات قرآن است. در اهمیت ترجمه قرآن همین بس که گفته اند ترجمه خلاصه تفسیر و از تفسیر مشکل تر است. ضرورت این امر ارزشمند بدیهی و بی نیاز از استدلال است و اصولاً کسی که می خواهد ترجمه کند باید مبانی خاص ترجمه را بداند. مراد از مبانی خاص آن دسته از اصول و نظریاتی است که مترجم باید تکلیف خود را در باب ترجمه به طور خاص تعیین کند و مبنای خود را منقح سازد. با دقت در این مقوله می توان دریافت که مبانی ترجمه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، از آن جهت که بر مباحث دیگر مقدم بوده است. در این مقاله سعی شده است ابتدا به اهمیت و ضرورت ترجمه، بیان معانی و مقاصد قرآن پرداخته شده و سپس به مبانی خاص ترجمه از جمله حقیقت ترجمه، نقش تأویل در ترجمه، یکسانی و هماهنگی در ترجمه و توجه به تکرار در ترجمه اشاره شده و به بررسی این مبانی پرداخته شده است.
۱۱۶.

واج آرایی و نغمه حروف در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 323 - 339

کلیدواژه‌ها: قرآن اعجاز ادبی موسیقی بدیع تکرار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۲۰۸
یکی از زیباترین آرایه های بدیع لفظی، «واج آرایی» است که در قرآن کریم به وفور دیده می شود و نقش مهمی در تقویت موسیقی کلام دارد. با این حال، هرچند تحقیقات زیادی پیرامون بلاغت قرآن انجام شده، تا کنون پژوهشی جدّی در جهت کشف این آرایه و تحلیل زیبایی های آن در قرآن، صورت نگرفته است. از دیگر آرایه های مبتنی بر تکرار واج، «نغمه حروف» را می توان نام برد که هرچند اهل بلاغت تا کنون به عنوان آرایه ای مستقل به آن نپرداخته اند، اما از تأثیر شگرف آن در زیباسازی و تقویت موسیقی سخن نمی توان چشم پوشید. این دو آرایه لفظی در قرآن کریم، ارتباط شگفت آوری هم با معنای کلام دارند و این ارتباط در موارد بسیاری قابل کشف و بررسی است. در این نوشتار که به روش تحقیقی- تحلیلی انجام گرفته، سعی شده تا تعریفی قابل قبول از «نغمه حروف»، درکنار «واج آرایی» ارائه شود. همچنین نمونه هایی زیبا از این دو فن بدیعی در قرآن کریم معرفی شده و به مواردی از تناسب دل انگیز این دو آرایه لفظی، با معنای کلام پرداخته شده و شاهد مثال هایی از ادبیات فارسی نیز در این زمینه ارائه گردیده است.
۱۱۷.

آسیب شناسی مولوی پژوهی با تأکید بر مطالعات غربی و پژوهش های تکراری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 262 - 279

کلیدواژه‌ها: مولوی پژوهی غرب تکرار موازی نویسی ادبیات عرفانی پژوهش ادبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۴۶
با توجه به این که طی چند دهه اخیر سطح مطالعات و پژوهش ها در باره مولانا و آثارش در ایران و غرب رو به افزونی نهاده است جای آن دارد که این شمار از تحقیقات با رویکردی فراگیر آسیب شناسی شوند. در این مقاله مولوی پژوهی در دو حوزه «مولوی پژوهی و غرب» و «پژوهش های تکراری» در مطالعات مربوط به این بزرگمرد ادب، فرهنگ و عرفان ایرانی با تاکیدات بر مطالعات دانشگاهی بررسی شده و این نتیجه حاصل آمده است که ایرانیان در حوزه مولوی پژوهی و غرب قصور فراوانی کرده و راه های تعامل فرهنگی با غرب را از طریق مولانا نادیده انگاشته اند و نیز در انتقال مفاهیم، اطلاعات و یافته های پژوهشی ایرانی به غرب تلاشی در خور انجام نداده اند تا آن جا که باعث آمده است چهره متفاوتی از مولانا در غرب معرفی شود. هم چنین در این مقاله، بزرگ ترین آفت های پژوهشی در باره مولوی در تحقیقات و مطالعات ایرانیان که به صورت کتاب، مقاله، پایان نامه و طرح پژوهشی تولید می شوند تکرار، موازی نویسی و همسان نویسی اعلام شده است که برای دفع این آفت ها و پیشگیری از آسیب های پژوهشی بیش تر در محدوده موضوع مورد بررسی راه کارهایی ارائه شده است.
۱۱۸.

تحلیل عناصر زبان عامه در قصه های مجید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات کودک سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 1-24

کلیدواژه‌ها: تشبیه تکرار ریتم قصه های مجید کنایه لحن موسیقی نثر هوشنگ مرادی کرمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۲۲
تحلیل عناصر زبان عامه در قصه های مجید زهره احمدی پور اناری* موسی غنچه پور** چکیده قصه های مجید مهم ترین اثر هوشنگ مرادی کرمانی است که در ایران و جهان پرآوازه گشته است. این کتاب 39 قصه دارد و به زبانی عامیانه و با نثری آمیخته از تعابیر و کنایات مردمی نوشته شده است. افزون بر جذابیت های داستانی قصه های مجید، زبان و بیان آن هم, مخاطب کودک و نوجوان را خشنود و مسرور می سازد. نگارندگان باتوجه به این پرسش که مرادی کرمانی چه نوع نثری را برای مخاطب کودک و نوجوان خود برگزیده، قصه های مجید را بررسی کرده اند. این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، نشان داد که زبان قصه ها همانند اصل قصه ها، ساده، عامیانه، خوش آهنگ، برخوردار از بلاغتی طبیعی و سرشار از فرهنگ مردمی است. نویسنده به خوبی از ظرفیت های زبان عامیانه، به ویژه «کنایه» بهره برده است. در عبارات و جمله های کتاب، عناصر موسیقی ساز به کار رفته؛ از جمله تکرار که در نام آواها و اتباع و تعبیرات عامیانه دیده می شود و نویسنده از آن برای ایجاد موسیقی نثر، لحن و ریتم مناسب قصه استفاده کرده است. در قصه های مجید، جمله هایی وصفی دیده می شود که به دلیل داشتن معنای نزدیک و دور، می توان آن ها را توصیف کنایه ای نامید. در این مقاله فواید بلاغی استفاده از کنایه و نیز ویژگی تشبیه در قصه های مجید بررسی شده است. * استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان [email protected] (نویسنده ی مسئول) ** استادیار زبان شناسی دانشگاه فرهنگیان [email protected] تاریخ دریافت مقاله: 3/7/1399 تاریخ پذیرش مقاله: 13/6/1400
۱۱۹.

همانگویی در زبان فارسی: رویکردی صرفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی: نظریه و کاربرد سال اول پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 1 - 13

کلیدواژه‌ها: همانگویی حشو تکرار حشو قبیح ژیمانک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۴۷
پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی مفهومی همانگویی در زبان فارسی و مقایسه آن با طبقه بندی ساختواژی ژیمانک (2015) می پردازد. بر مبنای این طبقه بندی، رابطه مفهومی همانگویی در وهله اول در دو گروه ترکیب و اشتقاق قابل بررسی است که در گروه ترکیب، ترکیب ِ بدل و در گروه اشتقاق، اتصال وندهای هم معنا با پایه، اتصال وندهای غیرتغییردهنده ی معنای پایه، اتصال وندهای هم-نقش بر یک پایه واحد و تکرار وند از زیرمجموعه های این طبقه به شمار می روند. مطالعه حاضر با اتخاذ روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری داده هایی که هر یک بیانگر نوعی حشو، تکرار یا همانگویی است انجام و با هر طبقه مقایسه شد. داده ها از منابع سمعی-بصری از جمله رادیو و تلویزیون، منابع الکترونیکی و گفتار روزمره ی گویشوران فارسی زبان تهیه و سپس منطبق با الگوی پیشنهادی ژیمانک فهرست شد. نتیجه حاصل از این بررسی نشان داد واژه های مرکب و اشتقاقی رایج در زبان فارسی که بیانگر حشو یا همانگویی است با آنچه ژیمانک مطرح کرده انطباق دارد و الگویی نیست که برای آن واژه ای در زبان فارسی موجود نباشد. ضمن اینکه داده های زبان فارسی را واژه های رسمی و غیررسمی و محاوره ای و در برخی موارد، واژه ای متعلق به یک لهجه خاص تشکیل می دهد.
۱۲۰.

مبانی تکرار و تعدد جرم در جزای نقدی نسبی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مبانی فقهی حقوق اسلامی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: مجازات جزای نقدی نسبی تکرار تعدد جرم مشارکت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۸ تعداد دانلود : ۲۲۳
مجازات جزای نقدی نسبی (تناسبی یا متغیر) مطابق قسمت اخیر تبصره ۳ ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی و رای وحدت رویه شماره 759 تاریخ 20/4/1396 هیات عمومی دیوان عالی کشور، تعزیر درجه هفت محسوب میشود. اگر جرائم مستوجب جزای نقدی نسبی، مختلف باشند برای هریک، طبق بندهای ب و پ متناسب با ارزش موضوع جرم (مانند کالای قاچاق یا مواد مخدر) تعیین مجازات شده و اگر جرایم ارتکابی غیرمختلف و مشمول بند الف م 134 قانون مجازات اسلامی باشد، فقط یک مجازات و متناسب با میزان شدیدترین جرم ارتکابی و مجازات متعلق به آن تعیین خواهد شد. به طور عام احکام تکرار جرم مشمول جزای نقدی نسبی نمی گردد و این مجازات ها منصرف از حکم ماده 137 قانون مجازات اسلامی است. در مواجهه با قوانین خاص (مانند قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز) همان حکم قانون خاص ملاک عمل می باشد. برای مشارکت در جرائمی که مستوجب جزای نقدی نسبی است، طبق ماده 125 قانون مجازات اسلامی، مجازات هر یک از شرکاء، مجازات فاعل مستقل (به نسبت مجموع موضوع جرم) بوده و صرفاً انتفاع مرتکب در زمان بررسی میزان انتساب رفتار اتهامی به مرتکب جهت احراز رفتار مشارکتی، مورد امعان نظر قرار می گیرد.