درخت حوزه‌های تخصصی

کتاب سلیم بن قیس الهلالى در منابع حدیثى به عنوان یکى از اصول معرفى شده است. بیشتر محدثان و رجالیان به این کتاب اعتماد و از آن حدیث نقل کرده اند. کتب رجالى نیز از متقدمان تا معاصران نام سلیم بن قیس را در کتابشان ذکر، و شرح حالى از او ارائه کرده اند. نظر مشهور این است که سلیم بن قیس هلالى از اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام بوده است. این مقاله با توجه به نظریات متفاوتی که درباره سلیم و کتاب او موجود است به بررسى حضور وى در کتابهاى رجالى پرداخته است تا با کمک روایات منابع حدیثى و اعتماد یا عدم اعتماد دانشمندان رجال به او، تثبیت یا عدم تثبیت موجودیت او را بیان کند.

مابعدالطبیعه، موجودات مجرد و مثالی و ویژگی های آنها از جمله مسایلی هستند که در بسیاری از موارد، در تعارض با قوای تعقلی انسان قرار می گیرند. لذا برخی با رد و انکار اشراقیات فقط به عقل بشری و دست آوردهای علمی آن معتقدند. یکی از موجودات مهم غیر مادی جن است. موجودی اسرارآمیز که ذهن انسان را به خود مشغول داشته است؛ آیا به راستی چنین موجودی واقعیت دارد یا اینکه قوه تخیل بشر آن را ساخته است؟ این نوشتار جهت بررسی برخی شبهات و ابهامات درباره جن و ویژگی های آن است، که با استفاده از آیات قرآن، روایات، تفاسیر و آرای اندیشمندان، به ابعاد مختلف این موضوع می پردازد.

شخصیت های برجسته ای در میان علمای شیعه وجود دارند که تاثیر بسزایی در احیا و انتقال علوم اهل بیت پیامبر (صلی اله علیه و آله) به نسل های بعدی داشته اند؛ از این میان شیخ صدوق از ویژگی های خاصی برخوردار است. حدود سیصد تصنیف به صدوق نسبت داده شده است که متاسفانه امروزه بیش از بیست و چند عنوان از این آثار در دسترس ما نیست. یکی از برجسته ترین آثار ایشان، «معانی الاخبار» است که در آن، احادیثی که در تفسیر معانی حروف و الفاظ است، آورده است. اهمیت کتاب «معانی الاخبار» بدان جهت است که آن، به منزله قاموسی در فهم معانی الفاظ و لطایف اخبار معصومین (علیهم السلام) می باشد. شیخ صدوق در نگارش این کتاب از برخی روش های ویژه استفاده کرده است که از آن جمله می توان به: اذعان صدوق به سوال کردن از معانی برخی احادیث از استادانش، بیان مکان و زمان استماع حدیث، استناد به اقوال لغویین، استدلالات کلامی، ازاله تشکیک از برخی خطب نهج البلاغه و ... اشاره کرد.

از منظر امام علی(ع) هر کدام از اعضای جامعه عضوی از پیکرة امت اسلامی اند که دارای ارتباط عمیق و صمیمی و دارای حقوقی متقابل نسبت به یکدیگرند. تربیت اجتماعی نیز در پی آن است تا بین مسلمانان همبستگی و اتحاد به وجود آید، افراد نسبت به امور جامعه اهتمام بورزند، با انصاف و عدالت خواهی حقوق دیگران را رعایت نمایند، در انجام امور اجتماعی همکاری و تعاون داشته باشند و به برقراری روابط مهرآمیز و معاشرت با دیگران بپردازند. به همین سبب، در این نوشتار مفهوم، اهداف، اصول و روش های تربیت اجتماعی از منظر نهج البلاغه مورد بررسی قرار می گیرد.