حمزه نوذری

منازعه بر سر شکل بیان و نمود خود در جامعه ایران همیشه وجود داشته و در چند سال اخیر شدت بیشتری یافته است. یکی از مهم ترین ناآرامی ها پس از شکل گیری منظومه سیاسی-فرهنگی حاکم، از جدال بر سر نحوه جلوه گری و ظاهرشدن در انظار عمومی شکل گرفته است. سؤال اصلی این است که چگونه می توان این منازعه مزمن در جامعه ایران را فهمید و توضیح داد.در این پژوهش منابع و نظریه های مختلف جامعه شناسی واکاوی می شود تا به این سؤال پاسخ داده شود که چگونه می توان برای منازعه بر سر بیان و نمود خود در جامعه ایران توضیحات و تحلیل هایی ارائه کرد. آیا از درون سنت جامعه شناسی می توان تحلیل نظری مفیدی برای فهم منازعه مدنظر یافت؟در این منازعه، برخی کنشگران می خواهند آزادی عمل بیشتری در فرم اجرا و جلوه گری خود داشته باشند. از سوی دیگر منظومه سیاسی-فرهنگی حاکم با تمامی منابع و امکانات سعی می کند بیان و نمود خود، بدن و پوشش در انظار عمومی را تابع هنجار مشخص کند.چهار رویکرد برای فهم منازعه مورد بحث قرار گرفته است: 1. منازعه به مثابه آنومی جامعه در حال گذار؛ 2. منازعه به مثابه فاصله گرفتن صورت از جان؛ 3. منازعه، جدال دو فرم و صورت؛ 4. منازعه به مثابه تصاحب صحنه نمایش عمومی.نتایج نشان می دهد منازعه به مثابه جدال فرم ها برای تصاحب صحنه نمایش عمومی، توضیحات بهتری برای فهم منازعه ارائه می کند.

همسایگی از جمله مهم ترین واحد های اجتماعی بوده که به نوعی قلب اجتماع محلی و تقویت کنندیه پیوندهای اجتماعی است. با وجود این، همسایگی می تواند باعث رنج و درد مردم شود. این تحقیق با استفاده از نظرییه پیر بوردیو (میدان، عادتواره و ناسازی) در پی توصیف و تبیین تعارضات همسایگی و مسائل ناشی از آن در شهر تهران است. روش مورد استفاده در این تحقیق، کیفی است. با بهره گیری از ابزار مصاحبه های عمیق سعی شده است تا تصویر روشنی از چگونگی و چرایی تعارضات و رنج های همسایگی و برخی پیامدهای آن به دست آید. یافته های تحقیق نشان می دهد، اکثر ساکنان جامعیه مورد مطالعه، تجربیه مشترکی از ناسازی و عدم توافق با همسایه های دیگر داشتند. نزاع میان همسایه ها، سلب آسایش، در هم ریختگی فضای درونی آپارتمان و عدم درک متقابل از یکدیگر تنها بخشی از مشکلات زندگی آپارتمان نشینی در منطقیه مورد مطالعه بود. چنین مشکلاتی به لحاظ شخصی باعث خستگی و فرسودگی و به لحاظ همسایه داری موجب ایجاد دشمنی و کینه توزی میان همسایه ها شده است. این تعارضات، پیامدهایی مانند کاهش نوع دوستی را به دنبال داشته است.