فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۲۱ تا ۵۴۰ مورد از کل ۹٬۷۳۹ مورد.
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۳
139 - 159
حوزههای تخصصی:
بحران کرونا با ابعاد گسترده خود جامعه ایران را همچون سایر جوامع در تنگناهای مهلک کمتر شناخته و تجربه شده ای گرفتار کرد. پژوهش حاضر می کوشد با تحلیل محتوای پیام های در خانه بمانیم دریابد پیام ها به عنوان ابزاری ارتباطی، حاوی چه ویژگیهای فرهنگی اجتماعی بوده و برای القای کدام پیام به مخاطب بکاررفته اند؟ کرونا با چه ویژگی هایی معرفی شده؟ پیام ها، مسئولیت اجتماعی افراد را چه می دانند؟ و در نشان دادن موضوع خطر و ترغیب مخاطبان به اتخاذ عملکرد مسئولانه در قبال آن چگونه بوده اند؟در فاصله زمانی پنج ماه، کلیه پیام ها با موضوع مذکور گردآوری و در مجموع ۱۰۶پیام به شیوه تمام-شماری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد پیام ها حول دال مرکزی ماندن در خانه بعنوان مهمترین شیوه مقابله، آرایش یافته اند. سهم مضامین رعایت بهداشت در پیام های نوشتاری و نیز تصویری بسیار اندک است. نیمی از پیام ها در القای ابعاد واقعی خطر، تصویری از کرونا نشان نداده و به پیام نوشتاری بسنده کرده اند. به فاصله گیری فیزیکی به ویژه درخصوص اعضای مسن و نیز در معرض آسیب خانواده اشاره نشده و مسئولیت اجتماعی ترویج شده تنها در موارد معدودی ماندن در خانه دانسته شده است. لذا پیام ها در بازنمایی خطر و بالتبع ترغیب کنشگران به درک عقلانی وضعیت و تصمیم گیری مبتنی بر استقلال فکری و مسئولیت اجتماعی مشترک چندان موفق نبوده و نتوانسته اند مخاطبان را از سردرگمی در بزنگاه های کنش و یا تقلید و پیروی از دیگری رهانیده، بهره گیری از توانایی ارزیابی و داوری عقلانی مبتنی بر مسئولیت اجتماعی اخلاقی را در این خصوص ترویج سازند.
مروری بر مفاهیم و مدل های ارتباطی جلب مشارکت در فعالیت های مذهبی محلی
منبع:
جامعه شناسی ارتباطات سال ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲
86-73
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناسایی مفاهیم و مدل های جلب مشارکت در فعالیت های مذهبی محلی است. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی بود که با مطالعه کتابخانه ای و مرور اسنادی منابع موجود انجام شد. برای انجام این تحقیق ابتدا منابع مرتبط با مشارکت، مشارکت مذهبی و اثرات اجتماعی مشارکت در فعالیت های مذهبی بررسی و دیدگاه های نظری مرتبط با مشارکت مذهبی تبیین شد. نتایج نشان داد که نظریه کنش موجه «آیزن و فیش باین»(1980)، گونه شناسی انواع مشارکت «هلی» (2001) و الگوی جلب مشارکت فعالیت های قرآنی سیدی(1402) از جمله دیدگاه هایی هستند که در این زمینه کاربرد دارند. با بهره گیری از این پژوهش ها می توان در جهت جلب حداکثری مشارکت فعالان مذهبی و نمازگزاران مساجد، اقدامات موثرتری انجام داد و در جهت افزایش مشارکت، انسجام و سرمایه اجتماعی در جامعه گام برداشت.
ارائه الگوی راهبردی مقابله با تروریسم رسانه ای با رویکرد به سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۶
166 - 123
حوزههای تخصصی:
«تروریسم رسانه ای» به پوشش رسانه ای فعالیت ها و اقدامات تروریستی در شبکه های اجتماعی اشاره دارد و گونه ای نوظهور از تروریسم است که با بهره گیری از ابزار رسانه ای و استفاده افراطی از فضای مجازی، به ایجاد هراس جمعی، وحشت و رعب اقدام می کند. یکی از موضوعات مهم در مهار و تشویق تروریسم، اندازه گیری سرمایه اجتماعی است که در تقویت همکاری و ایجاد هنجارها در جامعه نقش دارد. هدف این پژوهش، ارائه الگوی راهبردی مقابله با تروریسم رسانه ای با رویکرد سرمایه اجتماعی است. روش پژوهش، آمیخته اکتشافی متوالی است. ابتدا از روش کیفی به شیوه تحلیل مضمون در میان 14 نفر از خبرگان دارای سوابق علمی، پژوهشی، مدیریتی و شغلی با نمونه گیری هدفمند، گلوله برفی و ابزار مصاحبه ساختارنیافته استفاده شده است. در ادامه، از روش کمّی در میان 298 نفر از کارشناسان حوزه رسانه، سرمایه اجتماعی، تروریسم رسانه ای و شبکه های اجتماعی سطح کشور برای آزمون فرضیه ها بهره گرفته شده. براساس نتایج بخش کیفی، مقوله «هویت یابی تاریخی و شرایط ساختاری» به عنوان زمینه ها و بسترها، «مزایا و کارکردهای رسانه ای» به عنوان شرط علّی، «چالش های سرمایه اجتماعی ظهور تروریسم رسانه ای» به عنوان یکی از عوامل چالش ساز و «مداخلات، شبکه سازی منطقه ای، فرامنطقه ای و بین المللی» در انتخاب راهبرد حکمرانی رسانه ای در مواجهه با تروریسم رسانه ای نقش اثرگذاری داشته اند. به منظور مقابله با تروریسم رسانه ای، لازم است عوامل علّی، زمینه ای، بین المللی و چالشی مرتبط با تروریسم رسانه ای موردتوجه و شناسایی قرار گیرند تا امکان مدیریت سطح خشونت با فراواقعی سازی در رسانه، ازدیاد زمینه های خشونت زایی با پوشش رسانه ای و جنگ روانی و شگردهای آن در بستر رسانه وجود داشته باشد.
مطالعه ویژگی های تئاتر مستند برای طراحی تئاتر تلویزیونی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ضبط و پخش تئاترهای تلویزیونی، سال هاست که انجام نمی شود. این پژوهش با هدف مطالعه ویژگی های تئاتر مستند برای طراحی تئاتر تلویزیونی انجام شده است. در این مقاله، با بهره گیری از ویژگی های تئاتر مستند در تئاتر تلویزیونی، به ترکیب جدیدی دست پیدا خواهیم کرد که در برخی از تلویزیون های دنیا از این ترکیب به اشکال گوناگون بهره گرفته می شود. به این صورت که هم تئاتر مستند و هم تئاتر تلویزیونی با ویژگی های منحصر به فردی که دارند، می توانند اشکالات و کاستی های یکدیگر را در قالب تئاتر مستند تلویزیونی برطرف کنند. استفاده از تئاتر مستند و موضوعات مستند در تلویزیون، بین علاقه مندان به تئاتر و مردم عام- که تأثیرپذیری بسیاری از تلویزیون دارند- پیوند ایجاد می کند. تحقیق با استفاده از داده های ذهنی و گردآوری اطلاعات از منابع مختلف کتابخانه ای و بصری و ترکیب آنها با شیوه تحلیل معنایی صورت گرفته است. در بخش یافته های تحقیق، مشخص می شود که برای طراحی یک تئاتر مستند تلویزیونی، به شناختِ عناصر تئاترهای تلویزیونی و ویژگی های تئاتر مستند، نیاز داریم. همچنین مصاحبه با افراد و شاهدین اتفاق، جمع آوری اسناد، تصاویر و صداهای واقعی و تکیه بر آشکارسازی زوایای پنهان هر رویداد از مهم ترین بخش های تئاتر مستند تلویزیونی محسوب می شوند. طبق یافته ها، ترکیب تئاتر مستند تلویزیونی، می تواند با خلق دوباره موضوعات و رویدادهای اجتماعی، واقعیت را با خلاقیت ها و امکانات تلویزیونی منعکس کند و در جذب مخاطب، آموزش و آگاهی بخشی، نقشی بسزا داشته باشد.
تحلیل فیلم سینمایی «روز واقعه» با رویکرد نئوفرمالیستی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۶
90 - 59
حوزههای تخصصی:
در میان آثار سینمایی با محوریت واقعه عاشورا، فیلم «روز واقعه» (1373) ساخته شهرام اسدی، یک اثر سینماییِ درخورِ تأمل است. این پژوهش درصدد است نحوه تعامل ساختار روایی[1] و سبک بصری[2] این فیلم را در خلق انواعِ معانی با استفاده از رویکرد نئوفرمالیستی کریستین تامپسون و نظریه های دیوید بوردول در روایت فیلم داستانی تحلیل کند. روش تحقیقِ به کاررفته در پژوهش، تحقیق توصیفیِ تحلیلِ محتواست. بسط روایت در نظام فرمی «روز واقعه»، از الگوی سفر اسطوره یگانه و الگویِ جست وجو تبعیت می کند. استفاده از شگردهای خلاقه سبکی و روایی در فیلم، موجبِ هماهنگی میزانسن ها با اهداف صحنه ای و بافت کلیِ اثر شده است. اصالت در روایت گری و عناصر سبک شناختی فیلم «روز واقعه» در بین آثار سینمایی تاریخیِ دارای بن مایه دینی ایران، ماحصل شگردهای سینمایی به کاررفته در آن است. به کارگیریِ الگوهایِ بسطِ روایی و سبکیِ متناسب با مضمونِ اثر، کاربرد پیرنگ های فرعیِ یکپارچه با پیرنگ اصلی، کارکردهای متعدد نقش مایه های[3] تکرارشونده در بافت عینی و روایی، ریتم هماهنگ و متناسب موسیقی و تصویر و خلق معانیِ ضمنیِ تلویحی و دلالت گر، از مهم ترینِ این شگردهای بکار رفته در این فیلم است. براساس نتایج این تحلیل، در سینمای تاریخی با محوریت مضمونی وقایع دینی، شکل گیری درست موقعیت های نمایشیِ[4] مرتبط با موقعیت های تاریخیِ[5] متناظرِ آن، همچنین پیوستگی و انسجام مفاهیم برآمده از بافت عینی و روایی فیلم با ایدئولوژی های پایه مطرح شده در خود اثر، از اهمیت بسیاری برخوردار است. [1] Narrative form[2] Visual Style[3] Motifes[4] Dramatic Situation[5] Historical Situation
دستور زبان تخیل ویتگنشتاین به مثابه روش در گسترش درام (با نگاهی به فیلم نامه «وقت دیگر، شاید»)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵
112 - 85
حوزههای تخصصی:
در قرن بیستم، چرخش های مطالعات زبانی در حوزه فلسفه زبان، بر بسیاری از شاخه های دیگر فلسفه، همچون مطالعات تخیل در هنر نیز تأثیر گذاشت. لودویک ویتگنشتاین در جایگاه یکی از چهره های فلسفه زبان در قرن بیستم،کوشید فلسفه زبان را از حوزه نظریه برهاند و به روش نزدیک کند. بنابراین گزاره های او- به خصوص در دوره متأخر- راهی است برای شناختن کارکردهای زبان درراستای روش مندی دستورزبان. هدف از نگارش این مقاله، دست یابی به شیوه های بسط زبان نمایشی، با نگاهی به روش دستور زبان تخیل بر پایه آرای ویتگنشتاین است. در این راستا، فیلم نامه «وقت دیگر، شاید» اثر بهرام بیضایی، برگزیده شده که بازی های زبانی تخیل در آن مشهود است. در این پژوهش، به این سؤال پاسخ داده شده که چگونه روش ویتگنشتاین در دستور زبان تخیل، می تواند منجر به بسط زبان دراماتیک شود؟ بر همین اساس، این فرضیه قوت می گیرد: به نظر می رسد بیضائی، عناصر مختلفی را با درهم آمیزی دستور بازی های زبانی متفاوت تخیل درهم آمیخته تا به گسترش زبان نمایشی اثر یاری رساند. این پژوهش، براساس هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، بر پایه روش کیفی و بر مبنای ماهیت توصیفی انجام گرفته است. براساس نتایج، روش تخیل پردازی و شکل گیری دستور بازی زبانی آن در فیلم نامه مورد نظر، دارای شکل های متفاوتی بوده و منجر شده بیضائی روش های متفاوت کلامی را در گفت و گونویسی و تصویرسازی درهم آمیزد و با روش تخیل شبکه ای، به تولید دستور زبانی ویژه دست یابد.
شناسایی و تحلیل راهبردی عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد حکمرانی فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۹ زمستان ۱۴۰۲شماره ۳۶
43 - 1
حوزههای تخصصی:
حکمرانی فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران با چالش های متعددی از جمله تشتّت و تعارض نهادی، ناپایداری سیاستی، بی توجهی به زمینه های اجتماعی و افکار عمومی در امر سیاست گذاری و غلبه نگاه فنی - تکنیکی مواجه است که سبب شده حکمرانی در این زمینه با نقطه مطلوب فاصله چشمگیری داشته باشد. پژوهش حاضر به دنبال آن است که عوامل کلان مؤثر بر بهبود عملکرد حکمرانی فضای مجازی را شناسایی نماید، آن ها را اولویت بندی کند و نسبت به هریک از آن ها تجویزهای راهبردی ارائه نماید. در گام اول این پژوهش، از طریق مصاحبه با 11 نفر از صاحب نظران عرصه حکمرانی فضای مجازی و سپس تحلیل مضمون آن ها، عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد حکمرانی فضای مجازی شناسایی گردید. این مؤلفه ها عبارت اند از: نظریه مبنایی و مدل حکمرانی فضای مجازی - ساختار نهادی - قوانین و مقررات - سیاست ها و راهبردهای کلان - شیوه تعامل حاکمیت با کشورها، نهاد و شرکت های بین المللی - شیوه تعامل حاکمیت با بخش خصوصی - شیوه تعامل حاکمیت با مردم و نهادهای مردمی - شیوه تعامل حاکمیت با نهادهای علمی و پژوهشی - مسئولان و کارگزاران نظام حکمرانی فضای مجازی - فساد، تعارض منافع و انحصار - نفوذ دشمن. در گام دوم که بر مبنای روش تحلیل اهمیت - عملکرد (IPA) انجام شد، بر اساس مؤلفه های استخراج شده در گام اول، پرسش نامه IPA بین 21 نفر از متخصصان عرصه حکمرانی فضای مجازی توزیع گردید. سپس داده ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و مبتنی بر روش IPA اولویت هریک از مؤلفه های یازده گانه و تجویز راهبردی مرتبط با هریک از آن ها، بیان گردید.
مطالعه تأثیر آسیب های فضای مجازی بر نوجوانان (مطالعه کیفی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف واکاوی و مطالعه کیفی آسیب های فضای مجازی برای نوجوانان (دختران دانش آموز مقاطع متوسطه اول و دوم) انجام شده است. این مطالعه از رویکرد کیفی استفاده می کند و مصاحبه شوندگان افرادی هستند که به صورت روزانه با دختران جوان تعامل دارند. در این نوشتار به منظور گردآوری داده میدانی با 58 نفر از مربیان و کادر اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزی (به مثابه گروهی که با نوجوانان در ارتباط اند) مصاحبه گروهی نیمه ساختار یافته شده است. همچنین اینکه روش نمونه گیری در این پژوهش غیر احتمالی از نوع هدفمند بوده است و فرآیند گردآوری مصاحبه هم به محض رسیدن به اشباع نظری متوقف شده است. روش تحلیل مقاله پیش رو، تحلیل موضوعی است. از میان مصاحبه های انجام شده، سه موضوع اصلی با عناوین «اثرات منفی فضای مجازی بر نوجوانان» ، «ناتوانی در استفاده از توانمندی های فضای مجازی» و «اهمیت ارتقای سواد رسانه ای» یافت شده است.
تحلیل گفتمان انتقادی مناظره های تلویزیونی سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران (1400)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف این تحقیق بررسی انتقادی اظهارات نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران است.روش شناسی پژوهش: روش انجام این تحقیق تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد نورمن فرکلاف است. بدین ترتیب، در سطح توصیف، گفتمان در سه سطح خرد (گفتمان به مثابه متن) بررسی شده است. در این سطح عناصر گفتمانی واژگان، قطب بندی، استعاره ها یا تلویحات و انسجام کلی بررسی شده است. در سطح تفسیر، گفتمان در سطح میانی (گفتمان به مثابه فرایند) تحلیل شده است.یافته ها: با توجه به یافته ها، گفتمان نامزدها در ابعاد اقتصادی، فرهنگی - اجتماعی و سیاسی و خط فکری و رویکرد و سوابق اجرایی آنها بررسی شد و گفتمان های نامزدها در این مناظره ها بر اساس دو جریان فکری و گفتمان «انقلابی» و «اصلاح طلب» تفکیک شده است.بحث و نتیجه گیری: نتایج یافته ها نشان می دهد که محورهای گفتمانی جریان انقلابی حول انتقاد به دولت روحانی و اصلاح طلبان، باور به قدرت درونی کشور و تکیه بر توانمندی های داخلی، رویکرد جهادی در حل مسائل مردم، عدالت اجتماعی و... تأکید دارد. کاندیداهای اصلاح طلب نیز بر بیشتر محورهای گفتمانی لزوم تعامل با خارج، آزادی مدنی و... را تأکید کردند.
بررسی زندگی حضرت یونس به روایت قرآن براساس الگوی سفرنویسنده ی ووگلر
حوزههای تخصصی:
سفر قهرمان تعبیری است که بسیاری از پژوهشگران عرصه ی هنر در پژوهش های خود از آن استفاده می کنند. کریستوفر ووگلر براساس نظریه ی تک اسطوره ی کمبل و اینکه همه ی اسطوره ها از اشکال واحد کهن الگوها تبعیت می کنند که در هر زمان و مکان در قالبی ویژه نمود می یابند، الگوی «سفر قهرمان» را ارائه داد. این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی و به شیوه اسنادی و کتابخانه ای در نظر دارد زندگی حضرت یونس% را به روایت قرآن براساس الگوی سفرنویسنده کریستوفر ووگلر بررسی نماید. قهرمانی که قوم خود را با یک نفرین ترک می کند و بعد از طی کردن سفر، بازگشتی دوباره به سوی قوم خود دارد. قهرمانی که در دل ماهی می رود و در کام ماهی شدن ایشان، ما را به یاد ژرف ترین غار ووگلر می اندازد. در نهایت این قهرمان و داستان زندگی او اکسیری برای آیندگان شد. قهرمانی که دو سفر بیرونی و درونی را با موفقیت پشت سر می گذارد. داستان به دریا زدن یونس و در کام ماهی شدن ایشان در کتب تاریخی و تفسیری و حتی در ادبیات فارسی آمده است. با این حال جای این داستان و این قهرمان بزرگ در فیلمنامه ها و نمایشنامه ها خالی است و جا دارد با نگاهی نو از داستان این پیامبر یاد شود.
مقررات گذاری برای اینفلوئنسرهای رسانه های اجتماعی با مداقه بر حوزه تبلیغات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ظهور رسانه های دیجیتال موجب رشد پدیدهای تحت عنوان اینفلوئنسرهای رسانه های اجتماعی در دهه ی گذشته گردیده که توجه زیادی را در محیط های آکادمیک و سطوح قانونگذاری به خود جلب نموده است. مقاله ی حاضر مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که چه الزامات قانونی برای تنظیم این نوعِ جدید از کار باید ارائه نمود که به نوعی بتوان به تنظیم گری آنان پرداخت؟ به عبارتی چه محدودیت های قانونی می تواند برای تبلیغات از طریق اینفلوئنسرا اعمال شود تا تضمین کند که حقوق مصرف کنندگان و کاربران و به طور کلی مردم محافظت میشود؟ ضرورت مقررات گذاری در این حوزه، بررسی تحولات اخیر در حوزه ی قوانین و مقررات مربوطه را می طلبد که در این نوشتار ضمن پرداختن به مفهوم اینفلوئنسر، بهترین شیوه و روشهایی را که در خصوص تنظیم گری اینفلوئنسرهای رسانه های اجتماعی به ویژه در حوزه ی تبلیغات در کشورهای مختلف در نظر گرفته شده، ارائه میگردد. نتایج حاکی است با وجود برخی مقررات و کدهای اخلاقی جهت تنظیم مسائل مربوط به اینفلوئنسرها در حوزه ی تبلیغات، نظام های حقوقی موجود در این خصوص هنوز راه طولانی در پیش داشته، چرا که مسائل مربوط به اینفلوئنسرهای رسانه های اجتماعی تنها
تحلیل شخصیت ضد قهرمان در سریال تلویزیونی «ملکاوان» (براساس نظریه عقده حقارت آدلر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷
131 - 160
حوزههای تخصصی:
واکاوی ابعاد شخصیت های سریال های تلویزیونی از منظر روان شناسی، در شناخت عمیق تر این شخصیت ها و افزایش تأثیرگذاری تولیدات این رسانه مؤثر است. یکی از نظریه های کارآمد در این خصوص، عقده حقارت آدلر است. بنابراین، تبیین عوامل بروز و پیامدهای عقده حقارت در شخصیت ضدقهرمان سریال «مُلکاوان» و سازوکار جبران آن، هدف این مقاله است. از آنجا که میدان کنش شخصیت، بازنماینده قلمرو روانی اوست، صحنه های کلیدی که ضدقهرمان سریال در آنها حضور فعال داشت، به صورت هدفمند انتخاب شدند. سپس با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، کنش های این شخصیت براساس مفاهیم نظریه مذکور، پیکربندی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند که نهادینه شدن احساس حقارت در ضدقهرمان این سریال در اثر مقایسه با همسالان خود در کودکی به وجود می آید. سپس در اثر ناکامی در حوزه شغلی و خانوادگی، پیامدهای عقده حقارت مانند «حسادت»، «تنفر»، «تکبر»، «خودستایی»، «طمع ورزی» و «انتقام جویی» در او بروز می کند. در نهایت، او با «مکانیسم جبران» درصدد تلافی تکانه های سرکوب شده خود برمی آید، اما موفق نمی شود.
دروازه بانی اخبار خارجی بخش خبری 21 شبکه اول سیما بر مبنای مدل گالتونگ و روژ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
داشتن شیوه های خاص دروازه بانی مبتنی بر روش های علمی به اندازه راه اندازی یک رسانه و حتی وقوع رویدادها اهمیت دارد. ازآنجاکه مدل گالتونگ و روژ از جمله مدل های علمی پذیرفته شده برای فرایند انتخاب اخبار خارجی است، این پژوهش با هدف کلی مطالعه و بررسی دروازه بانی اخبار خارجی سازمان صدا و سیما، برمبنای این مدل انجام شد. روش انجام پژوهش، تحلیل محتوای کمی است و جامعه آماری، شامل اخبار خارجی پخش شده از بخش های خبری 21 شبکه اول سیما در بازه زمانی 01/01/1400 تا 31/06/1400 است. در این میان، با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، 30 بخش خبری (شامل 140 خبر خارجی) انتخاب شد. براساس یافته ها، گزینشگران و دروازه بانان اخبار خارجی بخش خبری 21، مقدمات اولیه برای استفاده از معیارهای علمی گالتونگ و روژ را تا حدودی رعایت کرده اند، به طوری که از مجموع 140 خبر خارجی بررسی شده، میزان پرداختن به ارزش های «ارجاع یا تمثل به ملل برگزیده، 1/82 درصد»؛ «معنی داربودن، 9/77 درصد»؛ «منفی گرایی، 7/75 درصد»؛ «همخوانی و هماهنگی، 6/68 درصد» و «استمرار، 65 درصد» بیشترین فراوانی را داشته اند. از آنجا که پرداختن مستمر رسانه به خبرهای منفی ملل برگزیده، علت بالا بودن این فراوانی هاست، این نتیجه حاصل شد که رسانه ملی نگاه متعادلی نسبت به جهان غرب نداشته و این سوگیری در پخش خبرهای خارجی، سبب از بین رفتن اعتماد مخاطبان به رسانه خبری و ریزش مخاطب در درازمدت می شود.
بررسی و تحلیل بازی های دیجیتال ایرانی و خارجی؛ ایده پردازی جهت طراحی، بومی سازی و ارتقای کیفیت بازی های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۹ تابستان ۱۴۰۲شماره ۳۴
317 - 279
حوزههای تخصصی:
یکی از حوزه های بسیار مهم و پرطرفدار فضای مجازی، بازی های دیجیتال یا بازی های مبتنی بر رایانه است. با توجه به جذابیت و فراگیری روزافزون بازی های مبتنی بر رایانه، به ویژه برای کودکان و نوجوانان، پرداختن به این حوزه از اهمیت فراوانی برخوردار است. در مطالعه پیش رو، اطلاعات معتبر در زمینه ی سبک ها و بازی های پرطرفدار، میزان درآمدهای حاصل از سخت افزار و نرم افزار این صنعت در ایران و جهان و نقاط ضعف و قوت بازی های ایرانی، با روش مرور سیستماتیک، مورد بازبینی و بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل ها نشان داد که متخصصین حوزه ی بازی های رایانه ای، ازلحاظ منطقی و تجربی، می توانند با تحلیل مهندسی، زیبایی شناختی و روان شناختی بازی های پرطرفدار و ارائه ی ایده های نوآورانه شامل داستان های جدید و جذاب، رعایت جذابیت های دیداری-شنیداری، کاربرد مؤلفه های روان شناختی مثبت و مؤثر در شروع، ادامه و اتمام بازی و چگونگی پیوستگی مراحل و پاداش های مؤثر و به هنگام در طول بازی و نیز موسیقی خوب و متناسب، بازی های با کیفیت بالا و جذاب با استفاده از ظرفیت های داخلی و رعایت جنبه های فرهنگ ایرانی طراحی کنند؛ بنابراین، مشخص شد که بازی سازی یک کار تیمی و تخصصی دقیق و چندجانبه است. هم چنین، در پایان، به تأثیر پاندمی کووید-19 بر بازی ها و تعامل صنعت رمزارزها و صنعت گیم اشاره شد که از این رهگذر تیم های بازی سازی آینده می توانند به شرایط خاص (مانند کووید-19) و صنعت رمزارزها در حوزه بازی سازی توجه داشته باشند.
بررسی چالش های ایجاد و گسترش داستانسرایی فرارسانه ای در تولیدات رسانه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۴ زمستان ۱۴۰۲شماره ۶۴
111 - 139
حوزههای تخصصی:
دیدگاه های تجاری و مدیریتی در مورد فرارسانه ای، این رویکرد را پاسخی برای تغییر شرایط بازار می بینند که به دفاع از مدل های تجاری قدیمی و روش های ارزش آفرینی پایان داده و آغازکننده شیوه های جدیدی است که در آن رضایت مخاطب در اولویت قرار دارد. از طرفی داستانسرایی فرارسانه ای را می توان یک الگوی تجاری برای تولیدکنندگان رسانه تلقی نمود که وضعیت موجود در بازارهای همگرا را موردمطالعه و هدف خود قرار داده اند. در دهه اخیر با ورود رسانه های نوینِ دیجیتال به ایران و شکل گیری مباحث همگرایی رسانه ای، لزوم و نیاز به پژوهش درزمینه فرارسانه ای بیش از قبل احساس می شود. در این پژوهش، با سنتز نظری همگرایی و داستانسرایی فرارسانه ای به دنبال واکاوی این فرم در تولیدات رسانه ای ایران و چالش های به کارگیری آن هستیم. این تحلیل به تولیدکنندگان و صاحبنظران حوزه رسانه ها کمک می کند تا بتوانند تولیداتی همسو باسلیقه و نیاز مخاطب داشته باشند. روش تحقیق کیفی و گردآوری داده های تحقیق از روش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با صاحبنظران حوزه رسانه های نوین انجام گرفته و با روش تحلیل مضمونی یافته های تحقیق در هشت مضمون اصلی و هفت مضمون فرعی دسته بندی شد. بر اساس نتایج تحقیق، چالش های ایجاد و گسترش داستانسرایی فرارسانه ای در تولیدات رسانه ای ایران عبارت اند از انحصارگرایی، عدم تولید محتوا باتوجه به ذائقه مخاطب، میزان تحقق همگرایی رسانه ای و داستانسرایی فرارسانه ای در ایران، نامناسب و ناکارآمد بودن زیرساخت ها و محدودیت های قانونی، تکثر نهادهای تنظیم گر، فقدان فرهنگ مشارکتی، نبود قوانین مالکیت فکری و معنوی و حق نشر، توجه نکردن به بخش خصوصی است.
تأثیر رسانه های نوین بر انسجام اجتماعی در مناطق کمتر برخوردار شهر تهران (مورد مطالعه: واتساپ)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
توسعه رسانه های نوین به ویژه شبکه های اجتماعی تعاملی را می توان یکی از پدیده های ارتباطی دهه های اخیر در ایران و جهان دانست؛ رسانه هایی که با پررنگ نمودن نقش کاربران در روابط اجتماعی توانسته تغییرات محسوسی در حوزه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آنان ایجاد نماید. اما اینکه در کنار پررنگ شدن نقش کاربران، این شبکه ها در مناطق کمتر برخوردار که با شکاف های اجتماعی زیادی مواجهند می توانند بر انسجام اجتماعی نیز تاثیرگذار باشند مسئله ای است که پژوهش حاضر با هدف پاسخ به آن انجام شده است. با گردآوری نظرات جوانان کاربر واتساپ در مناطق کمتر برخوردار شهر تهران به روش گلوله برفی و تحلیل آماری داده ها با آزمون آماری پیرسون این نتیجه حاصل شد که استفاده از واتساپ با هر دو مولفه انسجام اجتماعی (پایبندی اجتماعی و برابری اجتماعی) رابطه مثبت و معناداری دارد و می تواند بر آنها اثرگذار باشد. البته در این بین در مولفه احساس برابری بیشتری رابطه را با احساس مشارکت و در مولفه پایبندی اجتماعی بیشترین رابطه را با احساس پذیرش دارد و نتوانسته بر احساس هم سطحی در این مناطق نیز تاثیری بگذارد. بنابراین در کنار تقویت نقش آفرینی فردی لازم است آثار انسجام بخشی این شبکه نیز در سیاستگذاری های عمومی مورد توجه قرار گرفته و از این ظرفیت برای کاهش هزینه اجرای سیاست های فرهنگی- اجتماعی بهره لازم برده شود.
واکاوی جامعه شناختی ناآرامی های اجتماعی سال 1401 ایران (با تاکید بر شبکه های اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم خبری سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷
63-83
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی جامعه شناسانه شکل گیری ناآرامی های اجتماعی در ایران سال 1401 است. پس از درگذشت خانم مهسا امینی ناآرامی های در ایران رخ داد که از لحاظ خاستگاه و پایگاه، شکل و محتوا و همچنین دامنه و گستره، با حوادث اعتراضی یک دهه اخیر تفاوت داشت. سوال پژوهش حاضر مبتنی بر چیستی این ناآرامی ها است. فرضیه تحقیق شکل گیری این اعتراضات اجتماعی را در شکل مدرن و بر اساس جامعه شبکه ای و سه نوع شکل اعتراضی هویت، مخالفت و عمومیت می داند که در تضاد با الگوهای حاکم شکل می گیرد. روش گردآوری داده ها اسنادی، روش تجزیه و تحلیل داده ها ردیابی فرآیند، نوع تحقیق کیفی و ملهم از نظریه جنبش های اجتماعی آلن تورن است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شکل گیری جنبش اجتماعی 1401 با تغییر شرایط جدید جامعه در چهار سطح بین المللی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به واسطه گسترش رسانه های اجتماعی منجر به تغییر الگوها و نگرش های حاکم بر جامعه شده و هویت آن در مغایرت با هویت های مورد قبول حکومت است.
تولد روزنامه در ایران: چشم اندازی تبارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۲
147 - 172
حوزههای تخصصی:
هدفِ این پژوهش بررسی شرایط تاریخی امکان تولد روزنامه و نسبت آن با قدرت و حاکمیت در ایران معاصر است. بدین منظور با روش تبارشناسنه تلاش کردیم که منطق تولد روزنامه را در دل مناسبات نیرو توضیح دهیم. با تأکید بر منطق حکمرانی، رویدادهای فاجعه بار (همچون وبا و قحطی) و منطق نظم نوین جهانی، بسترهای گفتمانی و غیر گفتمانیِ موضوعیت یافتن روزنامه را واکاوی کردیم. یافته های پژوهش نشان می دهند که تولد روزنامه در ایران حول محور «آموزش» و «حکومت بر خبر» موضوعیت یافته است. رخدادهای فاجعه بار و بحران زا جمعیت ها را برای حاکمیت به عنوان محل ثروت و بحران رؤیت پذیر کرد، با رؤیت پذیر شدن جمعیت ها، ذهنیت جمعیت ها برای حکومت مهم شد و روزنامه برای کنترل و مدیریت اذهان عمومی در ایران تأسیس شد. خبر به عنوان عنصر اصلی در روزنامه نگاری در پیوند با بحران های اجتماعی در ایران دچار دگردیسی مفهومی شد. مفهوم خبر که پیش از تولد روزنامه عموماً معنای درباری داشت و حول محور اطلاع رسانی شکل بندی می شد، در گفتمان جدید، با افکارعمومی و شیوه های حکمرانی پیوند خورد و به یکی از تکنیک های قدرت در مدیریت اذهان عمومی بدل شد.
زمینه ها و بسترهای تولید و انتشار اخبار جعلی از منظر قرآن کریم
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال پنجم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۹
97 - 125
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از تحقیق حاضر شناسایی بسترهای و زمینه های تولید و انتشار اخبار جعلی از منظر قرآن کریم است.
روش شناسی پژوهش: این تحقیق با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام شده است. داده های تحقیق از نوع کتابخانه ای است که با مراجعه به متن، ترجمه و کتب تفسیر قرآن گردآوری شده است.
یافته ها: مراجعه به آیه های قرآن کریم نشان می دهد بسترها و زمینه های تولید و انتشار اخبار جعلی عبارت است از: «باورها و اعتقادات»، «رویدادها/ بحران های امنیتی و نظامی»، «رویدادها/ موضوعات/ تحولات سیاسی»، «تمایلات انسانی»، «جایگاه اجتماعی»، «جهل و غفلت»، «مصیبت ها و سختی ها»، «خصومت و دشمنی»، «خلقیات و روحیات (فردی/ گروهی/ قومی)»، «دنیاپرستی»، «مشکلات و رذایل معنوی».
بحث و نتیجه گیری: بعضی از بسترها و زمینه های تولید و انتشار اخبار جعلی ذیل حوزه بینشی قرار می گیرد، مانند: «جهل»، «غفلت»، «خرافه گرایی». بعضی دیگر از زمینه ها و بسترها ذیل حوزه گرایشی جای دارد، مانند: «کمال گرایی»، «روحیه لجبازی در افراد، گروه ها یا اقوام»، و بعضی دیگر ذیل حوزه کنشی قرار دارد، مانند: «جنگ های نظامی» یا «رویدادهای سیاسی و امنیتی». یافته های تحقیق به ما در مواجهه با تولید و انتشار اخبار جعلی و پیشگیری از آن کمک می کند.
بررسی تطبیقی بازتاب خبری جنگ روسیه و اوکراین در شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران و بی بی سی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف بررسی تطبیقی نحوه بازتاب خبری جنگ روسیه و اوکراین در دو شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران و بی بی سی فارسی صورت گرفته است. این تحقیق از روش تحلیل محتوا و با بهره گیری از نظریه برجسته سازی و چارچوب سازی انجام شده است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند تمام شمارشی در بازه زمانی یک ماه ابتدایی جنگ 24 فوریه تا 24 مارس 2022 می باشد. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات به وسیله برگه های کدگذاری و مطابق شیوه نامه کدگذاری، داده ها جمع آوری شده، کدگذاری می شوند و پس از استخراج کدها، داده ها از طریق نرم افزار spss به وسیله آزمون کای اسکویر مورد پردازش قرار می گیرند. طبق یافته های توصیفی از 264 خبر بررسی شده 64.4 درصد از اخبار مربوط به بی بی سی فارسی و 35.6 درصد مربوط به شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران است که نشان دهنده فراوانی بیشتر شبکه بی بی سی فارسی در پرداختن به اخبار مربوط به روسیه و اوکراین می باشد. بر اساس یافته های پژوهش تفاوت معناداری در کارکرد اخبار در بین دو شبکه وجود دارد. 47.1 درصد از اخبار موردبررسی در شبکه بی بی سی فارسی کارکرد تبلیغی-تهییجی و تنها 27.6 درصد کارکرد اطلاع رسانی دارند و در شبکه خبر 73.4 درصد اخبار کارکرد اطلاع رسانی و 6.4 درصد کارکرد تبلیغی-تهییجی دارند. همچنین تفاوت معناداری در منبع تولید خبر در دو شبکه است؛ 78.8 درصد از اخبار تولیدشده در شبکه بی بی سی فارسی تولید اختصاصی شبکه و52.1 درصد در شبکه خبر تولید اختصاصی شبکه است.