کتاب درمانی

هدف: با توجه به اهمیت درمان مشکلات روانی کودکان و اهمیت روش های درمانی رشد مدار، هدف بررسی میزان تأثیر کتاب درمانی بر کاهش علائم افسردگی دانش آموزان پایه چهارم و پنجم دبستان دخترانه شهید توانا در تبریز بوده است. روش پژوهش: پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 2 ماهه بدون گروه کنترل بوده و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، و استفاده از پرسش نامه افسردگی کودکان ماریاکواکس، 24 نفر از دانش آموزان افسرده پایه چهارم و پنجم ابتدایی به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. کتاب درمانی در 12 جلسه 60 دقیقه ای هفته ای یک بار اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای بررسی پایداری اثر بخشی درمان، گروه آزمایش بعد از دو ماه آزمون افسردگی را مجدداً تکمیل کردند. محقق با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته اقدام به جمع آوری داده های کیفی نمود و داده ها را با استفاده از آزمون t ﺍﺳﺘﻮﺩﻧﺖ وابسته مورد بررسی قرار داد. یافته ها: مقایسه ها نشان داد که افسردگی تمام آزمودنی ها کاهش یافت و این کاهش در پیگیری دو ماهه نیز پایدار ماند. بر اساس یافته های حاصله، مادران نگرش مثبتی به کتاب درمانی از خود نشان دادند. نتیجه گیری: کتاب درمانی نه تنها علایم افسردگی را کاهش می دهد؛ بلکه با توجه به علاقه و استقبال مادران، می توان از آن در بسیاری از موقعیت های درمانی و آموزشی بهره جست.

مقدمه: کتابخانه ها به عنوان نهادهایی فرهنگی-اجتماعی معرفی می شوند که قابلیت تأثیرگذاری بر گروه های مختلف جامعه را دارند. گروه های آسیب پذیر جامعه از جمله معتادان به مواد مخدر در معرض بیماری های متعددی از جمله اختلالات روانی هستند. در کنار درمان های دارویی، مداخلات روان شناختی مانند کتاب درمانی (استفاده از کتابخانه و کتابخوانی) نقش مؤثری در بهبود سلامت روان آنها دارد. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر استفاده از کتابخانه در ارتقای سلامت روان در افراد بی خانمان رهایی یافته از اعتیاد انجام شده است. روش ها: این پژوهش مقطعی به روش پیمایشی در سال 1399 در مراکز طلوع شهر تهران به انجام رسید. جامعه پژوهش شامل 67 نفر از افراد بهبود یافته از اعتیاد و ساکن در مراکز طلوع بود. گردآوری داده ها باکمک پرسش نامه خود اظهاری انجام شد. روایی و پایایی پرسش نامه تأیید شد و آلفای کرونباخ 0/89 به دست آمد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کتابخانه های کمپ بیش از رفاه عاطفی مراجعان، بر سلامت روانی تأثیرگذار است. تأثیر استفاده از کتابخانه طلوع بر رفاه روانی کمتر از حد متوسط، بر رفاه عاطفی و رفاه اجتماعی بین کم و متوسط بود. اکثر شرکت کنندگان از برگزاری کارگاه های آموزشی و خدمات ارائه شده توسط کتابخانه کمپ راضی بودند، اما از «منابع اطلاعاتی» و «فضای کتابخانه» رضایت نداشتند. اثربخشی خدمات کتابخانه بر سلامت روان مراجعان « متوسط رو به پایین» بود. نتیجه گیری: ضروری است نقش و جایگاه کتابخانه ها در ارتقای سلامت روان افراد آسیب پذیر به ویژه معتادان از طریق ارتقای خدمات اطلاع رسانی و جذب کارکنان کارآمد کتابخانه ها و اطلاعات پزشکی گسترش یابد.

هدف : هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبارسنجی بسته آموزشی مدیریت استرس و خشم بر مبنای روش کتاب درمانی و بازی درمانی در کودکان بود. روش پژوهش: این پژوهش چند وجهی است، کندو کاو در این پدیده چند وجهی محقق را به انتخاب روش تحقیق آمیخته کیفی-کمّی) سوق داد. از میان روش های تحقیق آمیخته از طرح تحقیق آمیخته اکتشافی متوالی استفاده خواهد شد. به منظور جمع آوری داده ها، علاوه بر استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری بر گرفته از تحلیل محتوا، از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته برای درک بیشتر استفاده خواهد شد. یافته ها: نتایج این بررسی نشان می دهد که پکیج های بازی درمانی، قصه درمانی می تواند مورد استفاده روان شناسان در درمان کردن استرس و خشم در کودکان قرار گیرد . نتایج حاصل همچنین نشان داد میانگین پرخاشگری و استرس پس از استفاده از بازی درمانی و کتاب درمانی، به طور معناداری کاهش داشته است. نتیجه گیری: یافته های به دست آمده از این پژوهش اشاره به این موضوع دارد که استفاده از این روش ها، منجر به کاهش استرس کودکان و افزایش پذیرش آنها در جامعه می شود.

  هدف: هدف اصلی این پژوهش، مقایسه اثربخشی کتاب درمانی و رفتار درمانی شناختی بر افسردگی دانشجویان کارشناسی دچار شکست عاطفی است. روش: این پژوهش به روش نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل انجام گرفته است. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویانی است که به مرکز مشاوره دانشگاه خوارزمی مراجعه کردند و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 20 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی که دچار شکست عاطفی شده بودند، به عنوان نمونه بررسی شدند. یافته ها و نتایج: نتایج این پژوهش نشان داد که هم روش کتاب درمانی و هم رفتار درمانی شناختی در کاهش افسردگی دانشجویان گرفتار شکست عاطفی مؤثرند. همچنین بین اثربخشی روش های کتاب درمانی و رفتاردرمانی شناختی در کاهش افسردگی دانشجویان دچار شکست عاطفی تفاوت معناداری مشاهده نشد.  

مقدمه: هدف از انجام این مطالعه بررسی نقش کتاب درمانی در بهبود شرایط روحی کودکان سرطانی و افزایش امید به زندگی در روند درمان می باشد. روش مطالعه: در این مطالعه 40 کودک مبتلا به سرطان پس از اطلاع رسانی کامل مورد بررسی قرار گرفتند. این کودکان به سه گروه 15، 15 و 10 نفری تقسیم شدند. به دو گروه یک کتاب با محتوای انگیزشی داده شد و به یک گروه بعنوان گروه کنترل کتابی اهدا نشد. پیش از مطالعه کتاب و پس از آن از کودکان خواسته شد تا پرسشنامه امیدواری میلر را پر کنند. در نهایت داده ها با آزمون های t-زوجی و One-Way Anova آنالیز گردید و 0.05 P-Value <به عنوان حد معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه 40 کودک مبتلا به سرطان (21 پسر و 19 دختر با رنج سنی 9-7 و میانگین سنی 78/0 ± 9/7) شرکت داده شدند. در گروه اول میزان امید به زندگی پس از مطالعه کتاب "سالمونی که جسارت ورزید و بالاتر پرید" نسبت به قبل از مطالعه دارای افزایش چشمگیر بود (P < 0/001). در گروه دوم پس از مطالعه کتاب "خودت را بپذیر" میزان امید به زندگی نسبت به قبل از مطالعه کتاب افزایش یافت (P < 0/01). میزان امید به زندگی در کودکان گروه کنترل بعد از مطالعه نسبت به قبل از مطالعه اندکی افزایش یافت (P < 0/05). نتیجه گیری: ما در این مطالعه برای اولین بار نشان دادیم که استفاده از کتاب هایی در حوزه روان شناختی کودک و محتوای انگیزشی سبب افزایش امید به زندگی در کودکان می گردد.

هدف: در ابتدا از کتاب درمانی برای پرداختن به مسائل عاطفی در بزرگسالان استفاده می شد. با این حال، در نیمه دوم قرن 19، مبانی نظری و عملی آن به طور قابل توجهی گسترش یافت. امروزه کتاب درمانی به عنوان یک استراتژی مؤثر برای درمان مشکلات بالینی شناخته شده است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر کتاب درمانی برای تاب آوری: بررسی تأثیر دوازده کهن الگو بر نوجوانان مبتلابه سرطان در بیمارستان بعثت همدان است. روش : این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با رویکرد پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه هدف را نوجوانان 10 تا 14 ساله تحت شیمی درمانی سرطان در بیمارستان بعثت همدان تشکیل می دادند. نمونه ای متشکل از 30 نوجوان مبتلابه سرطان به طور تصادفی انتخاب شدند و از همگنی از نظر سن، مدت زمان بیماری، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و سایر متغیرها اطمینان حاصل شد. نمونه به دو گروه کنترل 15 نفری و گروه آزمایشی 15 نفری تقسیم شد. این تحقیق از دو پرسشنامه برای سنجش تاب آوری (کانر و دیوید سون، 2003) و امید به زندگی (اشنایدر، 2006) استفاده کرد. گروه آزمایش در هشت جلسه مداخله کتاب درمانی با استفاده از طرح مهارت قصه گویی شرکت کردند. محققان درمانگر از سه کتاب به عنوان راهنما استفاده کردند: «زندگی با درد مزمن: رویکرد مبتنی بر پذیرش» و راهنمای درمانگر و کتاب کار بیمار توسط کوین ولز و جان سورل (2013)، «راهنمای عملی کنترل درد: نگرش مثبت به سازگاری با درد مزمن» نوشته مایکل نیکلاس (2014) و «بیداری قهرمان» اثر پاتریشیا آدسون (2014). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t مستقل و تحلیل کوواریانس در نرم افزار آماری SPSS انجام شد. یافته ها: نتایج آزمون t مستقل تفاوت معنی داری را در میانگین نمرات تاب آوری و امید به زندگی بین گروه کنترل و آزمایش نشان داد. همچنین مداخله کتاب درمانی 43/6 درصد بر امید به زندگی و 64/1 درصد بر تاب آوری نوجوانان مبتلابه سرطان تأثیر داشتند و درمانگر بودند. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از آزمون تی مستقل و تحلیل کوواریانس در نرم افزار آماری SPSS انجام شد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی کتاب درمانی بر جرئت ورزی دانش آموزان کم جرئت پایه ابتدایی انجام شده است. روش: طرح پژوهشی شبه آزمایشی، از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر کم جرئت پایه چهارم ابتدایی شهر قاین بودند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. مداخله کتاب درمانی بر روی گروه آزمایش، طی ۸ جلسه، هر جلسه یک کتاب داستان و به مدت ۴۵ دقیقه، و هفته ای دو بار برگزار شد. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از برتری معنادار گروه آزمایش بر گروه کنترل در مرحله پس آزمون بود. نتایج به دست آمده ماندگاری اثربخشی را در مرحله پیگیری نیز نشان داد. با توجه به یافته ها، می توان نتیجه گرفت که کتاب درمانی به روش گروهی می تواند به عنوان روش مؤثر در بهبود و نگهداشت رفتار جرئت ورزانه در کودکانی به کار رود که با ضعف در این مهارت مواجه اند. نتیجه گیری: قصه درمانی نسبت به کار مستقیم با کودکان به دلیل علاقه وافر آنان به قصه جذاب تر است. در نتیجه، کودکان می توانند نحوه نگاه خود را از مرکز درمانی، به یک محیط آموزشی، سرگرم کننده و درمانی تغییر دهند. این پژوهش می تواند قصه درمانی را به عنوان شیوه ای جذاب برای کودکان معرفی کند. ویژگی مهم دیگر قصه سرگرم کنندگی، آرامش بخشی و لذت بخشی آن است. این تأثیرها همانند نیروی محرکه عمل می کنند و تحول ساختارهای ذهنی را سریع تر می کنند. در پژوهش حاضر با روش کتاب درمانی به شکل قصه درمانی این فرصت برای کودکانی که از نظر جرئت ورزی در سطح پایینی بودند فراهم شد تا بر ضعف موجود در خود غلبه کنند.