مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
کودکان پیش دبستانی
حوزههای تخصصی:
اختلال رفتاری درکودکی موضوع بسیار مهمی است که می تواند زمینه ساز اختلالات در سنین بزرگسالی باشد. هدف پژوهش حاضر، مطالعه اثربخشی بازی درمانی بی رهنمود بر کاهش اختلالات رفتاری کودکان پیش دبستانی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش-آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه کودکان پیش دبستانی دارای اختلال رفتاری در شهر کرمانشاه بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 20 کودک با استفاده از پرسشنامه اختلال رفتاری کودکان پیش دبستانی شهیم و یوسفی (1378) انتخاب شدند و به روش تصادفی ساده در دو گروه آزمایش(10 نفر) و کنترل(10 نفر) جایگزین شدند. 8 جلسه بازی درمانی بی-رهنمود به روش کداسن و شفر (2001) برای گروه آزمایش اجرا شد. در حالی که گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. در پایان مداخله، هر دو گروه مجدداً با آزمون مذکور مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بازی درمانی بی رهنمود بر کاهش اختلالات رفتاری کوکان پیش دبستانی مؤثر بود (001/0P<). بنابراین توصیه می شود که والدین، مربیان و کارشناسان آموزشی برای کاستن از رفتارهای مشکل آفرین کودکان از این شیوه آموزشی و درمانی بهره ببرند. همچنین پیشنهاد می شود که درمانگران و متخصصان کودک در کنار درمان های پزشکی، از مداخلات بازی درمانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان استفاده کنند.
رشد زبان کودکان پیش دبستانی و رابطه آن باهوش کلامی، غیرکلامی و هوش کلی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر، باهدف بررسی رابطه هوش کلامی، هوش غیرکلامی و هوش بهر کلی با رشد زبان در کودکان عادی فارسی زبان دوره پیش دبستانی شهر نیشابور، در سال تحصیلی90-1389 انجام شده است. حجم نمونه 80 نفر (41 دختر و 39 پسر) از کودکان 5/6-5 ساله است که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای تعیین هوش کلامی و هوش غیرکلامی به ترتیب از بخش کلامی و غیرکلامی (عملی) مقیاس هوشی وکسلر برای دورهپیش دبستانی (WPPSI) استفاده شده و از مجموع نمرات هوش کلامی و غیرکلامی این مقیاس هوش بهر کلی استنباط شده است. برای اندازه گیری رشد زبان از آزمون رشد زبان (TOLD-P:3) استفاده شده است. داده ها با بهره گیری از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تی تحلیل شده است. یافته ها نشان داده اند که میان هوش کلامی، هوش غیرکلامی و هوش بهر کلی با رشد زبان رابط های مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین میان میانگین نمرات هوش کلامی، در دو جنس،به استثنای مؤلفه های اطلاعات، مشابهت ها و جملات، تفاوت معنادار وجود دارد؛ هوش کلامی پسران نسبت به دختران میانگین بالاتری دارد ومیان دختران و پسران در هوش غیرکلامی و همچنین رشد زبان، تفاوت معنادار وجود ندارد.
تأثیر بازی های بومی بر رشد حرکتی و پرخاشگری کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر بازی های بومی بر رشد حرکتی و رفتار پرخاشگرانه کودکان پیش دبستانی بود. در یک پژوهش نیمه تجربی 40 کودک شش ساله پیش-دبستانی از بین مراکز پیش دبستانی شهر اهواز به صورت تصادفی انتخاب شدند. پیش آزمون با استفاده از آزمون مهارت های حرکتی اولریخ و مقیاس اندازه گیری پرخاشگری به عمل آمد. آزمودنی ها براساس نمره های پیش آزمون در قالب دو گروه یکسان بازی های بومی و فعالیت های رایج مراکز پیش دبستانی قرار گرفتند. گروه بازی های بومی فعالیت های خود را به مدت 8 هفته، هر هفته 3 جلسه یک ساعته انجام دادند و گروه دوم در این مدت به فعالیت های رایج مراکز پیش دبستانی مشغول بودند. سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. پس از اطمینان از توزیع طبیعی داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، از آزمون tهمبسته و مستقل برای مقایسه های بین گروهی و درون گروهی استفاده شد. نتایج t همبسته حاکی از اثر معنادار هر دو برنامه بر رشد حرکتی و کاهش پرخاشگری کودکان پیش دبستانی بود. اما مقایسة بین گروهی حاکی از برتری گروه بازی بومی نسبت به فعالیت های رایج در مهدکودک بر مؤلفه های مذکور بود (001/0P=). با توجه نتایج پیشنهاد می شود مراکز پیش دبستانی از بازی های بومی به منظور بهبود رشد حرکتی و کاهش پرخاشگری کودکان استفاده کنند.
تأثیر قصه گویی قصص قرآنی بر سازش یافتگی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: قصه گویی در طول تاریخ برای افراد جذابیت و کشش خاصی داشته است و در مورد کودکان یک شیوه تربیتی محسوب می شود. به همین دلیل، قصه گویی یکی از ابزارهای مهم اصلاح رفتار کودکان محسوب می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر قصه های قرآنی بر سازش یافتگی کودکان پیش دبستانی صورت گرفت.
بررسی تأثیر رویکردهای آموزشی بر مهارتهای اجتماعی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر1بررسی عملکرد رویکردهای آموزشی در تقویت مهارتهای اجتماعی فراگیران و پاسخ دادن به این پرسش است که هر یک از این رویکردها چه تأثیری بر تقویت مهارتهای عاطفی- اجتماعی کودکان می گذارد. برای این منظور پنجخرده مقیاس مهارتهای عاطفی- اجتماعی شامل خودکنترلی، خودکارآمدی تحصیلی، پشتکار، مهارت رهبری و توانایی ارتباط اجتماعی انتخاب شدند. این مقیاسها طی سال تحصیلی 94-1393در سه مرحله سه ماهه با توجه به تفاوتهای روش شناختی دو رویکرد آموزشی واحد کار و پروژه ای مقایسه شدند. چارچوب نظری این پژوهش بابهره گیری از الگوی مدارس رجیو امیلیا و نظریات مالاگاتزی و لیلیان کتز تنظیم شده است. روش تحقیق از نوع پیمایش مقطعیو ابزار پژوهش پرسشنامه است. حجم نمونه شامل 383 کودک7-6 ساله بودهکه در مراکز پیش دبستانی شهر کرمان تحت آموزش بوده اند.یافته های حاصل از آزمون T مستقل نشان داد که میانگین مهارتهای اجتماعی-عاطفی کودکان پروژه- محور در مقایسه با واحدکار بیشتر است.همچنین هر یک از مهارتهای عاطفی-اجتماعی طی دوره های زمانی متفاوت در کودکان بروز می کند، به طوری که توانایی روابط اجتماعی در رویکرد پروژه ای و توان رهبریدر رویکرد واحدکار بسیار بیشتر از دیگر خرده مقیاسها به دست آمد. در بعد مهارتهای خودکارآمدی، خودکنترلی و پشتکار کودکان تفاوتی معنادار دررویکرد پروژه ای نسبت به رویکرد واحد کار آشکار شد. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود والدین، برنامه ریزان و مدیران آموزشی ظرفیتها و ضعفهای کودکان را در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار دهند تا خدمات آموزشی متناسب و هدفمند دریافت کنند.
تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی به مادران بر بهبود مشکلات رفتاری کودکان 4 تا 6 سال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: خانواده به عنوان اولین محیط اجتماعی است که در آن شخصیت هر فرد پایه گذاری می شود و عدم توجه والدین به سالم سازی محیط روانی و عاطفی کودک به دلیل نارسایی در مهارت های ارتباطی احتمال بروز مشکلات روان شناختی و رفتاری را افزایش می دهد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی به مادران بر بهبود مشکلات رفتاری کودکان 4 تا 6 سال است. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل است. نمونه آماری پژوهش شامل تعداد 30 مادر دارای کودکان با مشکلات رفتاری شهرستان لنجان بود، که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده پرسشنامه رفتاری راتر کودکان (1967) بوده است. مادران گروه آزمایش تحت 9 جلسه 60 دقیقه ای مداخلات درمانی مهارت های ارتباطی قرار گرفتند، در حالی بود که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس یک طرفه نشان داده است که مداخلات مبتنی بر مهارت های ارتباطی منجر به کاهش مشکلات رفتاری کودکان مادران گروه آزمایش شده است (0/001 < p ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر لازم است به علل زمینه ساز مشکلات رفتاری کودکان به ویژه در حوزه خانواده توجه کافی شده و با بکارگیری برنامه های تربیتی و آموزشی مناسب با حضور متخصصان مختلف، در جهت جلوگیری از بروز این مشکلات اقدام شود.
تأثیر بازی با لگو بر مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: مهارت های اجتماعی شالوده ارتباط های موفق و رودررو است و برخورداری از آن و ارتباط های ثمربخش برای داشتن عملکردی موفق در زندگی ضروری است. بر همین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی بازی با لگو بر مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 4 تا 6 ساله مرکز آموزشی لگو استان یزد در سال تحصیلی 95-1394 بود که نمونه ای به حجم 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. برای سنجش مهارت های اجتماعی از مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی (ویرت و همکاران ،1984) استفاده شد که بر روی افراد نمونه در مراحل اجرای آموزش لگو و در دوره پیگیری اجرا شد. به منظور آزمون فرضیه پژوهش از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بازی با لگو بر افزایش مهارت های اجتماعی کودکان 4 تا 6 ساله تأثیر معنادار دارد (0001/0 p < ). نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از پژوهش، می توان بر اهمیت بازی با لگو بر مهارت اجتماعی کودکان تأکید کرد و از آن به عنوان یک روش مؤثر بهره گرفت.
بررسی اثربخشی آموزش روابط اجتماعی مبتنی بر بازی بر مبنای هوش میان فردی Gardner بر مهارت اجتماعی و شادی کودکان پیش دبستانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: ماهیت پیچیده رفتار کودکان، بررسی و به کارگیری درمان های جدید را ایجاب می کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین تأثیر آموزش روابط اجتماعی مبتنی بر بازی بر مبنای هوش میان فردی Gardner بر مهارت اجتماعی و شادی کودکان پیش دبستانی بود.
مواد و روش ها: این مطالعه به روش آزمایشی و به صورت پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه شاهد انجام شد. ابتدا یکی از مراکز پیش دبستانی با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به صورت تصادفی انتخاب گردید و تمام کودکان آن مرکز با استفاده از پرسش نامه مهارت هاي اجتماعي Matson (Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters یا MESSY) جهت بررسی میزان مهارت اجتماعی مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت، 24 نفر که نمره پایین تری کسب کردند، انتخاب گردیدند و در دو گروه آزمایش و شاهد قرار داده شدند. مادران همه آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله، مقیاس هوش چندگانه Gardner، پرسش نامه شادی کودکان مبتنی بر مقیاس شادکامی آکسفورد
(Oxford Happiness Inventory یا OHI) تطبیق داده شده برای کودکان و مقیاس MESSY را تکمیل نمودند. گروه آزمایش 12 جلسه تحت آموزش روابط اجتماعی مبتنی بر بازی بر مبنای هوش میان فردی Gardner قرار گرفتند.
یافته ها: تفاوت معنی داری بین میزان شادی و مهارت اجتماعی گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد وجود داشت (050/0 > P).
نتيجه گيري: بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، توصیه می گردد از آموزش روابط اجتماعی مبتنی بر مقیاس هوش میان فردی Gardner جهت افزایش مهارت های اجتماعی و شادی کودکان پیش دبستانی استفاده شود.
مقایسه استرس مادران کودکان پیش دبستانی با و بدون ناتوانی هوشی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴۳
367-383
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه استرس مادران کودکان پیش دبستانی با و بدون ناتوانی هوشی صورت گرفت. این پژوهش از نوع علّی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه مادران کودکان پیش دبستانی با و بدون ناتوانی هوشی شهر شیراز بودند که از بین آن ها نمونه ای به حجم 116 نفر (58 نفر از آن ها مادران کودکان پیش دبستانی با ناتوانی هوشی و 58 نفر از آن ها مادران کودکان پیش دبستانی بدون ناتوانی هوشی) انتخاب شدند. از پرسش نامه رویدادها و تغییرات زندگی (مک کابین و همکاران،1996) برای سنجش استرس استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دوطرفه نشان داد که استرس مادران کودکان پیش دبستانی با ناتوانی هوشی به طور معنی داری بیشتر از استرس مادران کودکان پیش دبستانی بدون ناتوانی هوشی است. هم چنین نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که استرس مادران کودکان پیش دبستانی با ناتوانی هوشی در خرده مقیاس های استرس های درون خانوادگی، استرس های زناشویی، استرس های مالی و تجاری، بیماری و استرس پرستاری، از دست دادن اعضای خانواده و مشکلات قضایی خانواده نسبت به مادران کودکان پیش دبستانی بدون ناتوانی هوشی به طور معنا داری بالاتر است. شایان ذکر است که بین استرس مادران کودکان پیش دبستانی با و بدون ناتوانی هوشی در خرده مقیاس های استرس های ناشی از بارداری و فرزندان، استرس های کاری و تغییر شغلی و کم و زیاد شدن اعضای خانواده تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با توجه به یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود که مسئولین آموزش کودکان با ناتوانی هوشی، برنامه های آموزش خانواده بهنگام با تأکید بر برنامه های مدیریت استرس برای والدین کودکان پیش دبستانی با ناتوانی هوشی فراهم نمایند تا بر پیشرفت همه جانبه این کودکان تأثیر بگذارند و از پیامدهای زیان آوری که این کودکان را در سنین مدرسه تهدید می کند، پیشگیری کنند.
پدیدارشناسی شیوه های آموزش مذهبی والدین به کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی پدیدارشناسی شیوه های آموزش های مذهبی والدین به کودکان پیش دبستانی در شهرستان ارومیه در سال تحصیلی97 1396بود. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش کیفی از نوع پدیدار شناسی (توصیفی) بود. جامعه پژوهشی را والدین کودکان پیش دبستانی در شهرستان ارومیه تشکیل دادند که به روش هدفمند و بر مبنای اشباع داده تعداد 14 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای به دست آوردن اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش « کلایزی» صورت گرفت. یافته های تحقیق (شیوه های آموزش های مذهبی والدین) در 4 عامل اصلی و 16 عامل فرعی به شرح ذیل دسته بندی شدند: الگوسازی (شامل اعتقاد و التزام عملی والدین به اصول دین، رعایت فروع دین، رعایت آموزه های اسلامی در خانواده)؛ سبک زندگی (موقعیت سازی، میزگردهای مذهبی خانوادگی، رعایت فرهنگ اسلامی، روش های تربیت دینی)؛ رسانه های آموزشی (شامل استفاده از فیلم های آموزشی، نرم افزارهای مذهبی و قرآنی، انتخاب برنامه های مناسب رادیو و تلویزیون، کتاب و تلفن همراه)؛ حضور در اماکن و مناسبت های مذهبی ( شامل حضور در مساجد و شرکت در اعیاد و سوگواری های دینی به همراه فرزندان، شرکت در اعیاد و جشن های مذهبی، حضور در مراسم دینی و مذهبی(سوگواری پیامبران و ائمه و برنامه های رحلت و سفرهای زیارتی) ) بود. نتایج این پژوهش بیانگر لزوم توجه هرچه بیشتر والدین به مقوله آموزش های دینی و مذهبی با توجه به شکاف نسلی و تغییراتِ جدید جامعه در حوزه فرهنگی است.
نقش صفات شخصیتی والدین در تحول اجتماعی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: مطالعات پیشین نشان داده است که والدین نقش مؤثری در تحول روانی و جسمانی کودکان دارند با این وجود تحقیقات در زمینه تأثیر صفات شخصیتی والدین بر تحول اجتماعی کودکان، اندک است. با توجه به این موارد پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش صفات شخصیتی والدین در تحول اجتماعی کودکان پیش دبستانی انجام گرفت. روش: . نوع مطالعه حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری کلیه والدین کودکان مدارس پیش دبستانی شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود که از میان آن ها تعداد 508 والد (مادر یا پدر) با مراجعه به مراکز پیش دبستانی شهر تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به مقیاس رشد اجتماعی واینلند (ادگار، 1953) و فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت نئو پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان انجام شد. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ویژگی شخصیتی روان آزرده خویی والدین (مادر یا پدر) به شیوه منفی ، و ویژگی های برون گرایی، پذیرای تجربه بودن، و با وجدان بودن والدین (مادر یا پدر) به صورت مثبت، پیش بینی کننده تحول اجتماعی کودکان پیش دبستانی هستند ( 0/05 P< ). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده مشخص می شود که صفات شخصیتی والدین تأثیر معناداری بر تحول اجتماعی کودکان پیش دبستانی دارند.؛ ضروری است در فرایند آموزش و پرورش کودکان به ویژگی ها و صفات شخصیتی والدین توجه خاصی شود.
تأثیر مداخله آموزشی بر اساس برنامه کویین بر ویژگی های شخصیتی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: شواهد پژوهشی حاکی از این است که تحول شناختی در شکل گیری شخصیت عامل تعیین کننده مهمی است. این پژوهش با هدف تأثیر مداخله آموزشی بر اساس برنامه کویین بر ویژگی های شخصیتی (کنجکاوی، سرسپردگی به علایق خود، پشتکار، تحمل شکست، و خود مهارگری) کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش: روش پژوهش در این پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی مادران کودکان پنج ساله حاضر در مهدهای کودک و مراکز پیش دبستانی منطقه 3 شهر تهران در سال تحصیلی 1397- 1396 بودند که تعداد 80 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی 40 نفری جایدهی شده اند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های انگیزه انجام کار در کودکان (گی یست و کیل هافنر ، 1998)، خودمهارگری (کندال و ویلکاکس، 1979) و تحمل کام نایافتگی (هارینگتون، 2005) بود. گروه آزمایش در 7 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش برنامه کویین قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که برنامه آموزشی کویین تأثیر معناداری بر ویژگی های شخصیت (کنجکاوی، سرسپردگی به علایق خود، پشتکار، تحمل شکست، و خودمهارگری) کودکان پیش دبستانی داشت ؛ همچنین تأثیر این برنامه در مرحله پیگیری نیز پایدار بوده است (0.01>P) . نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، برنامه آموزشی کویین با ایجاد تغییرات مثبت در مادران مانند افزایش هوش هیجانی بر ویژگی های شخصیتی فرزندان آنها تأثیرگذار بوده است.
تأثیر روش نمایش خلاق بر کاهش اختلال های درون نمود کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: اختلال های درون نمود آثار طولانی مدتی بر سطوح کنش وری رفتاری، جسمانی، شناختی، و هیجانی کودکان برجای می گذارند . بدین ترتیب پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر نمایش خلاق بر کاهش اختلال های درون نمود کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. بر این اساس از بین تمامی کودکان دختر پیش دبستانی که در سال تحصیلی 94-1393 در مراکز پیش دبستانی غرب تهران مشغول به تحصیل بودند 30 کودک با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. سپس کودکان گروه آزمایش طی 10 جلسه 45 دقیقه ای تحت تأثیر آموزش بوسیله نمایش خلاق قرار گرفتند. سیاهه رفتاری کودکان آخنباخ (2001) به عنوان ابزار پژوهش در مراحل غربالگری و اجرای پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. در پایان داده های جمع آوری شده با روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که نمایش خلاق بر کاهش اختلال های درون نمود کودکان در مؤلفه های انزوا/ افسردگی و اضطراب/ افسردگی تأثیر معناداری دارد (05/0) اما در مؤلفه شکایات جسمانی تأثیری نداشته است. نتیجه گیری: نمایش خلاق از طریق فعال سازی و پویایی ذهن و برون ریزی احساساتی که زمینه بروز آن وجود نداشته است، موجب کاهش اختلال های درون نمود کودکان می شود بنابراین روان شناسان و درمانگران کودک می توانند نمایش خلاق را به عنوان یک روش درمانی در کنار سایر روش ها مورد توجه قرار دهند.
اعمال نیک در دیدگاه کودکان پیش دبستانی؛ مطالعه پدیدارشناختی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
کودکان، در فرایند رشد، در کانون خانواده و از طریق نهادهای اجتماعی و آموزشی، با ارزش های حاکم بر جامعه و خانواده آشنا شده، و در حد امکان به آنها عمل می کنند. برای دستیابی به دیدگاه کودکان در ارتباط با اعمال نیک، از روش کیفی و نظریه برخاسته از داده ها استفاده شد. در این راستا، بیست و پنج نفر از کودکان پیش دبستانی شهرستان ملایر، به صورت تصادفی انتخاب و سؤالات نیمه ساختاریافته، در مورد کارهای نیک از دیدگاه کودکان، رسیدن به مرحله اشباع مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل یافته ها از طریق کدهای باز و مشخص شدن گزاره ها اصلی و فرعی، نشان داد که در این گروه، به ترتیب، یاری رساندن، اطاعت از والدین و پرهیز از اذیت دیگران، جزء رفتارهای خوبی محسوب می شوند که کودکان گزارش می کنند. این امر نشان می دهد که حمایت از هم نوع و پرهیز از خشونت و ویژگی های الگوپذیر، در فرایند رشد کودکان از اهمیت خاصی برخوردار است و در نظام های آموزشی و فرهنگی جامعه ایرانی، به آن بیشتر توجه شده است.
اهمیت توجه به افکار و رفتار خودکشی در کودکان خردسال: «تهدید به خودکشی در یک کودک پنج ساله»(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف گزارش حاضر توجه به افکار خودکشی در کودکان و ارزیابی این افکار بود. گزارش مورد : این گزارش به معرفی کودک پنج ساله ای می پردازد که با علائم تهدید به خودکشی و دیگرکشی با کارد، بی قراری، پرحرفی، تحریک پذیری و درگیری جسمی و کلامی با اطرافیان می پردازد. وی پیشتر، با تشخیص اختلال کمبود توجه و بیش فعالی، به طور کوتاه مدت و ناقص با متیل فنیدیت درمان شده بود و در زمان تهیه گزارش، در بخش روانپزشکی کودکان بیمارستان شهید بهشتی کرمان، برای نوبت دوم و با فاصله زمانی کوتاه از ترخیص نوبت اول، بستری بود. تفکر در مورد خودکشی، دیگر کشی و یا اقدام به آن، در این کودک به دلیل تفکر غیرانتزاعی مختص این دوران و بدون توانایی اندیشیدن به عواقب و کشندگی روش تصور می شود. نتیجه گیری : حتی در کودکان نیز باید در صورت احتمال وجود افکار خودکشی/دیگرکشی یا اقدام به خودکشی، مورد به طور دقیق ارزیابی و اقدامات لازم جهت کاهش این رفتار انجام شود. /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal" mso-tstyle-rowband-size:0 mso-tstyle-colband-size:0 mso-style-noshow:yes mso-style-priority:99 mso-style-qformat:yes mso-style-parent:"" mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt mso-para-margin:0cm mso-para-margin-bottom:.0001pt mso-pagination:widow-orphan font-size:11.0pt font-family:"Calibri","sans-serif" mso-ascii-font-family:Calibri mso-ascii-theme-font:minor-latin mso-fareast-font-family:"Times New Roman" mso-fareast-theme-font:minor-fareast mso-hansi-font-family:Calibri mso-hansi-theme-font:minor-latin mso-bidi-font-family:Arial mso-bidi-theme-font:minor-bidi}
تأثیر بازی درمانی گروهی بر رفتارهای پرخاشگرانه و مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: رفتارهای پرخاشگرانه فراوان ترین مشکل رفتاری کودکان پیش دبستانی است و عوامل متعددی از جمله فقدان مهارت های اجتماعی نقش مهمی در این زمینه ایفا می کنند. در این راستا بازی یکی از موثرترین شیوه های کاهش مشکلات رفتاری برون نمود کودکان و افزایش مهارت های ارتباطی و اجتماعی آنان محسوب می شود. بدین ترتیب هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر بازی درمانی به شیوه گروهی بر رفتارهای پرخاشگرانه و مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی بود. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی بوده که از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه است. نمونه مورد مطالعه شامل 24 نفر از کودکان پیش دبستانی واجد رفتارهای پرخاشگرانه شهر لاهیجان در سال 95- 94 بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری کودکان پیش دبستانی واحدی و همکاران (1387) و مهارت های اجتماعی ماتسون (1983) استفاده شد. گروه آزمایش 8 جلسه 45 دقیقه ای (هفته ای دوبار) بازی درمانی گروهی را دریافت کردند و یک هفته بعد از پایان جلسات، مرحله پس آزمون برای هر دوگروه اجرا شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد بازی درمانی گروهی به کاهش پرخاشگری و مؤلفه های آن شامل پرخاشگری کلامی – تهاجمی، پرخاشگری فیزیکی – تهاجمی، پرخاشگری رابطه ای، و پرخاشگری تکانشی (0/000 = P )، و افزایش معنادار مؤلفه های مهارت های اجتماعی مناسب و اطمینان به خود، منجر شد. همچنین این شیوه مداخله باعث کاهش معنادار مؤلفه های جسارت نامناسب، تکانشگری، حسادت، و گوشه گیری (0/000 = P ) شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده در این مطالعه می توان نتیجه گرفت که بازی درمانی این فرصت را در اختیار کودکان قرار می دهد تا احساس های درونی خود را که ناشی از تنش،کام نایافتگی، ترس، و سردرگمی است، نشان دهند و یاد بگیرند چگونه پرخاشگری را مهار کرده یا کنار بگذارند. از آنجایی که کودکان پیش دبستانی در بازی درمانی گروهی، مهارت هایی مانند پیروی از قواعد اجتماعی، نحوه تعامل و همکاری با دیگران، و مدیریت هیجان های منفی در روابط بین فردی را می آموزند، استفاده از این شیوه جهت آماده سازی آنها برای ورود به دنیای اجتماعی بزرگ تر، ضروری به نظر می رسد.
تحول مفهوم عامل انسان و غیر انسان بر مبنای نظریه ذهن: بررسی چگونگی اسناد باورهای غلط به انسان، خدا، فرشته و جادوگر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناخت چگونگی اسناد حالتهای ذهنی، پیش بینی رفتار عاملهای انسان و غیرانسان (خدا، فرشته و جادوگر) و چگونگی تحوّل آنها در کودکان بود. 150 کودک (79 دختر و 71 پسر) 3 تا 7 ساله از مهدکودکها و مراکز پیش دبستانی شهر شیراز انتخاب شدند. برای هر کودک، دو تکلیف باور غلط (خانة عروسک و محتوای شگفت انگیز) به شیوة انفرادی اجرا شد و چگونگی پیش بینی رفتار عاملها براساس باور های غلط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که کودکان رفتار جادوگر (عامل غیرانسان) را شبیه به عامل انسان پیش بینی می کنند. در مورد دیگر عوامل غیرانسان) فرشته و خدا)، نتایج با یافته های مربوط به جادوگر همسو نبودند. به عبارت دیگر، از دیدگاه کودکان این عوامل با کمترین سطح باور غلط عمل می کنند. در مجموع، نتایج حاکی از آن بود که با افزایش سن، کودکان به شیوه های متفاوتی رفتار عاملهای انسان و غیرانسان را پیش بینی می کنند. به نظر می رسد که فرهنگ و آموزه های خانواده نقش بسزایی در پیش بینی رفتار عاملها و تفکیک آنها دارند.
تأثیر نمایش خلاق بر تحول اجتماعی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به منظور تعیین اثربخشی نمایش خلاق بر تحول اجتماعی کودکان پیش دبستانی انجام شد. با استفاده از روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای، از بین کودکان 6-5 ساله منطقه 3 تهران، 30 کودک (16 دختر، 14 پسر) انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. گروه مداخله طی پنج هفته (دو جلسه یک ساعته در هفته) در فعالیت های نمایش خلاق شرکت داده شد. تحول اجتماعی دو گروه در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (بعد از گذشت دو ماه از مداخله گری) با استفاده از مقیاس رشد اجتماعی واینلند (1984) اندازه گیری شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند که نمایش خلاق، تحول اجتماعی کودکان را به طور معناداری افزایش داد. همچنین، نتایج آزمون t نشان دادند که تأثیر مداخله تا مرحله پیگیری دوام نیافت. چگونگی تأثیر فعالیت های نمایش خلاق بر تحول اجتماعی کودکان مورد بحث قرار گرفت
ویژگی های روان سنجی نسخةپیش دبستانی سیاهة درجه بندی رفتاری کنش وری اجرایی (فرم معلم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، تعیین اعتبار، روایی و ساختار عاملی نسخه پیش دبستانی سیاهه درجه بندی رفتاری کنش وری اجرایی (فرم معلم) بود. سیاهه کنش های اجرایی 390 کودک 2 تا 5 ساله مقطع پیش دبستانی شهر مشهد در سال تحصیلی 91-90 به شیوه نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای از طریق معلمان گردآوری شد. اعتبار مقیاس از طریق همسانی درونی و همبستگی های مجموعه مادّه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای بررسی روایی مقیاس از تحلیل عاملی و روایی همزمان استفاده شد. ضرایب آلفای کرونباخ و همبستگی های مجموعه مادّه بیانگر اعتبار رضایت بخش سیاهه و زیرمقیاس های آن بود. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بیانگر دو الگوی پنج عاملی (بازداری، تغییر، مهار هیجانی، حافظه کاری و برنامه ریزی/سازمان دهی) و سه عاملی (خودمهارگری بازداری، انعطاف پذیری و فراشناخت) بود. افزون بر این، روایی همگرای مقیاس با سیاهه فهرست رفتاری کودکان مطلوب بود. نسخه پیش دبستانی سیاهه درجه بندی رفتاری کنش وری اجرایی (فرم معلم) ابزاری مفید جهت سنجش کنش های اجرایی در کودکان پیش دبستانی است و می تواند در پژوهش های روان شناختی و موقعیت های بالینی در ایران به کار گرفته شود.
اثربخشی قصه گویی مبتنی بر دلبستگی بر کاهش مشکلات زمان خواب و بهبود رابطه کودک مادر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی قصه گویی مبتنی بر دلبستگی با اجرای روتین های مثبت بر کاهش مشکلات زمان خواب و بهبود رابطه کودک-مادر بود. جامعه آماری کلیه کودکان 4 تا 6 ساله دچار مشکلات زمان خواب مهدکودک های شهر شیراز را دربر گرفت. 30 زوج مادر-کودک به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های روتین مثبت، قصه گویی مبتنی بر دلبستگی و گواه جایگزین شدند. آزمودنی های گروه های آزمایش در جلسه های آموزشی شرکت کردند. پس از پایان مداخله ها، پس آزمون اجرا شد. ابزارها شامل پرسشنامه عادات خواب کودکان (اوونز و دیگران، 2000) و مقیاس رابطه والد-کودک (پیانتا، 1992) بود. نتایج تحلیل واریانس اندازه های مکرر حاکی از آن بود که قصه گویی مبتنی بر دلبستگی، علاوه بر اینکه همچون راهکار روتین های مثبت توانست از مزاحمت های زمان خواب کودک بکاهد، منجر به بهبود معنادار رابطه والد کودک، به عنوان یکی از همبسته های مشکلات خواب شد. از این رو کاربرد بالینی قصه گویی مبتنی بر دلبستگی نه تنها در مورد بهبود مشکلات خواب بلکه برای ارتقای سلامت عاطفی و روانی کودک و خانواده قابل توجه است.