تعلیم و تربیت اسلامی

نمایش ۶۴۱ تا ۶۶۰ مورد از کل ۴٬۴۱۴ مورد.

۶۴۱.

شادی و نشاط از دیدگاه فقه با رویکردی بر نظر امام خمینی(س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا فهرستی مهری توتونچیان

منبع: پژوهشنامه متین سال شانزدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۶۲

کلیدواژه‌ها: عرفان شادکامی آسیب شناسی شادی نشاط

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۲۷ تعداد دانلود : ۱۴۷۸

شادی و فرح از جمله نیازهای روحی و روانی انسان است و می تواند همة جنبه های شخصیت او را در حال و آینده، دستخوش تغییر و تحول کند. افزون بر این، این عنصر حتی می تواند بر حیات اخروی انسان نیز تأثیر مثبت یا منفی بسیاری داشته باشد؛ لذا مقولة شادی در متون دینی اسلام مطرح شده است. به این معنا که هم قرآن و هم پیامبر اعظم(ص) و معصومین علیهم السلام توجه شایسته ای به این مقوله داشته اند و در ادامة مسیر معصومین عظام عالمان فرهیخته ای بودند و هستند که به این مقوله پرداخته اند، که از میان این عالمان می توان اندیشة امام خمینی دربارة شادی و نشاط را تبیین کرد. بدون تردید، حالات و کردار و گفتار ایشان بهترین اسوه و الگو برای ره پویان حقیقت و انسانیت است. این مقاله با هدف آشنایی با دیدگاه های امام خمینی در زمینة شادی و ارائة الگوهای اخلاقی و دینی در این زمینه تهیه و تدوین شده است. که ضمن بهره گیری از کلام و آثار ایشان با نگاهی به متون اسلامی و دینی، شادی و نشاط را از جنبه های مذهبی اسلامی بررسی و ارزیابی کرده و مؤلفه های نشاط را برشمرده ایم. سپس نشاط را در مبانی عرفانی ایشان ذکر کرده و تأثیر آن بر روند زندگی فرد و نمودهای فکری و عملی آن شرح داده ایم. همچنین در بخشی دیگر به آسیب شناسی نشاط و شادی در کلام ایشان پرداخته ایم.

۶۴۲.

غایت شناسی تربیت عقلانی در ساحت فردی از دیدگاه آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدجعفر رضایی رضاعلی نوروزی مجتبی سپاهی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و دوم دوره جدید تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: عقل و تربیت از دید آیت الله جوادی آملی شناخت و تربیت عقلانی غایت شناسی تربیت عقلانی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۵ تعداد دانلود : ۹۵۳

این پژوهش، که جنبه نظری دارد با هدف بررسی غایت شناسی تربیت عقلانی در ساحت فردی از دید آیت الله جوادی آملی انجام شده است. در این تحقیق به روش تحلیلی استنباطی به این سؤال پاسخ داده می شود که: ""الگوی تربیت عقلانی در ساحت فردی از دیدگاه استاد جوادی آملی چگونه است؟"" در پاسخ به این پرسش، نویسنده ضمن بررسی و اشاره به معنا، مفهوم، منزلت، قلمرو و شناخت عقل و تحلیلی از مفهوم تربیت عقلانی از دیدگاه آیت الله جوادی آملی و این نکته که عقل انسانی تربیت پذیر، و دارای ابعاد و اقسام نظری و عملی است، سعی کرده است با توجه به آثار ایشان اهداف و غایات تربیتی در ساحت فردی تربیت عقلانی را استخراج کند. آیت الله جوادی آملی از عالمانی است که با عنایت به این موضوع و ضرورت، اهتمامی بلیغ به طرح این مسئله ورزیده و تأملاتش را در این باب عرضه نموده است و تأکید فراوان بر منزلت عقل در هندسه معرفت دینی و تربیت عقلانی از جنبه فردی دارد. از دیدگاه ایشان، عقل بار ارزشی دارد و جزئی از دین است، نه در مقابل آن. در پایان پس از گردآوری اطّلاعات به روش کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل آنها به روش تحلیل محتوا این نتایج به دست آمد که عبارت است از: تهذیب و تزکیه نفس، محبت راستین، حیات حقیقی (شخصیت درونی) و دوری از غفلت.

۶۴۳.

اصول و تکنیک های اخلاقی روانشناختی در بهبود روابط دانشگاهیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی احمد پناهی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: تحول اخلاقی تربیت ارتباط اجتماعی ظرفیت های روانی روابط کلامی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۰۶ تعداد دانلود : ۵۶۳

هدف پژوهش حاضر، بررسی راهبردهای اخلاقی و روان شناختی در تعاملات دانشگاهیان با تأکید بر ارسال پیام دینی و تأثیرگذاری اخلاقی و تربیتی است. این پرسش اساسی مطرح است که «راهبردهای تربیتی و روان شناختی در حوزه تعاملات اجتماعی به خصوص روابط دانشگاهیان چیست؟». روش پژوهش، توصیف ی تحلیل ی است، ب ه ای ن منظور پس از شن اسایی و استخ راج مف اهیم و مستندات، از متون دینی و روان شناسی، به تحلیل محتوای آنها پرداخته و راهبردهای تربیتی و روان شناختی مستفاد بیان گردید. نتایج نشان داد که شاخص ترین راهبردهای تربیتی و روان شناختی که می تواند در تعاملات اجتماعی و فرهنگی علمی حائز اهمیت بوده در ارسال موفقیت آمیز پیام نیز نقش داشته، در تحول اخلاقی و تربیتی نیز تأثیرگذار باشد عبارتند از: شناخت پیام و روش پیام رسانی، خودباوری و عزت نفس، آشنایی با نیازها، برقراری رابطه کلامی و غیرکلامی سنجیده، بهره گیری از یادگیری مشاهده ای و الگویی، توجه به تفاوت های فردی و ظرفیت های شناختی، ملاحظه ویژگی های جنسیتی، سعه صدر و انتقادپذیری، آراستگی، خوشبویی و نظافت، پرهیز از سخنِ بدون بصیرت وآشنایی با تکنیک ها و قوانین ایجاد ارتباط و انتقال پیام.

۶۴۴.

تحلیل مسئله خویشتن داری در جمع با تکیه بر قرآن و حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس پسندیده

منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال یازدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: قرآن حضور نظارت حدیث خویشتن داری حیا

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۸۶ تعداد دانلود : ۹۲۱

هدف این بررسی آن است که روشن سازد چرا در خلوت، نابهنجاری افزایش و هنجارها کاهش می یابد؟ روش تحقیق، توصیفی و از نوع کتاب خانه ای با تحلیل محتوا می باشد. یافته این بررسی آن است که تفاوت رفتار در خلوت و جلوت، به جهت تفاوت در حضور و عدم حضور است. درک حضور و نظارت دیگران، موجب حالتی در انسان می گردد که شرم و حیا نامیده می شود و مانع رفتارهای نابهنجار می گردد. حیا، یک تغیّر و انکسار درونی است که در مواجهه با رفتارهای ناروا به وجود می آید و حالتی از انزجار و انقباض روحی و روانی را نسبت به امور زشت و ناهنجار به وجود می آورد و در نتیجه موجب ترک آن می شود. نتیجه ای که از این بررسی می توان گرفت آن است که حضور و نظارت دیگران، یکی از منابع مهم در مهار نفس و تنظیم رفتار می باشد. از این رو می توان برای تصحیح رفتار و تقویت خویشتن داری، از این منبع مهم استفاده نمود و انسان ها را به انجام کارهای نیک و ترک کارهای زشت واداشت .

۶۴۵.

بررسی تأثیرآموزش گروهی مهارتهای کنترل خشم بر اساس آموزه-های اسلامی بر پرخاشگری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی کرمی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و دوم دوره جدید بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: کنترل خشم و آموزه های اسلامی پرخاشگری و آموزشهای دینی راهکارهای دینی جلوگیری از خشم تأثیر آموزه های اخلاقی اسلامی بر رفتار جوانان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و کودک، نوجوان و جوان

تعداد بازدید : ۱۲۳۳ تعداد دانلود : ۷۹۰

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آموزش گروهی مهارتهای کنترل خشم بر اساس آموزه-های اسلامی بر پرخاشگری دانش آموزان صورت پذیرفت؛ به بیان دیگر، این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که: ""آیا آموزش گروهی مهارتهای کنترل خشم بر اساس آموزه های اسلامی بر پرخاشگری دانش آموزان موثر است؟"" برای رسیدن به این منظور از پژوهش نیمه تجربی در این تحقیق استفاده شد. بنابراین 48 دانش آموزان پسر سال اولی به صورت در دسترس از دو دبیرستان پسرانه منطقه 8 شهر تهران انتخاب، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند به این معنا که شرکت کنندگان یکی از مدارس به صورت تصادفی به عنوان گروه آزمایشی و شرکت کنندگان مدرسه دیگر به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شدند. دوازده جلسه 90 دقیقه ای آموزش مهارتهای کنترل خشم در قالب کار گروهی در مورد گروه آزمایشی به اجرا در آمد. میزان رفتارهای پرخاشگرانه هر یک از دو گروه قبل و بعد از آموزش با مقیاس ارزیابی رفتارهای پرخاشگرانه اندازه گیری شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش گروهی مهارتهای کنترل خشم بر اساس آموزه های اسلامی بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان پسر مؤثر است.

۶۴۶.

تحلیل تطبیقی اهداف تربیت اخلاقی دورة ابتدایی در کشورهای ژاپن و ایران، با نظر به ارزش های حاکم بر برنامة درسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: سعید آزادمنش افضل السادات حسینی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۱۵ تعداد دانلود : ۱۰۹۳

مسئلة اصلی این پژوهش، بررسی تطبیقی اهداف تربیت اخلاقی در دورة ابتدایی در دو کشور ژاپن و ایران با نظر به ارزش های حاکم بر عناصر و مؤلفه های برنامه درسی است. بدین منظور از روش تحلیل تطبیقی استفاده شده است. تربیت اخلاقی در نظام تعلیم و تربیت رسمی دو کشور ایران و ژاپن از دو جهت قابل بررسی تطبیقی است: نخست، بررسی تطبیقی، کلی و با نگاهی کلان، و دوم، بررسی تطبیقی جزئی. از جمله یافته های بررسی کلی این است که اهداف تربیت اخلاقی دو کشور در چهار حوزه، شبیه به هم تنظیم شده اند که در برنامة درسی کشور ایران این حوزه ها عبارت اند از: رابطه با خویشتن، رابطه با خدا، رابطه با سایر انسان ها و رابطه با خلقت؛ و در برنامة درسی کشور ژاپن نیز عبارت اند از: واکاوی خود، رابطه با طبیعت و داشتن افکار برتر، رابطه با دیگران و رابطه با گروه و جامعه. البته گفتنی است که در برنامة درسی کشور ایران، خداوند نقش محوری دارد و دیگر حیطه ها متناظر با آن تنظیم شده اند. اما بررسی تطبیقی جزئی که تمرکز آن بررسی تک تک اهداف مرتبط با تربیت اخلاقی در نظام تعلیم و تربیت رسمی در این دو کشور در دورة ابتدایی است، به سه بخش تقسیم می شود: نخست اهدافی که با هم هم پوشانی دارند، از جمله اینکه «کودک مؤدب و مهربان است» و «برای رسیدن به موفقیت پشتکار دارد و تلاش می کند»؛ دوم اهدافی که ویژة کشور ایران هستند و در اهداف تربیت اخلاقی کشور ژاپن به آنها اشاره نشده است، از جمله اینکه «پوشش اسلامی را دوست دارد و آن را رعایت می کند» و «خطا و اشتباه دیگران را در مورد خود می بخشد»؛ و سرانجام اهدافی که ویژة کشور ژاپن هستند و در اهداف مرتبط با تربیت اخلاقی کشور ایران به آنها اشاره نشده است؛ از جمله «احترام به دیگر فرهنگ ها و ارزش قایل شدن برای مردمان دیگر ملل» و «مشارکت گروهی و مسئولیت پذیری».

۶۴۷.

آسیب های اجتماعی جامعه دینی و شیوه های برون رفت از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمدعلی خائف اللهی محمد خجسته

منبع: سفینه سال یازدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴۳ «ویژه پژوهش های فاطمی»

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۰۸ تعداد دانلود : ۱۵۵۷

۶۴۸.

گفتگوی تربیتی و اصول و روشهای آن: واکاوی گفتگوهای تربیتی قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا صادق زاده قمصری ابراهیم طلایی زهرا صالحی متعهد

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و دوم دوره جدید تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: گفتگو در قرآن گفتگوی تربیتی در قرآن روش های گفتگوی قرآنی اصول گفتگوی قرآنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۷۳۸

این پژوهش با هدف دستیابی به اصول و روشهای حاکم بر گفتگوی تربیتی به واکاوی گفتگوهای تربیتی قرآن پرداخته است. این پژوهش در زمره پژوهشهای بنیادی، و بر روش تحلیلی تفسیری مبتنی است. پژوهشگران درگام اول با بررسی همه آیات قرآن کریم و مبتنی بر ملاکهای گفتگوی تربیتی، 37 مورد گفتگوی تربیتی را از قرآن کریم استخراج نموده، و در گام بعدی این موارد را به کمک تفاسیر، مورد تحلیل و بررسی روشمند قرار داده اند. حاصل این بررسی، استخراج مجموعه روشهای این گفتگوها است. در گام پایانی از طریق تحلیل و دسته بندی روشها، اصول حاکم بر گفتگو به دست آمده است. یافته های پژوهش شامل هفت اصل به همراه روشهای متناظر با هر کدام است که این اصول عبارت است از: رویارویی استدلالی و منطقی، ارتقای سطح معرفتی متربی، ایجاد مشارکت، توجه به انگیزه، رویارویی واقع بینانه، به کارگیری انگیزه صیانت از نفس و یادآوری (تذکار).

۶۴۹.

مؤلفه های گفتگوی صحیح، مبتنی بر گفتگوهای قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نیکو دیالمه زهرا صالحی متعهد

منبع: تربیت اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت گفتگوی قرآنی مؤلفه های گفتگوی صحیح

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۴ تعداد دانلود : ۶۴۰

در سوره ها و داستان های قرآن، گفتگوهایی بین شخصیت ها و افراد مختلف صورت گرفته که می توان براساس آن ها، به مؤلفه های گفتگوی تربیتی صحیح دست یافت. برای این منظور، گفتگوهای قرآنی - شامل 132 مورد- تحلیل و بررسی تربیتی شد. هدف این پژوهش که با روش تحلیلی- تفسیری انجام شده، دستیابی به پاسخی برای این پرسش است که «از گفتگوهای قرآنی چه مؤلفه هایی جهت بکارگیری در گفتگو - به عنوان یک روش تربیتی- به دست می آید؟» مؤلفه های به دست آمده برای کاربرد در ساختار گفتگوی تربیتی بدین شرح است: استفاده از ادبیات پرسشی به جای ادبیات خطابی، رعایت ادب جایگاهی، سخن گفتن درسطح فهم مخاطب، اعتمادسازی برای مخاطب در گفتگو، ژرف کاوی در جریان گفتگو، توجه به درخواست های معقول مخاطب، طلب شواهد برای مدعا، حاکمیت منطق در گفتگو، ساماندهی گفتگو در شرایط واقعی، تعمیق بخشی به باور مخاطب، اعطای فرصت طرح پرسش، آموزش غیرمستقیم، نیازسنجی مخاطب در گفتگو، استفاده از فن تشویق و تنبیه و به کارگیری قضاوت های پسینی.

۶۵۰.

تربیت شدن به مثابه «فطری بودن»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالعظیم کریمی

منبع: تربیت اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: فطرت شدن بودن بازگشت به خویش خودبودگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۱ تعداد دانلود : ۸۷۹

در این مقاله تلاش شده است خاستگاه تربیت از بیرون به درون، از کسب به کشف، و از القا و تجویز، به الهام و پرهیز ارتقا یابد. زیرا هدف تعلیم و تربیت آن است که آدمی تمامیت خویش را در فعلیت بخشیدن به قابلیت های فطری خویش بیابد و در این خویشتن یابی، جوهرة روح الهی اش را بر اساس آیه «و نفخت فیه من روحی (حجر، 29)» تجربه کند. روش تربیت فطری، فاعلی، قلبی وشهودی است که غالباً از طریق کنش های الهامی و پرهیزی، و نه القایی و ایجابی رخ می دهد. تأثیر کنش های الهامی برخلاف کنش های تجویزی، آزاد، سیال و غیرمستقیم بوده و منجر به کشف و شهود در مخاطب می شود. در این دیدگاه تربیت شدن به مثابه فعلیت بخشیدن به درون مایه های وجود آدمی است که با راهبرد «استخراج» و «اکتشاف»- و نه انتقال و اکتساب- نمایان می شود.

۶۵۱.

روش اعتبارسنجی صدور روایات عرفانی و اخلاقی (مطالعه موردی و تحلیل گفتمان روش کتاب سر الاسراء)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفی همدانی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هفتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان سند حدیث معراج سرالاسراء حجیت صدور

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۲۲ تعداد دانلود : ۶۱۹

کتاب سر الاسراء فی شرح حدیث المعراج تألیف آیت الله سعادت پرور است که این نوشتار با تحلیل گفتمان بخشی از مقدمه آن، روش سندشناختی وی درباره این حدیث را تحلیل کرده است. هدف از این تحقیق، بررسی الگوی گفتمانی خاص مؤلف در بررسی سند روایت معراج، برای دستیابی به بُعد پنهان این گفتمان است و با رویکردی فراروشی به ارزیابی ابعاد روش شناسانه این کتاب پرداخته می شود. در نهایت، با استفاده از این مورد خاص، الزامات خاص سندکاوی در روایات عرفانی و اخلاقی به عنوان «الگویی عام» به گونه روشمند تبیین می شود. چارچوب نظری این تحقیق، نظریات سه علوم: «اصول استنباط»، «رجال» و «درایةالحدیث» و روش تحقیق آن، تلفیقی از تحلیل گفتمان و روش کتابخانه ای و نوع تحقیق نیز توصیفی تحلیلی براساس موردپژوهی است. نتایج تحلیل گفتمان این متن عبارتند از: کشف زیرساخت های علمی و فنی این کتاب و نیز استفاده مؤلف از گستره ای وسیع تر از شیوه های متعارف در سندکاوی ها، یعنی بررسی های اصولی، درایه ای و رجالی سند حدیث؛ استفاده از سه روش دیگر بر مبنای روش شناسی عقل، کتاب و سنت که عبارتند از: عرضه حدیث بر قرآن کریم، عرضه حدیث بر دیگر روایات و کسب اعتبار حدیث به کمک نظر کارشناسان (حدیث شناسانِ عرفان پژوه و اخلاق پژوه).

۶۵۲.

تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی

نویسنده: فاطمه بهرامی مینا داراب سید احمد احمدی

منبع: پژوهشنامه حکمت اهل البیت (ع) سال دوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲)

کلیدواژه‌ها: زوجین روایات اهل بیت (ع) حل دلزدگی زناشویی شادمانی زناشویی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۰ تعداد دانلود : ۶۵۹

چکیده هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس احادیث و روایات اسلامی و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی زوجین شهر بهارستان است. بدین منظور ابتدا از میان کتب و منابع معتبر حدیثی شیعه مجموعه ای از اصول مؤثر در زندگی زناشویی استخراج و تدوین گردید. سپس تحت عنوان «الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع)» به زوجین شهر بهارستان ارائه گردید. روش: جامعه آماری پژوهش کلیه زوجینی بودند که در سال1391-1392 به علت مشکلات زناشویی به مراکز مشاوره شهر بهارستان مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل چهل زوج بود که پس از اطلاع رسانی و ثبت نام، به صورت گمارش تصادفی، در دو گروه آزمایش (ده زوج) و کنترل (ده زوج) جایگزین شدند. به گروه آزمایش، الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) ارائه گردید و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. همچنین دو گروه، مقیاس شادمانی زناشویی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. واژه های کلیدی حل دلزدگی زناشویی، شادمانی زناشویی، زوجین، روایات اهل بیت (ع).

۶۵۳.

آثار روان شناختى زیارت در سلامت روانى و زندگى انسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسرافیل سبحانى رحیم میردریکوندى

منبع: معرفت سال بیست و سوم دی ۱۳۹۳ شماره ۲۰۵

کلیدواژه‌ها: شناخت رفتار زیارت سلامت روانى آثار فردى آثار اجتماعى

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۳۴۹

از جمله مناسک دینى مسلمانان، از زمان بناى خانه کعبه، زیارت است. ازآنجاکه اسلام مکتبى جامع و واقع گرا بوده و به همه جوانب نیازهاى انسان، اعم از دنیایى و آخرتى، جسمى و روحى، عقلى و فکرى، احساسى و عاطفى، فردى و اجتماعى توجه کرده است، برخى از اندیشمندان بر این باورند که زیارت تأثیر انکارناپذیرى بر سلامت روح و جسم زائر دارد. سازوکار این تأثیر را مى توان این گونه تبیین کرد: چون زیارت ترکیبى از گرایش و شناخت بوده و خاستگاه اصلى آن در قلب انسان است، از این طریق شوق و اراده انسان را جهت داده، تأثیراتى بر رفتار انسان مى گذارد. در پژوهش حاضر، ضمن تعریف «زیارت»، اماکن زیارتى و اشاره به الگوهاى روان شناسى، با تجزیه و تحلیل مبانى روان شناختى زیارت و تأثیرات شناختى، عاطفى و رفتارى آن، به آثار محیط هاى مذهبى در رشد روحى و روانى، آرامش، تقویت امید، کاهش اضطراب، زمینه سازى براى توبه، کاهش جرم و انحراف، حمایت اجتماعى و الگوپذیرى در انسان اشاره شده است.

۶۵۴.

ارکان اخلاقی سبک زندگی همسران بر اساس هستی شناسی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محبوبه موسایی پور حسین هوشنگی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۱ تعداد دانلود : ۷۲۸

۶۵۵.

بررسی تأثیر انتظار امام مهدی (عج) بر سلامت ذهن و کیفیت زندگی دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مهرداد کلانتری رسول روشن چلسی رضوان صدرمحمدی

منبع: مشرق موعود سال هشتم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۲ تعداد دانلود : ۸۳۲

هدف از تحقیق پیش رو، تعیین رابطه بین کیفیت زندگی و سلامت ذهن با انتظار امام مهدی است. جامعه مورد مطالعه، دانشجویان دانشگاه غیرانتفاعی رفسنجان در سال تحصیلی 90- 91 هستند که تعداد یکصد و هشتاد نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از سه پرسش نامه مربوط به بخش کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-BREF)، میزان انتظار امام مهدی (پرسش نامه محقق ساخته) و سلامت ذهن استفاده شده است. داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شده اند. در تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج در سطح 95/0 اطمینان نشان داد که رابطه بین انتظار مهدی موعود و سلامت ذهن و کیفیت زندگی، معنادار است.

۶۵۶.

شناخت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی و دلالت های تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیده فروهرزاده رضاعلی نوروزی

منبع: تربیت اسلامی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: نفس معرفت نفس تعلیم و تربیت تجرد روح

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۶۰۲ تعداد دانلود : ۱۱۳۴

نوشتار حاضر می کوشد مسئله نفس را از دیدگاه علامه طباطبایی با بهره گیری از شیوه ی توصیفی تحلیلی، مورد بررسی قرار دهد و مسائلی چون حقیقت نفس، تجرد نفس، مراتب نفس و رابطه نفس و بدن از دیدگاه ایشان را روشن سازد، سپس با توجه به دیدگاه های وی، برخی از دلالت های تربیتی آن را تبیین نماید. با توجه به مبانی نظری علامه در شناخت نفس، برخی از دلالت های تربیتی آن عبارت است از: اصالت بُعد معنوی انسان در برابر بعد مادی و تقدم رتبی تزکیه بر تعلیم؛ جاودانگی و فناناپذیری نفس و مادام العمر بودن امر تعلیم و تربیت؛ تأثیر تکوینی علم و عمل در سعادت یا شقاوتمندی نفس؛ تأثیر ژرف کنترل هواهای نفسانی و خواهش های حیوانی بر شکوفایی قدرت شگرف نفس؛ ارتباط وثیق ظاهر و باطن و لزوم آغاز اصلاح و تربیت از ظاهر به باطن و ... .

۶۵۷.

جایگاه موعظه و تذکر در تربیت دینی از منظر علامه طباطبائی در تفسیر المیزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسن بطحایی گلپایگانی

منبع: معرفت سال بیست و سوم مهر ۱۳۹۳ شماره ۲۰۲ «ویژه سبک زندگی اسلامی»

کلیدواژه‌ها: علامه طباطبایی تربیت تذکر موعظه نصیحت تفسیر المیزان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۸۳

از روش های تربیت دینی «تذکر» و «موعظه» است. موعظه دعوت به نیکی توأم با خیرخواهی و رقت قلب است. واژه هم معنای آن، «نصیحت» و «تذکر» است که به معنای پند و اندرز مشفقانه به انگیزه اصلاح و تربیت می باشد. موعظه حسنه در قرآن به عنوان روش تربیت دینی در موضوعات اعتقادی و مسائل اخلاقی و اعمال و آداب عبادی به کار رفته است. علّامه طباطبائی با توجه به آیات قرآن، بر این باور است که اگر واعظ و متعظ از شرایط علمی و اخلاقی و اعتقادی مناسبی برخوردار باشند، و نیز محتوای وعظ و اندرز دعوت به خدا باشد، سبب بیداری دل ها و تربیت و تهذیب نفوس انسان ها می شود. یادآوری نعمت ها و حوادث تاریخی در قرآن برای غفلت زدایی و رشد تربیت دینی آمده است. در این پژوهش، تفسیر و تحلیل آیات موعظه و واژه های مرتبط آن، با توجه به دیدگاه تفسیری علّامه طباطبائی در تفسیر المیزان مورد تحقیق و ارزیابی قرار گرفته است.

۶۵۸.

نقد و توسعه دلالت های تربیتی در- جهان- هستن از نظر هایدگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رزیتا ابوترابی طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی بختیار شعبانی ورکی جهانگیر مسعودی

منبع: پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: هایدگر در- جهان- هستن تعلیم و تربیت مینوی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت اخلاقی کلیات

تعداد بازدید : ۱۴۷۶ تعداد دانلود : ۷۹۳

هدف اصلی این پژوهش، نقد و بررسی دلالت های تربیتی در- جهان- هستن از دیدگاه هایدگر می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش فلسفی بهره گرفته شد. بدین ترتیب، نخست به در- هستن و جهانیت جهان از منظر هایدگر پرداخته شد، سپس ابزار و نحوه دسترسی به این جهان و اشیاء و دلالت های تربیتی آن مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به منظور پرداختن به خودی که با در- جهان- هستن بنا می شود، مکان مندی و تاریخ مندی دازاین و داسمن مورد مداقه قرار گرفت. در پایان ضمن ترسیم الگوی تعلیم و تربیت از منظر هایدگر و نقد دیدگاه های او، امکان گفتگوی دین و تفکر او بررسی شد و الگوی مینوی تعلیم و تربیت ارائه شد. در این الگو خداوند مبدأ، آفریننده و کارگردان جهان و دازاینِ تاریخ مند است و خداوند به واسطه رسولان خود در برهه های زمانی مختلف، هنجارهای حاکم بر جوامع بشری را تغییر داده است. غایت تعلیم و تربیت در این دیدگاه نیز دازاین اصیلی است که رو به سوی پروردگار دارد و علاوه بر بررسی مدام افکار، اعمال و رفتارهای خویش که سبب اصلاح آن ها و حرکت رو به جلوی جامعه خویش است، در برابر کارگردان صحنه نیز مسئول و پاسخگو می باشد.

۶۵۹.

مقایسه قضاوت اخلاقی در دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدمهدی تیموری آسفیچی شهلا البرزی قربان همتی علمدارلو فریبا خوشبخت

منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال چهارم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: دانش آموزان قضاوت اخلاقی کم توانی ذهنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۷۲۸

هدف پژوهش حاضر مقایسه قضاوت اخلاقی در دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی شهر شیراز بود. این پژوهش از نوع علی – مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی بالای 16 سال دوره متوسطه شهر شیراز بود. نمونه های پژوهش 160 دانش آموز(80 دانش آموز با کم توانی ذهنی و 80 دانش آموز بدون کم توانی ذهنی) که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای اندازه گیری قضاوت اخلاقی از مقیاس قضاوت اخلاقی(گیبز و همکاران،1992) استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش آماری تی مستقل، تحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شد. نتایج نشان داد بین دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی در نمره کل مقیاس قضاوت اخلاقی و ابعاد آن، در سطح (001/0p<) تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین دو گروه دختران و پسران در نمره کل مقیاس قضاوت اخلاقی و ابعاد آن، تفاوت معناداری وجود ندارد(05/0p>). با توجه به یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود که هرگونه برنامه ریزی در زمینه ارتقاء ارزش های اخلاقی و درونی شدن آن، با توجه به رشد شناختی دانش آموزان انجام شود. زیرا بین رشد اخلاقی و رشد شناختی دانش آموزان رابطه وجود دارد.

۶۶۰.

اهداف، اصول و روش های تربیت عرفانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: سید محمدرضا موسوی نسب

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: روش های تربیت عرفانی اهداف تربیت عرفانی تربیت عرفانی تربیت معنوی اصول تربیت عرفانی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۹۸

تربیت عرفانی و معنوی با موضوع )معرفت الله(، هدف )قرب و فنای فی الله) و روش خاص (کشف و شهود(، از مهم ترین ساحات و جنبه های تربیتی انسان است. ازاین رو شایسته است که تلاش های تربیتی انسان در مسیر رشد و شکوفایی این ساحت، یعنی تعالی معنوی و عرفانی انسان جهت دهی شود. اهداف این عرصه (معرفت یابی، محبت یابی، اطاعت ورزی و خداگونگی) مبتنی بر هست ها و نیست هایی در حوزة هستی شناختی و انسان شناختی و معرفت شناختی است. دستیابی به این اهداف نیز از سویی بر بایدها و نبایدهای برآمده از مبانی استوار است و از سوی دیگر به روش ها و راهبردهایی نیاز دارد که از منابع اصیل دینی و بیانات رهپویان این وادی به دست آمده است. در پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی به بررسی اهداف اصول و روش های عرفانی پرداخته ایم.

درخت حوزه‌های تخصصی