درخت حوزه‌های تخصصی

این مطالعه با هدف بررسی اکتشافی عوامل زیربنایی و نیز تهیه هنجار رشدی درجه بندی کانرز- فرم معلم در دانش آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. نمونه این پژوهش شامل 599 دانش آموز پسر و دختر مقطع ابتدایی بود که به صورت تصادفی و خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و معلمان آن ها را ارزیابی کردند. تحلیل عاملی گویه ها به شیوه مؤلّفه های اصلی با چرخش اکوماکس انجام شد. نتیجه حاصله 5 عامل بیش فعالی- تکانشگری، مشکل سلوک، ناهمنوایی اجتماعی، تنش- اضطراب و اشکال در توجه بود که ضریب همسانی درونی آن ها از طریق محاسبه آلفای کرونباخ از 73/0 (مقیاس اشکال در توجه) تا 92/0 (مقیاس بیش-فعالی) به دست آمد. نمره های خام از طریق روش غیر خطی به مقیاس T (میانگین 50 و انحراف معیار 10) تبدیل شد. جداول توزیع فراوانی نمرات خام اولیه و نمرات مقیاس T به تفکیک جنسیّت به دست آمد. نمره های بالاتر از 70 به عنوان نمره برش در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد عوامل به دست آمده با نتایج تحلیل عوامل در جوامع دیگر هماهنگ است.

زمینه: هیجانهای یادگیری بخشی از هیجانهای پیشرفت هستند که در چارچوب «نظریه کنترل- ارزش هیجانهای پیشرفت» تبیین می شوند. لذت، اضطراب، شرم، رهایی، امید و نا امیدی هیجانهایی هستند که دانش آموزان و دانشجویان در جریان تحصیل بارها آنها را تجربه می کنند. با این حال تمرکز صرف بر هیجان اضطراب و عدم توجه به این دسته از هیجانها در نظام آموزشی و فقدان ابزار مناسب جهت سنجش آنها در ایران از مهمترین مسایل این حوزه است. روش: جامعه آماری شامل کل دانشجویان مقطع لیسانس دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 94-93 به تعداد 9421 و نمونه آماری 221 نفر دانشجوی رشته های مختلف تحصیلی بودندکه با استفاده از روش«نمونه گیری تصادفی» گزینش و با روش «توسعه ای پیمایشی» مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش سوالات پرسشنامه «مقیاسهای هیجان مرتبط با یادگیری» (LRES) با هدف رواسازی آن برای مطالعه هیجانهای پیشرفت جامعه دانشجویان ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تائیدی نشان داد که اکثریت شاخصهای مقیاسهای مذکور از جمله CFI، GFI، PGFI برازش دارند، ضرایب مسیر (بارهای عاملی) آنها معنی دار بوده و از ضریب اعتبار بالای برخودارند. همسانی درونی مقیاسها معنی دار برآورد گردید. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به برازش مدل و اعتبار بالایی مقیاسهای پرسشنامه، از آن می توان جهت مطالعه و سنجش هیجانهای یادگیری دانشجویان ایرانی استفاده کرد.

Background: assessment of psychopathy has gained much attention in the past few decades. The four-factor model of psychopathy has proved to be an efficient model for assessment of psychopathy in forensic and non-forensic samples. Several measures have been developed to capture the four-factor model. These four factors are labeled as interpersonal manipulation, criminal tendencies, erratic lifestyle, and callous affect. Research on psychopathy has remained quite limited in Iran. The present study aimed to validate a 20-item measure of psychopathy consistent with the four-factor model of psychopathy. Williams et al. (2007) model and high-loading items were subjected to a Confirmatory Factor Analysis (CFA). Moreover, reliability coefficients and gender differences were evaluated. Methods: a convenience sample of 260 university students was recruited from Tehran, Iran. For each factor, a battery of 5 high-loading items (c.f., Williams et al., 2007) was prepared and translated into Persian following the standard back-translation technique. Of note, item 13 (I enjoy drinking and doing wild things) was altered a little to be consistent with Iranian culture. The response option was provided in a 5-point Likert-type format. Potential participants were approached and invited to take part in a psychological study about social behavior. Descriptive statistics, factor structure, internal consistency, and gender differences were evaluated. Results: item 6 (I’ve stolen a motor vehicle) had the lowest mean while item 13 (I enjoy drinking and doing wild things) had the highest. For interpersonal manipulation, criminal tendencies, erratic lifestyle, and callous affect, the alpha coefficients were 0.55, 0.78, 0.70, and 0.52, respectively. Additionally, the full-scale alpha was 0.79. Goodness-of-fit indices suggested an acceptable fit for the hypothesized four-factor structure of the scale (CMIN/DF = 1.80, RMSEA = 0.056, CFI = 0.90, TLI = 0.88, and GFI = 0.91). An evaluation of gender differences indicated that men had higher scores in all four subscales (0.40 < d < 0.66) as well as the total score (d = 0.76). Conclusion: the present findings supported the factorial validity and internal consistency of the 20-item self-report measure of psychopathy in Iranian university students. Consistent with previous findings, men showed higher psychopathy, as measured by this newly validated measure. This measure could capture the four-factor model of psychopathy. Therefore, this short scale may be used in future psychopathy research in Iran.

مقدمه: قلدری در مدرسه، یکی از معضلات عمده ی نظام های آموزش و پرورش در سراسر جهان می باشد و بررسی خصوصیات روان سنجی این سازه حایز اهمیت است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر رواسازی مقیاس قلدری در دانش آموزان ابتدایی بود. روش کار: در این پژوهش تعداد 607 نفر از دانش آموزان مدارس ابتدایی سمنان در سال تحصیلی 93-1392 به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش شامل مقیاس قلدری ایلی نوی و پرسش نامه ی انگیزش تحصیلی هارتر پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ، همبستگی پیرسون، نرم افزار SPSS نسخه ی 22 و LISREL 54/8 استفاده شد. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی سئوال-نمره ی کل و تحلیل اعتبار برای بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس قلدری ایلی نوی اجرا شد. هم چنین، تحلیل عاملی تاییدی برای بررسی مدل اندازه گیری و ساختار روابط درونی گویه ها اجرا شد. اعتبار مقیاس قلدری ایلی نوی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 87/0، و خرده مقیاس های قربانی 71/0، قلدری 77/0 و نزاع 76/0 به دست آمد که همگی رضایت بخش بودند. نتیجه گیری: نسخه ی فارسی پرسش نامه ی قلدری ایلی نوی در جامعه ی دانش آموزان از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.

زمینه: تحقیقات نشان داده است که علاوه بر هوش، متغیرهای دیگری نیز مانند باورهای دانش آموزان در مورد ریاضی بر نحوهً عملکرد و پیشرفت تحصیلی آنان موثر است. بنابراین، بررسی خصوصیات روان سنجی ابزارهای پر کاربرد از جمله مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی، حائز اهمیت است. هدف: هدف این پژوهش بررسی کارایی نسخه بومی شده ی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی (لدر و هلن، 2002) برای استفاده در فرهنگ جامعه آموزشی ایران می باشد که این پرسشنامه بخشی از پرسشنامه نگرش ریاضی فنما و شرمن (1976) است . روش: به این منظور، با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 250 نفر از دانش آموزان سوم دبیرستان انتخاب و به سوالات مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی وجود سه عامل را برای مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی تایید کرد که عامل اول 17/20، عامل دوم 97/10 و عامل سوم 93/7 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین نمود. برای محاسبه اعتبار همگرای مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی از همبستگی بین آن و نمرات آزمون پایان ترم ریاضی دانش آموزان استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی بین مقیاس و آزمون 72/0 است که در سطح 001/0>p معنی دار می باشد. پایایی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی با استفاده از ضریب آلفا 83/0 است که قابل قبول و رضایت بخش می باشد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از بررسی شاخص های روان سنجی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی نشان دادند که مقیاس مذکور در سنجش باورهای تحصیلی ریاضی دانش آموزان دوره دبیرستان کارایی لازم را دارا می باشد و می توان از آن در پژوهش های حوزه آموزش ریاضی استفاده کرد.

زمینه و هدف: مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (Difficulties in Emotion Regulation Scale یا DERS) ابزار چند بعدی پرکاربردی در مطالعات مرتبط با تنظیم هیجان محسوب می شود. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه دو رویکرد تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory factor analysis یا CFA) و مدل یابی معادلات ساختاری اکتشافی (Exploratory structural equation modeling یا ESEM) در ارزیابی ساختار عاملی DERS بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی و بر اساس داده های مربوط به 250 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شد که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نسخه فارسی DERS برای دستیابی به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. داده های پژوهش حاضر با استفاده از روش CFA و ESEM در نرم افزار Mplus تجزیه و تحلیل شد. همچنین، مقایسه روش CFA و ESEM از طریق شاخص ΔCFI صورت پذیرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که برخلاف CFA، ESEM روش مناسبی برای ارزیابی ساختار عاملی DERS بود و دید روشن تری از ساختار نهفته آن ارایه می داد. در نهایت، ساختار 25 سؤالی از مقیاس 4 عاملی که سؤال های دارای نمره گذاری معکوس در آن وجود نداشت، بهترین برازش را کسب نمود. شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (Root mean square error of approximation یا RMSEA)، شاخص برازش تطبیقی (Comparative fit index یا CFI) و شاخص TLI (Tucker-Lewis index)برای این مدل به ترتیب 064/0، 964/0 و 951/0 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به ساختار عاملی مناسب مقیاس 25 سؤالی، به نظر می رسد که گویه های معکوس در کاربرد DERS مشکل آفرین باشد. با وجود حذف گویه های معکوس در پژوهش حاضر، پیشنهاد می شود که این گویه ها در پژوهش های آینده با سؤالات دارای نمره گذاری مستقیم جایگزین شوند و برازش ساختار عاملی آن مورد ارزیابی قرار گیرد.

در حوزه ی تاب آوری خانواده، ابتدا مدل تاب آوری استرس، سازگاری و انطباق خانواده مطرح شد که مدل انطباق خانواده (عوامل محافظ خانواده) به طور مستقیم از آن استخراج شد. هدف این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی تأییدی نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده در یک نمونه از دانشجویان ایرانی بود. نمونه ای شامل دویست و هفتاد و شش نفر دانشجوی متأهل (177 زن، 99 مرد) به طور داوطلب و بدون دریافت هزینه در دامنه سنی 19 تا 38 سال (24/3 ± 19/24) از طریق روش نمونه گیری سهل الوصول از دانشگاه های مازندران انتخاب شدند و فرم مشخصات دموگرافیک، سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF؛ گاردنر، هیوبر، استاینر، واسکوئز و سویج، 2008)، مقیاس توانمندی های خانواده (FSS؛ شام، بولمن، یوریچ و هاچ، 2001) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ؛ ثنایی ذاکر، 1379) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، ساختار عاملی نسخه فارسی سیاهه ی عوامل خانواده را تأیید کرد. روایی همگرا و واگرای سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) از طریق اجرای مقیاس توانمندی خانواده (FSS) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) در مورد آزمودنی ها محاسبه شد و نتایج معنی دار بود. همسانی درونی به دست آمده قابل قبول بود (آلفای کرونباخ = 91/0). پایایی بازآزمایی سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون 83/0 محاسبه شد. در نتیجه می توان گفت نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده واجد ویژگی های روانسنجی مناسبی است.

هدف از این تحقیق، تبیین شاخص های روان سنجی مقیاس ایمنی هیجانی[1] در دانش آموزان دوره متوسطه بود.گروه نمونه 765 نفر از جامعه دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه دلبستگی و ایمنی هیجانی نوجوانان خدمات خانواده کیسی[2] بوده است. این پرسشنامه شامل2 عامل و25 ماده است که بر روی عامل اول (ایمنی هیجانی)13 ماده و بر روی عامل دوم (تعلق)12 ماده قرار گرفته است. سوالات ابتدا به فارسی و دوباره به انگلیسی برگردانده شد و مجدد به فارسی برگردانده و از لحاظ ادبی و روایی سوالات توسط اساتید مرتبط تایید شد. برای بررسی پایایی درونی پرسشنامه از روش های تنصیف و آلفای کرونباخ استفاده شد که یافته های حاصل نشان دهنده ی آن است که پرسشنامه مذکور دارای سطح بسیار خوبی از همسانی درونی و پایایی می باشد. داده های حاصل از روش تحلیل عاملی نشان دهنده ی این بود که میزان بار عاملی همه آیتم های پرسشنامه ایمنی هیجانی برای همه آزمودنی ها (یک یا چند فرزندی همچنین برای دختران و پسران) بجز سؤال شماره 9 بیشتر از 2/0 می باشند که به لحاظ آماری معنی دار و قابل قبول می باشند. در گام بعد، به منظور تایید سؤالات پرسشنامه برای متغیر ایمنی هیجانی تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. با انجام تحلیل عاملی مرتبه اول برای متغیر ایمنی هیجانی برای همه آزمودنی ها، همه بارهای عاملی بجز سؤال 9، بالاتر از 3/0 به دست آمد که این سؤالات و متغیر را برای تحقیق مناسب می سازد. بنابراین، روایی و پایایی پرسشنامه ایمنی هیجانی (با حذف سؤال 9)، هم برای گروه آزمودنی های چند فرزندی و همه آزمودنی ها تأیید شد در مجموع نتایج نشان داد که این ابزار برای تحقیق در ایران قابل استفاده می باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، شامل: همسانی درونی، پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا (تشخیصی) بود. به این منظور، نمونه ای با حجم 500 نفر از مردم شهر اصفهان (292 زن و 179 مرد) با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از همه شرکت کنندگان خواسته شد تا پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی فراخلق را تکمیل کنند و داده ها با تحلیل عاملی تأییدی تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی گویه های پرسشنامه ذهن آگاهی نشان داد که این مقیاس دارای پنج عامل بوده که شاخص های نیکویی برازش، مدل مؤید برازش مدل با داده ها بوده است. پایایی ضرایب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه (با مقدار 81/0) رضایت بخش به دست آمد. ضرایب روایی همگرا و واگرای پرسشنامه ذهن آگاهی با مقیاس های افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی های فراخلق به ترتیب (424/0-، 257/0 و 588/0) به دست آمد که معنادار بود (0001/0p<). در مجموع، با توجه به روایی و پایایی این پرسشنامه، می توان در محیط های بالینی و آموزشی به منظور بررسی این سازه روان شناختی از آن استفاده نمود.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی ساختاری از برخی پیشایندها و پیامدهای شاخص توانایی کار بود. متغیرها در این الگو شامل پیشایندها (منابع فردی، راهبردهای مدیریت زندگی، استرسورهای شغلی)، و پیامدهای (عملکرد شغلی و کیفیت زندگی وابسته به سلامت) شاخص توانایی کار بودند.نمونه این پژوهش شامل 320 نفر از کارکنان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب-منطقه اهواز بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. از این تعداد 72% مرد بودند و میانگین سنی آنها نیز 41 سال بود. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسش نامه های شاخص توانایی کار، راهبردهای مدیریت زندگی، خودکارآمدی عمومی، خوش بینی، توانایی مقابله ای، عدم تعادل تلاش-پاداش، تقاضا-کنترل، کیفیت زندگی وابسته به سلامت و عملکرد شغلی استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS، ویراست 18 و همچنین AMOS ویراست 18 انجام گرفت.جهت آزمودن اثرات غیرمستقیم در الگوی پیشنهادی از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته ها نشان دادند که الگوی پسشنهادی از برازش نسبتا خوبی با داده هابرخوردار است. برازش یهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. تمامی اثرات غیرمستقیم معنی دار شدند

خواندن، در جایگاه یکی از مهارت های چهارگانةزبان آموزی، همواره توجه پژوهشگران حوزه های گوناگون، از جمله تعلیم و تربیت، را به خود جلب کرده است. خواندن، از ابزارهای مهم فهمیدن در دنیای کنونی است و دانش آموزان از آغاز سوادآموزی تا پایان دوران تحصیل خود، همواره با خواندن درگیر هستند. از این رو، توجه به ابعاد مختلف توانایی خواندن، از مهم ترین وظایف دست اندرکاران تعلیم و تربیت است. هدف مطالعة حاضر، بررسی و انطباق شاخص های روان سنجی پرسشنامة نگرش مقدماتی به خواندن (مک کنا و کی یر) است. بدین منظور، ساختار عاملی و پایایی مقیاس یادشده بررسی شد. مشارکت کنندگان، 387 دانش آموز پسر دوره ی راهنمایی شهر شیراز بودند که به روش هدفمند (تعمدی) انتخاب شدند. این دانش آموزان در دو مدرسه ی راهنمایی، یک آموزشگاه دولتی (عادی) و یک آموزشگاه استعدادهای درخشان، تحصیل می کردند؛ از آموزشگاه استعداهای درخشان 201 و از آموزشگاه عادی186دانش آموز پایه های اول تا سوم راهنمایی پرسشنامه ی نگرش مقدماتی به خواندن (مک کنا و کی یر) را تکمیل کردند. برای بررسی روایی، از روش تحلیل عاملی اکتشافی توأم با چرخش واریماکس استفاده شد. شاخص های مرتبط با کفایت نمونه و متغیرها برای تحلیل عاملی رضایت بخش بود. پس از اجرای تحلیل عاملی، دو عامل نگرش به خواندن آموزشی و نگرش به خواندن تفریحی استخراج شد که 42/47 درصد از واریانس را تبیین می کردند؛ هم چنین، بررسی پایایی پرسشنامه نیز ضرایب آلفا 77/0 برای کل مقیاس را به دست داد. در نگاهی کلی، نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه ی نگرش مقدماتی به خواندن برای سنجش این نگرش در میان دانش آموزان پسر دورة راهنمایی مناسب است و تا حدودی می تواند نیازهای حال حاضر را برآورده کند.

زمینه و هدف: توجه پایدار می تواند به وسیله تکالیف مداد- کاغذی مورد سنجش قرار گیرد. هدف مطالعه حاضر، طراحی یک آزمون مداد- کاغذی فارسی برای سنجش توجه پایدار و بررسی روایی و پایایی آن بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 230 دانش آموز دبستانی با میانگین سنی 46/1 ± 09/9 سال و با دامنه سنی 7 تا 11 سال صورت گرفت. آزمون ثبت توجه و آزمون عملکرد مداوم بر روی نمونه ها اجرا شد. آزمون ثبت توجه بر روی 151 نفر از نمونه ها با فاصله 4 تا 6 هفته تکرار گردید. برای بررسی روایی همزمان، آزمون Pearson بین نتایج دو آزمون عملکرد مداوم و ثبت توجه مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی تکرارپذیری نیز بین دو نوبت اجرای تکلیف آزمون، آزمون Pearson انجام شد. یافته ها: خطای حذف و خطای ارتکاب در دو آزمون با یکدیگر رابطه مثبت و معنی داری داشتند. خطای حذف، خطای ارتکاب و کل زمان آزمون به ترتیب با ضرایب Pearson 886/0، 610/0 و 478/0 در دو ارزیابی، همبستگی مثبت و در سطح 001/0 معنی دار بود. نتیجه گیری: آزمون ثبت توجه یک آزمون معتبر و تکرارپذیر برای سنجش توجه پایدار است.

پژوهش حاضر جهت مقایسه نتایج آزمون ترسیم خانواده کودکان 7 ساله با توجه به کارآمدی و یا ناکارآمدی ویژگی های خانواده صورت گرفته است. به این منظور 60 دانش آموز دختر و پسر در پایه اول ابتدایی تست ترسیم خانواده را انجام دادند و یکی از والدین ایشان پرسشنامه کنش وری خانواده را تکمیل نمودند. نتایج پژوهش نشان داد که بین حل مساله با میزان گستردگی و ناحیه ترسیم در کاغذ رابطه منفی معنادار؛ بین مشارکت عاطفی و نقش ها با ارزنده سازی رابطه مثبت معنادار؛ بین کنترل رفتاری و رسم آدمک پرخاشگر رابطه مثبت معنادار وجود دارد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تبیین ویژگی های روان سنجی مقیاس خودباوری های مربوط به اضطراب اجتماعی (SBSA) در جامعه ایرانی و با روش توصیفی انجام شد. روش: کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در مقطع کارشناسی در نیم سال اول سال تحصیلی 1394-1393، جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دهند؛ که از این میان 402 دانشجو با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس 15 آیتمی خودباوری های مربوط به اضطراب اجتماعی (SBSA)، مقیاس اضطراب اجتماعی جرابک و مقیاس هراس اجتماعی (SPIN) جمع آوری شدند. یافته ها: برای تعیین روایی آزمون از روش های روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی) و روایی ملاکی با مقیاس اضطراب اجتماعی جرابک و مقیاس هراس اجتماعی (SPIN) و برای تعیین پایایی از روش همسانی درونی با شاخص آلفای کرونباخ استفاده گردید. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی مدل 3 عاملی SBSA از برازش نسبتا مطلوبی برخوردار است. پایایی کلی مقیاس نیز از روش آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج تحلیل های آماری نشان داد که می توان از این مقیاس برای ارزیابی خودباوری های مربوط به اضطراب اجتماعی در جمعیت ایرانی استفاده نمود.

هدف پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش سبک زناشویی دینی بود. بدین منظور پرسشنامه مقدماتی مربوط به تکالیف زوجین، از متون اسلامی استخراج و بر روی 198 زوج (198 زن و 198 شوهر) که به روش نمونه گیری تصادفی از بین زوج های در دسترس شهر اصفهان انتخاب شده بود، اجرا گردید. پس از تحلیل عوامل، یک مقیاس46 ماده ای ویژه زنان، مشتمل بر پنج عامل به نام های «صمیمیت عاطفی جنسی»، «مهارت های ارتباطیِ اسناد به همسر»، «پایبندی به فرامین دینی»، «مدیریت خانه» و «گذشت – فداکاری») و یک مقیاس کوتاه 43 ماده ای ویژه شوهران، مشتمل بر پنج عامل به نام های «صمیمیت عاطفی- جنسی»، «مهارت های ارتباطیِ اسناد به همسر»، «پایبندی به فرامین دینی– مشارکت»، «مسئولیت پذیری- سرپرستی» و «سبک های حل تعارض» استخراج شد. ضرایب همسانی درونی این دو مقیاس ، به ترتیب عبارت بود از 81/0 و 86/0. روایی همزمان این دو مقیاس با مقیاس های صمیمیت زناشویی (IS)، سبک زندگی اسلامی (I.L.S.T.) و تعهد دینی (RCI-10) محاسبه شد که نتایج روایی بالای این مقیاس را تأیید کرد.

هدف:هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خودناتوان سازی به عنوان یک ابزار مناسب جهت اندازه گیری میزان خودناتوان سازی دانشجویان است.روش:جامعه آماری مورد نظر همه دانشجویان شهر تهران بود که از بین آنان تعداد 520نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و پیام نور، در رشته های مختلف و به روش دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. مقیاس خودناتوان سازی (جونز و رودوالت، 1982) به عنوان ابزار پژوهش به کار گرفته شد. برای بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خودناتوان سازی به تعیین روایی محتوایی، روایی سازه، و همچنین پایایی این آزمون پرداخته شد.یافته ها:روایی محتوایی این مقیاس که توسط 5 تن از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. در تحلیل عاملی اکتشافی سؤالات مقیاس روی سه عامل بار شدند و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که این مدل سه عاملی با داده ها برازش دارد. همسانی درونی عوامل با کل مقیاس بسیار بالابود و همچنین تحلیل سؤالات حاکی از همسانی درونی بالا بین سؤالات و کل مقیاس بود. میزان پایایی با روش آلفای کرونباخ 918/0 و با روش دونیمه کردن 767/0 به دست آمد.بحث و نتیجه گیری:مقیاس خودناتوان سازی دارای ویژگی های روان سنجی مطلوبی برای جامعه دانشجویان می باشد. پایایی این مقیاس بسیار بالا بوده و مدل سه عاملی مطرح شده در پژوهش از روایی سازه مناسبی برخوردار است که به پژوهشگران کمک می کند تا بتوانند با استفاده از این ابزار به ویژه در جامعه دانشجویان به اندازه گیری متغیر خودناتوان سازی بپردازند.

پژوهش حاضر به اعتباریابی و پایایی سنجی مقیاس محقق ساخته «هویت اخلاقی- اسلامی در دانش آموزان نوجوان» پرداخته است. ابتدا مخزنی 150 سؤالی با توجه به فضایل اخلاقی، که به صورت مستقیم، آیه ای در قرآن کریم برایش آمده است تهیه و پس از احراز اعتبار صوری پرسش نامه توسط استادان، نمونة نهایی به منظور اجرا آماده شد. برای اجرا، 700 تن از دانش آموزان دبیرستانی و هنرستانی شهر اصفهان به روش نمونه گیری «تصادفی خوشه ای» انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از SPSS و AMOS صورت گرفت. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده در زیرمقیاس ها حاکی از پایایی مناسب مقیاس هویت اخلاقی- اسلامی نوجوانان است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی برای بررسی سازة عاملی مقیاس، نشان داد که هفت عامل بیانگر 07/49 واریانس بودند. همچنین شاخص های تحلیل عاملی تأییدی نیز حاکی از برازش مناسب الگوی هویت اخلاقی – اسلامی است. با توجه به اینکه تمامی سؤالات مقیاس هویت اخلاقی مبتی بر آیات شریف قرآن کریم است، ابزاری مناسب برای سنجش ویژگی های اخلاقی تأیید شده در حوزة اسلامی به شمار می رود.