فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۶۴۱ تا ۱٬۶۶۰ مورد از کل ۵٬۵۶۴ مورد.
منبع:
علوم حدیث سال ۱۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۷۲)
133 - 171
حوزههای تخصصی:
خاخام ریوِن فایرستون (Reuven Firestone) خاورشناس آمریکایی در مقاله خود، با استفاده از سیر تاریخی تعیین ذبیح حضرت ابراهیم7 در ادیان ابراهیمی و بر مبنای شناختی که از این ادیان دارد و به باور اهمیت نژاد و آباء و اجداد از نظر همه پیروان ادیان، به مقایسه ای بین یهودیت، مسیحیت و اسلام می پردازد. وی حضرت اسحاق7 را از نظر یهودیت، مسیحیت و شیعه متقدم، و حضرت اسماعیل7 که خود نیز قایل بر ذبیح بودن وی است از نظر اهل سنّت و شیعه متأخر، به عنوان قربانی منتخب معرفی می کند، و نظریات قابل تأملی را ارائه می نماید که پذیرش آنها به منزله قبول سست و بی اعتبار بودن مبنای عقاید شیعی است و در پایان، شباهت مذهب تشیع را به مسیحیت و تسنن را به یهودیت از باب بنیان گذاری توحید ناب از سوی اهل سنّت و ادامه آن توسط شیعه نتیجه می گیرد.
در این پژوهش، ضمن بیان ویژگی های بارز مقاله مذکور، با استفاده از آیات و روایات و شروح و تفاسیر علما بر آنها، و اثبات این که شیعه متقدم و متأخر، با وجود هر دو نوع روایات در منابع شیعی، در تعیین ذبیح حضرت ابراهیم7 اختلافی نداشته اند، مبانی و نظریات ضعیف و نادرست مقاله را استخراج کرده و به نقد و رد آنها - که بر پایه انتساب نادرست اقوال، بیان نااستوار سیر دیدگاه ها، تلقی نادرست از روایات شیعه، آمارهای نادرست، و اتهام به شیعه در ابداع روایت و... صورت گرفته - پرداخته شده است تا خود دلیلی باشد بر استواری عقاید شیعه، که ناشی از تمسک به اهل بیت: است.
اصول مخاطب شناسی از دیدگاه امام علی(ع)در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ارتباط میان انسان ها سنگ بنای جامعة انسانی است و هر ارتباطی حدّاقل از سه مؤلّفة متکلّم (ارسال کنندة پیام)، پیام (متن/ کلام)، مخاطب (دریافت کنندة پیام) تشکیل می شود. هدف از برقراری ارتباط نیز نقل و انتقال پیام است. هر متکلّم برای اینکه پیام خود را به بهترین شکل به مخاطب ارایه کند، نیازمند آن است که اطّلاعاتی در مورد مخاطب داشته باشد و بر مبنای آن اطّلاعات، به محتوایی که در دست دارد، شکل و ساختاری منطقی و اثربخش بدهد. کتاب نهج البلاغه مجموعه ای متشکّل از پیام هایی دینی و اخلاقی است که خطاب به مردمی با ویژگی های گوناگون بسیار بیان شده است، با وجود گوناگونی پیام ها و مخاطبانِ این کتاب، همة سخنوران بزرگ ادبیّات عربی و پارسی برآنند که انتقال پیام در این کتاب به شکلی تحسین برانگیز صورت گرفته، به گونه ای که آن را بزرگترین شاهکار ادبیّات عربی پس از قرآن قرار داده است، چرا که شاخصه ها و معیارهایی صحیح و مؤثّر را برای تقسیم بندی مخاطبان به کار برده است. این پژوهش با سیری در نهج البلاغه به جستجوی این شاخصه ها می پردازد. شاخصه هایی که از نظر جامعیّت و روش مندی در تمامی ادوار قابل استفاده و با حذف مواردی که با نقش سنّتی مخاطب در دورة اوّلیّة اسلام در تضاد است کاملاً بر اصول علمی مبحث مخاطب شناسی در علم ارتباطات قابل تطبیق است.
اصول روابط اجتماعی در سبک زندگی قرآنی در حوزه تعاملات اجتماعی
منبع:
احسن الحدیث بهار و تابستان ۱۳۹۳ پیش شماره ۲
49-62
حوزههای تخصصی:
جستاری در باب منابع داده های تاریخی کتاب الکافی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم حدیث سال ۱۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۱)
29 - 52
حوزههای تخصصی:
شیخ کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب های نسل های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی می پردازیم. شیخ کلینی از کتاب سلیم بن قیس، کتاب های جابر بن یزید جعفی، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار السید اسحاق بن محمد نخعی، کتاب المبتدا و المبعث و المغازی و الوفاه و السقیفه و الرده اثر ابان بن عثمان، کتاب های جعفر بن محمد کوفی، ابراهیم بن محمد ثقفی، سلمه بن خطاب، نصر بن مزاحم منقری، هشام بن محمد بن سائب کلبی، محمد بن سنان، حسین بن حسن حسینی، اخبار القائم - علیه السلام - علان کلینی و منابع دیگر استفاده کرده است و کتاب های تاریخی نسل های بعد از شیخ کلینی مانند: الارشاد شیخ مفید، کمال الدین و تمام النعمه شیخ صدوق، کفایه الاثر خزاز قمی، الغیبه شیخ طوسی و الغیبه نعمانی وامدار شیخ کلینی هستند و بسیاری از مطالب خود را از کتاب الکافی نقل کرده اند.
تحلیل موضوعی مقالات نشریات علمی – پژوهشی حوزه علوم حدیث منتشره بین سال های 1386 – 1390(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم حدیث سال ۱۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۱)
186 - 214
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان پراکندگی و گرایش موضوعی مقالات حوزه علوم حدیث در نشریات علمی – پژوهشی بین سال های ۱۳۸۶- ۱۳۹۰ می باشد.
روش: روش پژوهش تحلیل محتوا است. در این روش مقالات از لحاظ موضوعی تحلیل شده اند. مبنای تعیین موضوع، مقوله های استخراج شده از اصطلاحنامه علوم حدیث است.
یافته ها و نتایج: از مجموع 357 مقاله ارائه شده، 342 عنوان مقاله تألیفی و 8 عنوان مقاله ترجمه ای بوده است. بیشترین سهم ارائه مقالات با 8/53% به متخصصان با مدرک تحصیلی دکتری اختصاص دارد و از نقطه نظر رتبه علمی، بیشترین مشارکت در بین اعضای هیأت علمی مربوط به استادیاران بوده است. سهم مردان در تالیف و انتشار مقالات حوزه علوم حدیث 7/87% و سهم زنان 3/12% بوده است. از مجموع مقالات مورد بررسی، 7/62% دارای یک نویسنده، 9/33% دو نویسنده و 4/3% دارای سه نویسنده بوده است. از نقطه نظر وابستگی سازمانی، دانشگاه تهران در صدر موسسات آموزشی پژوهشی قرار گرفت. تحلیل موضوعی مقالات نشان داد که بیشترین سهم در مقوله های اعم علوم حدیث، به مقوله "پژوهش های جدید حدیثی" با 37%، اختصاص داشته و موضوعات "علم درایه" با 4/15% و "احوال روایت" با 6/14% در مرتبه های بعدی قرار گرفتند.
مقایسه مبانی انکار سنت در یهودیت و اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم حدیث سال ۱۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۷۲)
172 - 187
حوزههای تخصصی:
در بین متفکران یهودی و مسلمان گرایشی وجود دارد که بر بسندگی کتاب مقدس و قرآن تأکید دارند و سنت را به طور کلی یا سنت به مثابه مرجع معتبر و مقدس را انکار می کنند.از منکران سنت در یهودیت، با عنوان قارئون و از منکران سنت در اسلام با عنوان قرآنیون یاد می شود. در این مقاله، علاوه بر بررسی علل و زمینه های طرح این دیدگاه در یهودیت و اسلام، به بیان شباهت ها و تفاوت های آن دو پرداخته خواهد شد. با در نظر گرفتن تعریفی که از سنت به دست داده اند، دغدغه یا مسأله اصلی و به عبارت دیگر، رخنه معرفتی، مبانی یا پیش فرض ها، ادله، روی کرد یا رهیافت و نحوه تقرب آنان به موضوع می توان به ظاهری یا واقعی بودن شباهت ها یا تفاوت ها پی برد. به نظر می رسد که شباهت های غیر قابل انکاری بین منکران سنت در یهودیت و اسلام وجود دارد و حتی اگر دغدغه و مبنای متفاوتی داشته باشند، پیامدهای نظری و عملی یکسانی در پی دارند.
بررسی مقامات معرفتی امام علی علیه السلام در توحید و خداشناسی
حوزههای تخصصی:
توحید، اصطلاحی مهم در فرهنگ و معارف اسلام است. انبوهی از یادکردهای قرآنی که مستقیم یا غیر مستقیم به موضوع توحید و یگانگی اشاره دارند، نشان دهنده میزان ارزشمندی این مبحث در نگاه قرآنی است. این مقاله با رویکردی توصیفی، تحلیلی و چهار محورِ اساسی همچون: اصل توحید، نقش قرآن در معرفت توحیدی امام علی علیه السلام، جایگاه حضرت علی علیه السلام در فلسفه الهی، تفاوت مقامات معرفتی امام علی علیه السلام با سایر صحابه مورد بررسی قرار داده است. از بررسی محورهای یاد شده این نتیجه حاصل شد که آیات قرآن خصوصاً در معارف توحیدی همواره الهام بخش حضرت علی علیه السلام بوده است و بیانات حضرت علیه السلام در باب توحید از اهمیّت ویژه ای برخوردار است و این بی همتایی و بی نظیری سخنان حضرت علی علیه السلام در باب توحید و خداشناسی در حدی است که برخی گفته اند این سخنان از ایشان نیست. در این پژوهش به این شبهه نیز پاسخ داده شده است.
نقش قیاس فرضی در معناشناسی روایت «لِیَعْقِلُوا عَنِ اللّهِ»(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
ذهن پاییز ۱۳۹۳ شماره ۵۹
حوزههای تخصصی:
حدیث پژوهى آیة تطهیر(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره حضرت محمد(ص)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر روایات و عترت
آیة تطهیر یکى از آیات بیانگر عصمت خاندان ویژة پیامبر است. در میان دانشمندان اسلامى، دو احتمال دربارة مصداق اهل بیت در این آیه، بیشترین طرف دار را دارد: «آل کسا و همسران پیامبر» و «خصوص پنج تن آل کسا». پژوهش در آثار روایى نشان می دهد که روایات ناظر به خصوص پنج تن آل کسا به حد تضافر مى رسد. خود همسران پیامبر نیز از پیامبر روایت کرده اند که آیة تطهیر شامل آنها نمی شود. همچنین پیامبر اسلام با رفتار و گفتار خود، مفهوم اهل بیت را ویژة همین پنج تن ساخته بود. در مقابل، معدود گزارش هایی دربارة نزول این آیه دربارة «همسران پیامبر» یا «همسران و آل کسا» موجود است که آثار ضعف در سند و متن آنها پدیدار است. مهم ترینِ این اسناد، روایتی منسوب به عکرمه و ابن عباس است که عدم گزارش آن در منابع دست اول روایی فریقین، ضعف سند و ویژگی های شخصیتی عکرمه و ابن عباس، از ادله و شواهد ساختگی بودن آن است.
اصول حاکم بر سیره پیامبر (ص) در خانواده(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره حضرت محمد(ص)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه اخلاق
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه تعلیم و تربیت
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
سیره پیامبر خاتم (ص) در عرصه های مختلف زندگی از جمله «عرصه خانوادگی» و ارتباط های درونی آن، الگویی برای رفتار همگان است. در این پژوهش کوشیده ایم تا با گزینش کلید ترین گزارش ها از زندگانی خانوادگی پیامبر (ص)، به بازشناسی اصولی بپردازیم که آن حضرت در رفتار با اعضای خانواده خود داشته اند. در این مقاله، به چند اصل مهم از جمله: «اهتمام به خانواده»، «توجّه به معنویات»، «اخلاق و ادب مداری»، «خردورزی»، «هم اندیشی» و «مشارکت و همدلی» اشاره می گردد.
روش علامه شعرانی در حل تعارض اخبار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
چکیده در میان کتاب ها و جوامع حدیثی، اخبار فراوانی وجود دارد که به نظر می رسد محتوا و مضمون آن ها با یکدیگر تعارض دارند. علامه شعرانی از افرادی است که برای بر طرف کردن تعارض این دسته از اخبار، با کمک روایات اهل بیت(ع) و استناد به علوم معقول و منقول کوشیده است میان موارد متعارض، سازش به وجود آورد و نبود تعارض واقعی میان آنها را نشان دهد. وی در تعارض بدوی و ظاهری اخبار، با تصرف در مدلول یکی از طرفین تعارض، به جمع روایات پرداخته و راهکارهایی ارائه کرده است؛ مانند تخصیص عام، تقیید مطلق، حمل بر استحباب، و توجه به قواعد بلاغی-ادبی. علامه همچنین در خصوص تعارض غیرظاهری، در مواردی با ذکر دلایلِ، یکی از طرفین تعارض را بر دیگری ترجیح داده و در مواردی که دو طرف تعارض بر یکدیگر مزیتی ندارند، قایل به تخییر شده و در برخی دیگر نیز قول به توقف را برگزیده است. بدینترتیب، راهکار های حل تعارض اخبار از نگاه علامه شعرانی با تأکید بر تعلیقات وی بر کتاب وافی بحث شده است.
درآمدی بر سبک شناسی کلام نبوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
دانش سبک شناسی با بررسی متون و مقاله ها و کشف مختصات سبکی، در فهم و ارزیابی اصالت آن ها کارایی زیادی دارد. این دانش، چه به صورت سنتی چه با روش های نوین، همواره مورد استفاده متن شناسان و ناقدان ادبی بوده است. این دانش با سبک شناسی متون احادیث می تواند ما را به سبک کلام معصومان و ارزیابی روایات منسوب به ایشان رهنمون شود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از اصول و روش های سبک شناسی نوین و عنایت به آثار سبک شناسانه حدیث پژوهان، روایت های منسوب به پیامبر اکرم (ص) بررسی، و برخی از مختصات سبکی آن شناخته شود؛ زیرا تحقیق درباره صحت انتساب روایات براساس معیارهای متنی، از جمله مختصات سبکی در مطالعات حدیثی امری ضروری است. دانش سبک شناسی با استفاده از راهکارهای مکاتب سبک شناسی، به عنوان یک روش در ارزیابی متن محور، با هر روایت به مثابه یک «متن» مواجه می شود. نتیجه به دست آمده از آن در حکم یک قرینه درون متنی به اصالت داشتن یا نداشتن روایت های منسوب به پیامبر (ص) دلالت می کند. همچنین، کشف مختصات کلام نبوی مانند سادگی، بی پیرایگی و بی تکلف بودن و در عین حال فصیح، بلیغ و جامع بودن از نتایج این بررسی است. نیز بیان تعامل سبک فردی کلام آن حضرت با سبک دوره مربوط بر اساس مختصات سبکی، مانند تأثیر معارف وحیانی و سنت نبوی در فرهنگ دوره و استفاده پیامبر (ص) از فن خطابه و سایر اسلوب های رایج در عصر نزول از مباحث این مقاله است. کلیدواژه ها: سبک شناسی، سبک فردی، سبک دوره، مختصات، بسامد، سطح معنا، سطح لفظ.
تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه تعلیم و تربیت
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
چکیده هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس احادیث و روایات اسلامی و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی زوجین شهر بهارستان است. بدین منظور ابتدا از میان کتب و منابع معتبر حدیثی شیعه مجموعه ای از اصول مؤثر در زندگی زناشویی استخراج و تدوین گردید. سپس تحت عنوان «الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع)» به زوجین شهر بهارستان ارائه گردید. روش: جامعه آماری پژوهش کلیه زوجینی بودند که در سال1391-1392 به علت مشکلات زناشویی به مراکز مشاوره شهر بهارستان مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل چهل زوج بود که پس از اطلاع رسانی و ثبت نام، به صورت گمارش تصادفی، در دو گروه آزمایش (ده زوج) و کنترل (ده زوج) جایگزین شدند. به گروه آزمایش، الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) ارائه گردید و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. همچنین دو گروه، مقیاس شادمانی زناشویی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. واژه های کلیدی حل دلزدگی زناشویی، شادمانی زناشویی، زوجین، روایات اهل بیت (ع).
اصول و ارزش های اخلاقی در نهاد خانواده بر اساس آموزه های وحیانی و سیره اهل بیت(ع)
حوزههای تخصصی:
چکیده مقوله اخلاق یکی از بدیهی ترین و مهم ترین و کاربردی ترین مقولات، در مباحث مرتبط باعلوم انسانی به شمار می رود. دین اسلام به مقوله اخلاق نگاه بنیادی و سیستمی دارد و ارزش های اخلاقی پیوندی ناگسستنی با دین دارند. در نظام اخلاقی اسلام، آموزه های وحیانی غایتمند و مبتنی برعمل گرایی و واقع نگری هستند؛ چون نقش سازنده ای در تزکیه و تربیت انسانی دارند. همچنین این آموزه ها مدعی یک نظام وارده معرفتی و اخلاقی هستند که در موضوع و روش و غایت بی بدیل و یکتاست. مقوله اخلاق در اندیشه اسلامی، ازدواج و نهاد خانواده را تابع نیازها و استعدادها و غایات خلقت و امری ضروری و مبتنی بر اراده و خواست الهی می داند؛ همچنین جایگاه حیاتی آن را در فرایند تکوینی و تربیتی بشری به رسمیت می شناسد. در اسلام، ارزش های اخلاقی دارای مراتب و اولویت هستند. این مهم، به ویژه در حیطه ارزش های اخلاقی خانواده، از بزرگ ترین وجوه تمایز نظام اخلاقی اسلام به شمار می رود. اصول اخلاقی خانواده همسو با نظام معرفتی و گزاره های دینی و فقهی بوده و ضامن اجرا و تحقق اهداف شریعت است. خانواده کانون عواطف و تربیت بوده و بهترین ابزار تحقق رسالت آن اخلاق است. از این منظر، اصول و گزاره های اخلاقی در طیف فرایندی دوسویه و پویا، سبب نهادینه کردن ارزش ها و رشد اخلاقی می شوند. در آموزه های اسلامی، توصیه های اخلاقی به بهترشدن روابط و استحکام خانواده کمک می کند و مقوّم و مصلح آن خواهد بود. حال این مقاله برآن است تا با استفاده از معارف الهی که در آموزه های وحیانی و سیره اهل بیت(ع) آمده است، این موضوع را بررسی کند. واژه های کلیدی اخلاق، خانواده، حقوق، آموزه های وحیانی، سیره اهل بیت(ع).
روش آیت الله خویی در تعارض جرح و تعدیل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بحث درباره قواعد تعارض جرح و تعدیل، همواره از مباحث مهم و درخور توجه در حوزه دانش رجال بوده است ؛ زیرا درباره برخی راویان مهم و برجسته شیعه ، آرای رجالی ای متعارض در دست است . تعیین وضعیت این دسته از راویان ، به کاربرد این قواعد برای حل تعارض و رسیدن به نتیجه درست، وابسته است. آیت الله خویی آرای رجالیان را از باب حجیت خبر واحد، معتبر دانسته است؛ از این روی، در اندیشه او، تعارض جرح و تعدیل در آرای رجالیان متقدم، همواره به تساقط آرا و در نتیجه، مجهول الحال شدن راوی انجامیده و به هیچ عنوان، ترجیح یکی از دو طرف تعارض با استفاده از مرجحاتی همچون اخذ قول متأخر، تعدد جارح یا معدل و یا تقدم قول اضبط، در عمل کرد ایشان، جایگاهی نداشته است.
نقش اهل بیت (ع) در نقد و تبیین روایات کلامی عامه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بعد از رحلت پیامبر (ص)، جریان های فکری و کلامی متعدد و معارض با یکدیگر که بیشتر، از اهل سنت بودند، پدیدار شدند که در هر یک از آن ها، برای تبیین اندیشه ها، علاوه بر قرآن، به روایات نبوی (ص) استناد می شد. در اثنای این تکاپوها، برخی آیات، دچار تحریف معنوی شدند و روایات نیز دست خوش تحریف لفظی و تبیین ناصواب (تحریف معنوی) و یا گرفتار وضع شدند. اهل بیت (ع) در مواجهه با چنین روایاتی که دست مایه عقاید جریان های فکری و کلامی بودند، گاه مواضع تحریف روایات را آشکار می کردند، گاه با تبیین صحیح روایات، سوء برداشت ها را می زدودند و گاه با استناد به ادلّه عقلی و نقلی، جعلی بودن حدیث را نشان می دادند.
بررسی سندی و انگیزشی روایات سهوالنبی(در نماز) در آثار روایی اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از مسائلی که جزو اختلافات اعتقادی در بین شیعه و اهل تسنّن است، مسئله جواز و عدم جواز سهوالنبی است. روایاتی در این زمینه از طریق شیعه و اهل تسنن وارد شده است که همه علمای اهل تسنن و برخی از علمای شیعه، این دسته از روایات را صحیح دانسته و عصمت مطلقه نبی اکرم را زیر سؤال برده اند. این روایات در سه حیطه سهو پیامبر در نماز، خواب ماندن ایشان از نماز صبح و راهنمایی خطا در تأبیرالنخل مطرح شده است. در این مقاله، فقط به بررسی سندی و انگیزشی روایات سهو در نماز که از طریق اهل تسنن وارد شده، پرداخته و اثبات می شود که جاعلان این گونه احادیث، هدفی جز پایین آوردن شخصیت پیامبر اکرم و هم سطح قرار دادن ایشان با خلفا نداشته اند، زیرا جایی که پیامبر خطا و سهو کند، اشتباهات خلفا توجیه خواهد شد؛ اما ساحت مقدس نبی اعظم برتر و بالاتر از آن است که گرد سهو یا إسها بر آن بنشیند. علاوه بر اینکه این روایات، ضعف سندی نیز دارند.
بررسی دیدگاه مخالفان احادیث عرض در اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
طبق مفاد روایاتی که بعدها در لسان اصولیان و فقها به «اخبار عرض» شهرت یافته است، احادیثی که صدور آن ها از معصوم (ع) مورد تردید قرار می گیرد، بر قرآن کریم عرضه می شوند و دست کم در صورت مخالفت با قرآن کریم مردود به حساب می آیند.
این روایات که در منابع شیعه جزء روایات صحیح و معتبر می باشند؛ و فراتر از آن به نظر برخی از اصولیان و فقیهان متواتر شمرده شده اند، از سوی اکثر عالمان اهل سنت مورد بی مهری و حتی مخالفت قرار گرفته اند تا آن جا که در بسیاری از منابع اهل سنت در زمرة روایات مجعول و ساخته پرداختة زنادیق و ملحدان توصیف شده اند. و به عنوان هایی چون وضع، ضعف سند، مخالفت با قرآن، تعارض با احادیث نبوی و انکار حجیت سنت منتسب گردیده اند.
این مقاله ضمن تبیین دیدگاه اهل سنت در مورد روایات عرض، اهم اشکالات و دلایل مخالفت آنان با روایات مزبور را مطرح و به تفکیک مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده است.