ویدا نوروزی

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش معنادرمانی گروهی بر انعطاف پذیری روان شناختی و احساس انسجام مادران کودکان مبتلا به نارسایی توجه/ فزون کنشی بود. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون_ پس آزمون و گروه کنترل با پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه مادران کودکان مبتلا به نارسایی توجه/ فزون کنشی شهر رشت تشکیل دادند که در سال 1401 به مراکز روانشناسی و مشاوره شهر رشت مراجعه نموده بودند. از این جامعه، 32 نفر داوطلب واجد شرایط، به روش هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. آموزش معنادرمانی به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای یک بار) در مورد گروه آزمایش اجرا شد. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی (CFI) (دنیس و وندروال، 2010) و پرسشنامه احساس انسجام (COC) (آنتونووسکی، 1993) بود. نتایج نشان داد که در گروه آزمایش، میانگین نمرات انعطاف پذیری روان شناختی و احساس انسجام در پس آزمون به طور معنی داری کمتر از پیش آزمون است (01/0P<)، که نشان دهنده اثربخشی درمان بر متغیرهای ذکرشده است. همچنین بین میانگین نمرات انعطاف پذیری روان شناختی و احساس انسجام در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود نداشت (01/0P<)، که نشان دهنده ماندگاری درمان بود. بنابراین، آموزش معنادرمانی گروهی ممکن است جهت بهبود انعطاف پذیری روان شناختی و احساس انسجام مادران کودکان مبتلا به نارسایی توجه/ فزون کنشی مؤثر باشد.

نوجوانی دوره ی تحولی مهمی است که با مشکلات عمده ی سازگاری مشخص می شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش بهزیستی روان شناختی والدین و تعاملات والد-فرزند در تبیین سازگاری اجتماعی دانش آموزان نوجوان دختر بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و معادله ی پیش بین بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره ی دوم متوسطه ی شهر رشت در نیمسال دوم سال تحصیلی 97-96 به تعداد تقریبی 1100 بود که با توجه به جدول مورگان، 273 دانش آموز دختر و والدین آن ها به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه ی سازگاری دانش آموزان سینها و سینگ توسط دانش آموزان و پرسشنامه های بهزیستی روان شناختی ریف و رابطه ی والد-فرزند فاین و همکاران توسط والدین تکمیل گردید. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش گام به گام مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بین بهزیستی روان شناختی والدین و تعاملات والد-فرزند و سازگاری اجتماعی نوجوانان دختر رابطه ی معنادار وجود دارد (0/05>P) . همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که نفر/گم گشتگی نقش مادر به صورت منفی و پذیرش خود، ارتباطات مادر، تسلط بر محیط، استقلال، احساسات مثبت مادر و هویت مادر به صورت مثبت هستند و درمجموع 50 درصد تغییرات سازگاری اجتماعی نوجوانان دختر را تبیین می کنند (0/01>P) . بر این اساس می توان نتیجه گرفت که بهزیستی روان شناختی والدین و تعاملات والد-فرزند در سازگاری اجتماعی نوجوانان دختر نقش دارند.