رفتار خلاقانه

در عصر اطلاعات و فضای رقابتی کسب وکار امروز، تأثیر و اهمیت به کارگیری مدیران اجرایی با شایستگی هایی که به بروز رفتاری خلاقانه منجر می شود، همواره وزنه ای مؤثر در موفقیت و تعالی سازمان و یکی از جنبه های مهم کسب مزیت رقابتی، به شمار می رود. در این پژوهش ابتدا با انجام مطالعات مروری نسبت به احصاء شایستگی ها اقدام و پس از ساخت مدل اولیه این مدل با استناد به تحلیل محتوا و مصاحبه با خبرگان اعتبار سنجی شد؛ سپس برای دسته بندی شاخص های فرعی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. در ادامه با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری سؤال های پژوهش بررسی شد. بر اساس یافته های این پژوهش، شایستگی هایی که به رفتار خلاقانه مدیران اجرایی منجر می شوند در 66 شاخص فرعی و با روش دسته بندی تحلیل عاملی اکتشافی در 6 شاخص اصلی شامل شایستگی های: دانشی، انتقادی و تعاملی، خلاقیت و نوآوری، اجتماعی، رفتار خطرپذیر و درونی، تعریف و مشخص شدند. بین متغیرهای پژوهش در سطح اطمینان 99 درصد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اولویت بندی شایستگی های محوری بر اساس نتایج آزمون فریدمن به ترتیب اهمیت عبارت اند از: درونی، اجتماعی، خلاقیت و نوآوری، خطرپذیر، دانشی، انتقادی و تعاملی.

هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر انواع حسادت بر رفتارهای خلاقانه کارکنان بود که در این رابطه، نقش میانجی انگیزه درونی و نقش تعدیل کننده ادراک از عدالت سازمانی نیز مورد توجه قرار گرفت. جامعه آمای تحقیق حاضر شامل کلیه کارکنان شرکت تولیدی و صنعتی عقاب افشان بود که از این میان نمونه ای تصادفی به تعداد 280 نفر در تحقیق مشارکت نمودند. داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد و با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهایSPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد احساس حسادت از طریق تأثیری که بر انگیزه درونی کارکنان برجای می گذارد روی رفتارهای خلاقانه کارکنان تأثیرگذار است به طوری که این تأثیرگذاری برای انواع حسادت متفاوت است. حسادت مخرب از طریق کاهش انگیزه درونی کارکنان مانع از مشارکت آنها در رفتارهای خلاقانه می شود اما حسادت ملایم و سازنده با افزایش انگیزه درونی کارکنان بر رفتارهای خلاقانه آنها تأثیر مثبتی دارد. علاوه براین، نقش تعدیل کننده ادراک کارکنان از عدالت سازمانی در رابطه بین انواع حسادت و انگیزش درونی تأیید نشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مسئولیت اجتماعی درک شده شرکت و مکانیسم های روان شناختی جهت دستیابی به رفتار خلاقانه کارکنان در شرکت الکترو کویر شهر یزد بود. روش پژوهش حاضر، بر اساس هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه آماری این مطالعه، شامل کلیه کارکنان شرکت الکترو کویر شهر یزد (380 نفر) می باشد که حجم نمونه 191 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه های استاندارد بود که روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات تعدادی از خبرگان این حوزه مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی ابزار اندازه گیری از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد و روش تحلیل مورد استفاده در این پژوهش، تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری بود. یافته های پژوهش نشان داد که مسئولیت اجتماعی درک شده شرکت با رفتار خلاقانه کارکنان، تعهد عاطفی، شفقت در محیط کار و انگیزش درونی کارکنان رابطه معناداری دارد. همچنین متغیرهای تعهد عاطفی، شفقت در محیط کار و انگیزش درونی کارکنان با رفتار خلاقانه کارکنان رابطه معناداری دارند و همچنین نقش میانجی تعهد عاطفی، شفقت در محیط کار و انگیزش درونی کارکنان در رابطه بین مسئولیت اجتماعی درک شده شرکت و رفتار خلاقانه کارکنان تأیید شد. بنابراین طبق نتایج پژوهش مشخص شد که با استفاده از تئوری هویت اجتماعی، درک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکت الکترو کویر یزد، باعث افزایش تعهد عاطفی و اقدامات توام با شفقت کارکنان شرکت شده و این امر، باعث افزایش اثرات انگیزه درونی کارکنان شده و بدین ترتیب، رفتار خلاقانه کارکنان این شرکت افزایش می یابد.