مفهوم و ویژگی ارزش ها
حوزه‌های تخصصی:
ابوتراب طالبی
| مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۰ مورد.
هویت طلبی قومی در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
امروزه بسیاری از صاحبنظران بر این باور هستند که قومیت، قوم گرایی و ناسیونالیسم از موضوعات حساس کشورها محسوب می گردد. طی چند دهه اخیر به موازات افزایش ظرفیت های اطلاعاتی دنیای مدرن تنش های قومی فزونی یافته و مسائل جدیدی را بوجود آورده اند. این پژوهش با روش تحلیل محتوا به بررسی کمّ و کیف مسئله هویت طلبی قومی در فضای مجازی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش تمام مطالب 29 سایت فعال هویت خواه قومی (ترکی/ آذری) در اردیبهشت ماه 1391 می باشد. در این مقاله مفهوم ""هویت طلبی قومی "" بر روی طیفی که پایین ترین سطح آن ""قوم گرایی قانون مدارانه"" و بالاترین سطح آن ""پاکسازی قومی "" می باشد، بررسی شده است. بررسی ها نشان می دهد که بیشترین مطالب قومی موجود در فضای مجازی مربوط به ""قوم مداری"" (با 54 درصد) می باشد. این مطالب در جهت باورسازی افکاری از قبیل ضدیت ترک و فارس، استعمار ترکان توسط حکومت فارسی و تحریف تاریخ و جغرافیایی آذربایجان نوشته شده اند. یک درجه شدید تر از درجه ""قوم مداری""، درجه ""ناسیونالیسم تجزیه طلبانه"" می باشد که با محوریت لزوم جدایی از سرزمین ایران و مستقل بودن مناطق ترک نشین ایران نوشته شده است.
بیشترین مطالب هویت طلبانه قومی مربوط به سایت های ""آراز نیوز""، ""قیرمیز"" و ""گوناز تی وی"" و بیشترین عوامل مورد نکوهش این رسانه ها نیز حکومت جمهوری اسلامی و برخی از فعالان ترک می باشند.
پیمایشی میان دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل موثر در اعتماد سیاسی دانشجویان و چگونگی تاثیر عواملی چون دینداری، عام گرایی، مشارکت در انجمن های دولتی، میزان ارزش های مادی و غیرمادی، میزان استفاده از رسانه ها و دینداری بر اعتماد سیاسی دانشجویان بوده است. در همین راستا یافته های تحقیق نشان می دهد 37 درصد دانشجویان دارای اعتماد سیاسی بوده اند. همچنین نتایج نشان می دهد متغیرهای دینداری، ارزش های مادی و فرامادی، استفاده از رسانه ها و دینداری، رابطه معنی داری با اعتماد سیاسی دانشجویان داشته اند.
مفهوم سازی سبک زندگی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در سال های اخیر پژوهش های قابل توجهی در موضوع سبک زندگی انجام شده است که مفهوم سازی های نامناسب و خلط مفهومی سبک زندگی با مفاهیم نزدیک، از جمله مشکلات برخی از این پژوهش ها به شمار می آیند. هدف از این مقاله پالایش فضای مفهومی سبک زندگی و ارائه مفهوم سازی دقیق از سبک زندگی فرهنگی است. بدین منظور، با استفاده از روش اسنادی و تکنیک تحلیل مفهومی، ابتدا ارتباط میان فرهنگ، خرده فرهنگ، مصرف و سبک زندگی بررسی و سپس با تحلیل وجوه مشترک تعاریف موجود، تعریف روشن تری از سبک زندگی و سبک زندگی فرهنگی ارائه شده است. یافته ها نشان می دهد که سبک زندگی به معنی الگوی کنش های روزمره مطعوف به مصرف و تولید فرهنگی، اجتماعی و مادی با مفاهیمی نظیر فرهنگ، خرده فرهنگ و مصرف همبسته است و با آنها همپوشانی جزئی و یا کلی دارد. سبک زندگی به سه مقوله فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی قابل تفکیک است؛ در حالی که سبک زندگی اجتماعی به تولید و مصرف روابط اجتماعی معطوف است، سبک زندگی اقتصادی شامل تولید و مصرف مادی است و سبک زندگی فرهنگی نیز به الگوی کنش های روزمره معطوف به مصرف و تولید محتوای نمادین راجع است.
مسأله هویت در کودکان بدون شناسنامه(مقاله علمی وزارت علوم)
امروزه شناسنامه به عنوان یکی از شاخص ها و الزامات زندگی در جامعه مدرن شناخته می شود. این مقاله در صدد است که تأثیر شناسنامه و نقش آن در زندگی کودکانبدون شناسنامه را بررسی نماید. در انجام این پژوهش براساس رویکرد کیفی از ""نظریه مبنایی""استفاده شده و نمونه گیری آن به صورت هدفمند می باشد. داده های تحقیق از طریق مصاحبه انفرادی با 21 کودک بدون شناسنامه ساکن مناطق خاک سفید و دروازه غار شهر تهران و نیز تشکیل جلسات بحث گروهی گردآوری شده است.
یافته های این پژوهش نشانگر عدم شکل گیری احساس هویت در کودکان بدون شناسنامه است. کودکان بدون شناسنامه، داشتن شناسنامه را عامل دستیابی به رهایی و برخورداری از حقوق اجتماعی می دانند. فقدان شناسنامه، این کودکان را با مشکلات متعددی همچون عدم دسترسی به امکانات رفاهی، آموزشی و تحصیلی و ترک تحصیل، احساس تحقیر و احساس بی قدرتی و پوچی روبرو کرده است. در نهایت این مشکلات فرایند هویت یابی و شناخت فرد از خود را در جامعه دچار مشکل می کند.
بررسی گفتمانی فرایندهای ارتباطی و بیانیه های تبلیغاتی در بمب گذاری های سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
خشونت سیاسی، کنشی جمعی است که هدف و بهانه های دستاویز آن به لحاظ نمادین، اجتماعی و نه شخصی می باشد و در این میان، بمب گذاری، نمادین ترین گونة ممکن است. در همین راستا، این مقاله به دنبال آن است که با ارائه مدلی ارتباط شناختی، فرایند بمب گذاری را به مثابه یک واقعه رسانه ای مورد مطالعه قرار دهد و این نوع نگاه را در بررسی اهداف، معانی و گفتمان خشونت سیاسی عملیات های بمب گذاری سال های (1389-1387) در استان سیستان و بلوچستان ایران بسط دهد. مقاله حاضر بر اساس مدل ارتباط شناختی بمب به مثابه واقعه رسانه ای طراحی شده و به دنبال بررسی نحوه رمزگذاری گروه معارض در عملیات بمب گذاری می باشد. در این میان، به منظور استخراج معانی و مضامین مقوم گفتمان مشروعیت بخش این نوع خشونت، از روش تحلیل محتوای کیفی مضمونی بهره برداری شده تا با اتکا بر آن بتوان به کدگذاری و کشف شاخص های معنایی اصلی در محتوای این مقوله های کلامی پرداخت.
گونه شناسی زیارت و دینداری زائران معنا کاوی کنش زیارت زائران امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این مقاله بررسی پدیده""زیارت امام"" و فهم زائران ایرانی می باشد. در بررسی زیارت، چهار بعد قابل شناسایی است؛ آداب و مناسک که مربوط به نحوه انجام زیارت است (وجه عملی)، اعتقاداتی که در پس این اعمال نهفته اند (وجه اعتقادی)، شرایط جامعه و درک فرد (زائر) از این کنش. هدف این مقاله بررسی و فهم کنش زیارت از منظر کنشگر، تفهم کنشگران می باشد.
ما با استفاده از روش تحقیق کیفی و شیوه نظریه مبنایی، به معنا کاوی این کنش پرداخته ایم. داده های تحقیق از طریق مصاحبه عمیق به دست آمده ولی از روش مشاهده نیز به عنوان تکنیک کمکی استفاده نموده ایم.
الگوی پارادایمی زیارت با توجه به پدیده محوری حضور در حرم امام رضا(ع) و برقراری نوعی ارتباط، زمینه، شرایط میانجی، شرایط علّی، استراتژی های کنش زیارت، و پی آمدهای آن بررسی شده است. نتیجه پژوهش مؤید الگوهای گوناگون دینداری وتاثیر الگوی دینداری ایرانیان به عنوان عاملی مهم در شکل گیری بینش فرد به زیارت و سرانجام درک وی از زیارت می باشد. در واقع با تجزیه وتحلیل داده ها، الگویی از دینداری و زیارت در دودسته کلی و هفت نوع: مکتبی، سنتی، روشنفکرانه، شبه روشنفکرانه، مناسکی، مناسبتی و نوظهور بازشناسی شده اند. این سنخ شناسی بر اساس تفاوت بینش زائران نسبت به دین، زیارت و زیارت امام و تأثیر این بینش های متفاوت در انجام زیارت، انجام گرفته است.
بررسی میزان چگونگی جمع گرایی در مسئولیت پذیری اجتماعی (مطالعه موردی شهروندان شهر کاشان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این مقاله بررسی میزان جمع گرایی در مسئولیت پذیری اجتماعی شهروندان شهر کاشان در پنج بعد جامعه ای، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی می باشد. تأثیر متغیر های سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و دینداری بر میزان جمع گرایی در مسئولیت پذیری اجتماعی شهروندان مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق، پیمایش بوده است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان بالای 18 سال شهر کاشان در سال 1392 می باشند. در این تحقیق از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده و حجم نمونه مورد مطالعه 383 نفر بوده است. یافته-های تحقیق نشان می دهد که جمع گرایی غالب شهروندان کاشان در مسئولیت پذیری اجتماعی در مجموع ضعیف می باشد. چگونگی جمع گرایی شهروندان در ابعاد جامعه ای، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی متفاوت می باشد. قوی ترین جمع گرایی در میان ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی مربوط به بعد زیست محیطی است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات، معناداری رابطه بین متغیر های سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و دینداری با میزان جمع گرایی در مسئولیت پذیری اجتماعی شهروندان را، تأیید و رابطه بین متغیر سرمایه اقتصادی با میزان جمع گرایی در مسئولیت-پذیری اجتماعی را رد می کند. در این بین متغیر دینداری، بیشترین قدرت تبیین و اثرگذاری بر مسئولیت پذیری اجتماعی را داشته است.
موقعیت اخلاقی نخبگان نظام اداری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
وضعیت اخلاقی نظام اداری در ایران از ابعاد مختلف درخور بررسی است. چگونگی ""تعریف موقعیت نخبگان نظام اداری"" از نظر اخلاقی یکی از مهم ترین ابعاد این موضوع است. درک و تعریف اخلاقی موقعیت نخبگان نظام اداری در طول زمان شکل گرفته و تأثیرات پایداری در نظام بروکراسی و تعامل افراد با آن برجای می گذارد. این مقاله درصدد است تا ازطریق بررسی چگونگی تعریف جوانان از عملکرد اخلاقی نخبگان نظام اداری، به ارزیابی وضعیت اخلاقی نظام اداری در ایران بپردازد. پرسش اصلی این است که افراد جامعة ما عملکرد اخلاقی نخبگان نظام اداری را چگونه ارزیابی می کنند؟ آیا عقیده ای جمعی در این زمینه وجود دارد؟ و دست آخر اینکه آیا تعاریف غالب عموماً اخلاقی است یا غیراخلاقی؟
چارچوب مفهومی مقاله با استفاده از نظریه های پدیدارشناسی، سرمایة اجتماعی و نظریه های کنش با تأکید بر وجوه فرهنگی و اخلاقیِ امر اجتماعی تدوین شده است. داده های مورد استفاده در این تحقیق به روش پیمایشی از نوجوانان شهر تهران جمع آوری شده است. در ارزیابیِ موقعیت اخلاقی از سه ارزش اخلاقیِ محوریِ: درست کاری، راست گویی و عفت و پاک د امنی استفاده شده است.
یافته های تحقیق نشان می دهد درک و تعریف نوجوانان مورد تحقیق از عملکرد نخبگان نظام اداری در ایران غیر اخلاقی است. به نظر می رسد چنین تعریفی از موقعیت نخبگان نظام اداری در ایران، به مثابة عقیده ای جمعی، تأثیرات پایداری در بازتولیدِ وضعیت غیراخلاقی نظام اداری برجای می گذارد.
گونه شناسی معنویت گرایان جدید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
گونه شناسی و یا تقسیم و تفکیک انواع پدیده های اجتماعی براساس توجه به ویژگی های مشترک در کنار وجوه ممیزه به مطالعه دقیق تر امور و شناخت بهتر واقعیت های اجتماعی کمک می کند. چرا که از آشفتگی و درهم ریختگی ذهنی کاسته و قدرت تمیز انواع پدیده های اجتماعی را که در نظر اول غیرقابل تفکیک به نظر می رسند، فراهم می سازد. مقاله حاضر با هدف ابهام زدایی از پدیده معنویت گرایی جدید و گروندگان به آن و تلاش برای پرهیز از خلط آن با پدیده های مشابه چون جنبش های نوپدید دینی، با مرور و بررسی گونه شناسی های صورت گرفته، تعاریف معنویت گرایی جدید و سایر مطالعات نظری، گونه شناسی نظری جدیدی معرفی می کند که نه تنها ضعف های گونه شناسی های پیشین را مرتفع می سازد، بلکه ارتقاء توان تجرید را با برجسته سازی تمایزات به دنبال خواهد داشت. نتیجه این بررسی استخراج 15 سنخ از معنویت گرایان جدید براساس 5 دلیل گرایش (روشنگری، التیام بخشی روحی روانی، کسب موفقیت، سرگرمی و رفع مشکلات جسمانی) در 3 شکل گرایش (مخاطب، مشتری و عضو جنبش/جماعت) است.
بازنمایی ""دیگری فرودست"" در رمان های دوره پهلوی اول دکتر ابوتراب طالبی* مریم ناظری**(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقاله حاضر در پی آن است که درکی از چگونگی بازنمایی روابط قدرت درون یکی از پر مخاطب ترین ژانرهای ادبی (رمان) به دست آورد. روابطی که نه به صورت آشکار بلکه به طور پنهانی درون سطرهای رمان گنجانده شده و گویای ذهنیت نهانی نویسندگان این رمان ها در مورد اقشاری بود که در مقاله پیش رو با عنوان ""دیگری"" تعریف شده اند.
در مبانی نظری، ابتدا به موضوع بازنمایی وفر ایند تولید معنا پرداخته شده است، سپس با تحلیل پیوند آن با نظریه گفتمان،معانی شکل گرفته در یک دوره تاریخی (پهلوی اول)به مثابه نظامی ارزیابی شده که معنا درون آن ساخته و پرداخته شده است. در مقاله نشان داده شده است که در این فرایند ""دیگری"" شکل می گیرد. این مقاله، با تدقیق در چگونگی کاربست این مفهوم (دیگری) در نظریه های پسا استعماری و فرودست، به سوژه هایی اشاره کرده است که از طریق تمایز قائل شدن با ""دیگری"" و در مقام مقایسه با آنها، ""خود"" را هویت می بخشند. این دیگری های به حاشیه رانده شده، با رجوع به دوره تاریخی پهلوی اول و گفتمان مسلط ناسیونالیستی این دوران تعریف شده اند.
نتایج بدست آمده از مطالعه رمان ها که با استفاده از روش نقد ادبی در کنار تکنیک های تحلیل روایت (مانند نکات گرامری و عنصر زمان روایت) به دست آمده است، به خوبی بیانگر نحوه اعمال قدرت از طریق بازنمایی است. اقشاری از جامعه ایران که با دلالت های نظری، به عنوان ""دیگری"" این نویسندگان معرفی شده اند، با موارد مطروحه در نظریات گفتمان شرق شناسی و مطالعات پسااستعماری تطابق دارند.در متون موردمطالعه ویژگی هایی مانند خروج از مرکز دیالوگ و پرت کردن آنها به محدوده غیر، تغییر جایگاه آنها از شخص به شی و صدور گزاره هایی کلی درباره فرودستان و تعمیم دادن این گزاره ها به تمام اقشار فرودست، به آنها نسبت داده شده است.
درک اجتماعی از زمان و عوامل شکل دهندة آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این مقاله، بررسی درک از زمان در زندگی روزمرة کنشگر ایرانی است. تحلیل ما از زمان، بر قرائتی جامعه شناسانه از آن استوار است. بر اساس این، معتقدیم درک از زمان و نوع رویارویی کنشگران با آن در زندگی روزمره، به طور اجتماعی شکل یافته است و در تعاملات اجتماعی الگوهای متفاوتی به خود می گیرد. هدف اصلی این مقاله، ارائة تحلیلی جامعه شناسانه دربارة یکی از واقعیت های زندگی روزمره، یعنی درک از زمان یا به عبارتی دقیق تر، دربارة آگاهی است که دربارة زمان در زندگی روزمره وجود دارد و کنش آن ها را هدایت می کند. در این تحقیق از «نظریة مبنایی» استفاده شده و نمونه های تحقیق از میان زنان و مردان شهری و روستایی انتخاب شده اند.
یافته های تحقیق نشان دهندة «سیالیت درک از زمان» است و نشان می دهد درک از زمان نیز مانند سایر مقولات شناخت، دارای افق یا پس زمینه است که با آن برای افراد توجیه پذیر می شود. یافته ها مؤید آن است که برخورداری از زمینه هایی مانند شهرنشینی یا روستا نشینی یا زندگی در جامعه ای با مرحلة خاصی از توسعه، نوع خاصی از آگاهی راجع به زمان را نیز برای افرادی که در معرض آن قرار دارند توجیه پذیر و پذیرفتنی می کند. جنسیت نیز تفاوت هایی در شناخت به زمان می آفریند و افراد را به سویی می کشاند که مردان و زنان، هرکدام با ابعاد خاصی از زمان همزیستی بیشتری داشته باشند. همچنین، کنشگران چنین تنوعاتی را با توجه به داشتن شیوة مخصوص از معیشت، چرخة زندگی، نقش های اجتماعی و نابسامانی های اجتماعی، دارای تفاوت هایی می بینند. آن ها تحت این شرایط، راهبردهای خاصی را نیز برای کنترل و ادارة زمان برمی گزینند که راهبردهای تدقیقی و تأخیری از مهم ترین آن هاست.
تأثیر دینداری بر اعتماد فراتحلیل پژوهش های ده سال اخیر در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف مقالة حاضر، بررسی رابطة دینداری و اعتماد در ایران از طریق فراتحلیل پژوهش های انجام گرفته است. به همین منظور، از بین سندهای پژوهشی موجود در دانشگاه های تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبایی و تربیت مدرس- که در بازة زمانی ده سال اخیر انجام گرفته است- از هجده سند پژوهشی به دست آمده، شانزده مورد شرایط ورود به فراتحلیل را یافتند. بر این اساس، جامعه آماری تحقیق 8245 نفر از گروه های مختلف مردم ایران هستند.
نتایج حاصل از ترکیب یافته های مطالعات و بررسی ضرایب اثر نشان می دهد بین «دینداری و اعتماد» رابطة معناداری وجود دارد و شدت این رابطه به طور متوسط حدود 4/0 گزارش شده است. این یافته فرضیة اصلی تحقیق را تأیید می کند. همچنین، فرضیة دیگر این مقاله، تأثیر به کارگیری «آزمون های آماری» متفاوت بر نتایج به دست آمده از «هم بستگی دینداری و اعتماد» است. نتایج گویای این است که به کارگیری آزمون های آماری متفاوت بر مقدار هم بستگی به دست آمده از «دینداری و اعتماد» تأثیری ندارد. فرضیة «گروه های نمونه» بر مقدار «هم بستگی دینداری و اعتماد» در نتیجه تحلیل واریانس غیر معنادار بود و فرضیه رد شد. فرضیة تأثیر «میدان مطالعاتی» بر «هم بستگی اعتماد و دینداری» به دست آمده در نتیجة تحلیل واریانس نیز غیر معنادار بود. بنابراین، دینداری- صرف نظر از عوامل زمینه ای تحقیق مانند گروه های نمونه، میدان مطالعاتی و آزمون های آماری به کاررفته در تحقیقات- بر چگونگی اعتماد افراد تأثیر مستقیم دارد.
علل و زمینه های گرایش به معنویت گرایی جدید در ایران (مطالعه ی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۷ شماره ۸۳
159 - 192
حوزه‌های تخصصی:
جامعه ی ایرانی از دهه ی هفتاد به بعد نظاره گر ظهور معنویت گرایی جدید و رشد گرایش به آن است که در ابتدا منحصر به گروه های حاشیه ای و ناراضی بود، ولی به سرعت در میان اقشار مختلف گسترش یافت. پژوهش حاضر علل و زمینه های این گرایش را در میان شهروندان تهرانی با کمک عوامل ذکرشده در رویکردهای نظری مختلف بررسی می کند. در این راستا نخست 23 مصاحبه نیمه ساختار یافته با معنویت گرایان جدید صورت پذیرفت و سپس با کمک یافته های حاصل از تحلیل مصاحبه ها، پرسش نامه ای طراحی شده و در میان 600 نفر از شهروندان تهرانی توزیع گردید. نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند و در بخش کمی به صورت تصادفی از میان بلوک های شهر تهران صورت گرفت. در تحلیل مصاحبه از روش تحلیل مضمونی بهره گرفته شد و تحلیل داده های کمی نیز با کمک نرم افزار spss و آزمون های مختلفی چون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی انجام شد. نتایج حاصل حاکی از رابطه ی معنادار پنج عامل با گرایش به معنویت گرایی جدید بود که به ترتیب تنش اخلاقی، عاطفه گرایی، دسترسی به معنویت گرایی جدید و تجربه ی رنج قوی ترین تا ضعیف ترین رابطه ی مثبت (مستقیم) و محرومیت رابطه ی منفی (معکوس) را نشان دادند.
خوانش شهروندان از نقض قانون توسط نخبگان:مطالعه موردی حضور دولتمردان در شبکه اجتماعی فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی خوانش شهروندان از عملکرد نخبگان سیاسی در شبکه های اجتماعی مجازی و بدست آوردن دانشی دربارة تأثیر آن بر رفتار اجتماعی شهروندان است. این تحقیق بارویکرد پژوهش کیفی و روش «نظریه مبنایی» انجام شده است. داده ها از طریق مصاحبه با 25 نفر زن و مرد از گروه های سنی و گرایش های سیاسی متفاوت با روش نمونه گیری نظری و استفاده از اسناد دست دوم (کامنت های صفحه فیس بوک آقای ظریف) بدست آمده اند. بر اساس یافته ها مقاومت در برابر قوانینی که آزادی های اولیه انسان ها را نقض می کنند، مقوله محوری و نقض قانون توسط قانون (تناقض قانونی)، قانون مداری، اصلاح قانون، رضایت مندی، افزایش اعتماد، افزایش مشارکت سیاسی از پیامدها و دستاوردهای خوانش شهروندان است.
دینداری عامیانه: واکاوی عریضه نویسی برای چاه جمکران از منظر عریضه نویسان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بررسی پدیده عریضه نویسیاز دید کنش گران و نزدیک شدن به تجربهٔ آن ها در مواجهه با امر قدسی،در جهت تشخیص نوع دینداری آن ها هدف این مقاله است. دو پرسش اصلی در این زمینه مطرح است. 1- افرادی که اقدام به نوشتن عریضه و انداختن آن در چاه جمکران می کنند، چه نگاهی به این کنش دارند؟ 2- این کنشگران به لحاظ سنخ دینداری، در چه سنخی جای دارند؟ این پژوهش با رویکرد تحقیق کیفی انجام شد.داده ها از چند روش: مصاحبه عمیق، مشاهدهٔ همراه با مشارکت، گفتگوهای دوستانه و بحث گروهی از میان زائران جمکران جمع آوری شد تحلیل داده ها با تکنیک تحلیل مضمونی انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد کنش گران به صورت غایت مندانه و با وساطت نمادها و ظواهر با امر قدسی مرتبط می شوند. پذیرش و انجام عریضه نویسی بر اساس سهل گیری در پذیرش باورها و صرفاً با شنیدن از «دیندارانِ در اطراف» شکل می گیرد و نتیجه آن آمیختگی باورهای اصیل با باورهای جدید و نیز تسری تقدس و نمادسازی به پدیده های مختلف صورت می گیرد. در این تحقیق دو مقوله اصلی «کنش بر مبنای موقعیت» و «کنش در شرایط اضطرار» را در عریضه نویسان کشف کردیم. درنهایت ما به این نتیجه رسیدیم که می توان الگوی دینداری عریضه نویسان مسجد جمکران را دینداری عامیانه نامید
عوامل و زمینه های گرایش به معنویت گرایی جدید در میان شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقاله حاضر با هدف فهم چیستی و چرایی گرایش به «معنویت گرایی جدید» در میان شهروندان تهرانی، به بررسی عوامل، زمینه ها و شاخص های گرایش به این پدیده خواهد پرداخت. رویکرد روشی مقاله، کیفی و روش به کار گرفته شده، تحلیل مضمونی است و از مصاحبه نیمه ساختاریافته و نمونه گیری نظری برای گردآوری داده ها بهره برده ایم. از مجموع 23 مصاحبه انجام شده، هشت مضمون به عنوان عامل: تنش اخلاقی، تجربه رنج، محرومیت، دسترسی به معنویت گرایی، ارتباط مؤثر با معنویت گرایان جدید، بحران معنا، تجربه فرامادی و تجربه حدی شناسایی شد. چهار مضمون: مدرن شدگی، نارضایتی فرهنگی، تجربه زیست جهان های دیگر و عاطفه گرایی نیز به عنوان زمینه شناسایی شد. همچنین شاخص های گرایش به سه بعد معرفتی، روانی و عملی تقسیم شد. گرایش معرفتی با باورهای فرامادی جدید، تغییر نظام معنایی، تلاش برای نزدیک سازی نظام معنایی فعلی و پیشین و تغییر غایات زندگی در میان گروندگان مشخص شد. گرایش روانی شامل جذب آثار خوب روانی شدن و تجربه فرامادی بود و گرایش عملی نیز با جذب روش های آسان سازی ارتقای اجتماعی و اقتصادی شدن و همچنین جذب کارکردها شدن معرفی شد.
مطالعه پدیدارشناختی تجربه تبعیض و نابرابری قومی در بین دانشجویان کرد در دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی ایران سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴
1 - 25
حوزه‌های تخصصی:
وضعیت کردها در ایران از نظرگاه تبعیض و نابرابری دهه هاست که موضوع دغدغه ها و مباحثات عمومی در داخل و خارج از ایران بوده است، اما تجربه قومیتی کردها درون میدان های اجتماعی ایران ازجمله دانشگاه به ندرت موضوع بررسی های تجربی بوده است؛ براین اساس، در این مقاله، تجربه زیسته دانشجویان کرد در دانشگاه با رویکردی اکتشافی، با تمرکز بر تجربه های تبعیض و نابرابری قومی در چهار دانشگاه تبریز، تهران، علامه و کردستان بررسی شده است. به این منظور، مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای با دانشجویان کرد انجام شده است. داده ها با تکنیک تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شده که برآیند آن، 11 مضمون اصلی و 11 مضمون فرعی بوده است. یافته ها نشان می دهند که تجربه دانشگاه برای دانشجویان کرد دربردارنده وجوه قابل توجهی از حس تبعیض، نابرابری و طرد قومی در هر دو ساحت رسمی و غیررسمی دانشگاه است.