کردستان

فقر روستایی و تاثیر آن بر تخریب منابع طبیعی یکی از چالش های عمده توسعیه پایدار است. هدف از انجام تحقیق حاضر، تحلیل رابطیه فقر روستایی و تخریب منابع طبیعی در جوامع روستایی استان کردستان است. جامعیه آماری 2726 خانوار روستایی شهرستان بیجار است که بر اساس فرمول کوکران و تطبیق با جدول کرجسی و مورگان، 336 خانوار به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامیه محقق ساخته است که پس از تأیید روایی با نظر متخصصان و تایید پایایی با ضریب آلفای کرونباخ (78/0)، مورد استفاده قرار گرفت. مصادیق تخریب منابع طبیعی از دیدگاه ساکنان روستایی در سه بخش عوامل مربوط به دام و دامداری، قطع و برداشت و تغییر کاربری ارزیابی شد. به منظور تفکیک افراد فقیر و غیر فقیر، از خط فقر نسبی و برای محاسبه آن، از روش 66 درصد میانگین کل هزینیه ماهانیه خانوار استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های کای اسکوئر و t جفتی تحلیل شدند. بر اساس نتایج، خط فقر نسبی سرانه در منطقه مورد مطالعه در سال 1398، مبلغ 2.465.460 ریال محاسبه شد که بر اساس آن، 9/33 درصد روستاییان مشارکت کننده در پژوهش، از لحاظ مالی فقیر بودند. با توجه به نتایج، بین فقر ساکنان روستایی و متغیرهای سن، سطح تحصیلات، شغل، بعد و درآمد خانوارها ارتباط آماری معناداری یافت شد. تخریب منابع طبیعی به توسط افراد فقیر به طور معناداری بیشتر از افراد غیر فقیر بود. بنابراین به منظور کاهش تخریب در منطقه مورد مطالعه، بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان ضروری به نظر می رسد.

رفتار محیط زیستی را می توان متأثر از میزان آگاهی و دانش افراد نسبت به محیط زیست در نظر گرفت که می تواند منجر به ارتباط دوستانه تری نسبت به محیط زندگی شود. هدف از پژوهش حاضر، تدوین مدل علی رفتار محیط زیستی بر مبنای آگاهی محیط زیستی با مداخله گری نگرانی محیط زیستی و ارتباط با طبیعت در میان دانش آموزان استان کردستان بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان مقطع متوسطه اول و دوم استان کردستان در سال 1398 که با روش نمونه گیری به روش ترکیبی (مرحله اول تصادفی خوشه ای و مرحله دوم در دسترس) تعداد 322 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های استاندارد استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها در چارچوب مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS 3.2.8 نشان داد که مدل کلی پژوهش، به صورت مطلوبی با داده ها برازش دارد. نتایج شاخص های پایایی و روایی به منظور بررسی مدل بیرونی مطلوب می باشند. بر اساس نتایج اثر مستقیم آگاهی محیط زیستی بر نگرانی محیط زیستی، اثر مستقیم آگاهی محیط زیستی بر ارتباط با طبیعت، اثر مستقیم آگاهی محیط زیستی بر رفتار محیط زیستی، اثر مستقیم ارتباط با طبیعت بر رفتار محیط زیستی معنی دار می باشد (01/0P≤). نتایج این تحقیق بیانگر این است که متخصصان و کارشناسان این حوزه برای بهبود رفتار و آگاهی محیط زیستی و همچنین ارتباط با طبیعت دانش آموزان مدارس، بر روی "نگرانی محیط زیستی" تمرکز بیشتری داشته باشند.