مینو عالمی

. اگرچه تعداد مطالعات انجام شده در این زمینه بسیار است، اما مطالعات اندکی در مورد تأثیرات دوره های آموزش ضمن بر (باز)سازی تصمیمات معلمان وجود دارد. برای پاسخ به این خلاء پژوهشی، طی یک مطالعه موردی کیفی چندگانه، تصمیم گیری های آموزشی چهار معلم تازه کار زبان انگلیسی از طریق مشاهدات کلاسی پیش و پس از دوره آموزش معلمان بررسی و برای تحلیل داده ها از تحلیل محتوا بر اساس فهرست های پنج مهارت معلم استرانگ (2007) و تحلیل گفتمان لحظه به لحظه میکروژنتیک استفاده شد. یافته ها حاکی از پنج تغییر شامل تغییر از «استفاده بیش از حد زبان اول به استفاده متناسب از هر دو زبان برای آموزش»، «استفاده از یک روش تدریس به استفاده از رویکردها و راهبردهای مختلف»، «استفاده از روش های سنتی به استفاده از فناوری در تدریس»، «استفاده از فعالیت های جمعی یا انفرادی به استفاده از گروه بندی مختلف در انجام فعالیت ها» و «استفاد از رویکرد سخت گیرانه در تدریس به آموزش با استفاده از بازی ها» در تصمیم گیری معلمان می باشد. با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که تمرکز معلمان در نتیجه شرکت در این دوره تغییر کرده است. آنان اطلاعات ارزشمندی را از سطح ضمنی به سطح آگاهانه آورده، در مورد آنها مذاکره کرده و تا حدی آنها را تغییر دادند. آنها بیشتر از توانایی های خود آگاه شدند و زمینه، سطوح، نیازها و خواسته های دانش آموزان را در نظر گرفتند. نتایج مذکور همسو با بسیاری از یافته های مطالعات صورت گرفته قبلی است. پیامدهای اصلی این مطالعه برای مدیران مؤسسات، کارشناسان تربیت معلم و معلمان زبان انگلیسی در خصوص تصمیم گیری ها و نیز نقش مهم تأمّل در تصمیمات است.

زبان از ویژگی های مهم بشر و عنصر وجودی انسان است. زبانِ اشاره راهکاری برای رفع نیازهای شفاهی و ارتباطی جامعه ناشنوایان است، همان طور که زبان هایی همچون فارسی، چینی، انگلیسی و... راهکارهایی برای رفع نیازهای ارتباطی جامعه شنوایان است. تجربه های بی نظیر در زندگی، دیدگاه های دانشمندان را در پژوهش شکل می دهد. بنابراین، تنوع در زندگی و تجربه های فرهنگی در میان دانشمندان سبب گسترش جهت گیری های پژوهشی و درنهایت، اختراعات و اکتشافات علمی می شود. برای مثال، افراد ناشنوا چشم اندازهای بی نظیری را در پژوهش های علمی با موفقیت رقم زده اند. با این حال، افراد ناشنوا همچنان در آموزش علوم دانشگاهی با چالش هایی روبه رو هستند. بیشتر دانشجویان ناشنوا در رشته های علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات با استادانی ارتباط برقرار می کنند که تجربه کاری با افراد ناشنوا را ندارند و غالباً درباره چگونگی برقراری ارتباط با افراد ناشنوا آگاهی ندارند. لذا، نبود دسترسی به مهارت های ارتباطاتی لازم، معمولاً سبب می شود تا دانشجویان ناشنوا از تحصیل در علوم پایه و مهندسی احساس نارضایتی یا ناتوانی داشته باشند. در این مطالعه تلاش شد تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و همچنین مروری بر شواهد، نظرها و تجربه های کارشناسان و دانشمندان ناشنوا، راهکارهایی برای حمایت از بهترین دانشجویان ناشنوا در رشته های علوم و مهندسی ارائه شود. از این رو، برای مناسب سازی محیط تحصیلی ناشنوایان، درخصوص چیدمان کلاس و صندلی ها، راهبردهای تدریس و مربیگری در پژوهش مباحثی مطرح و همچنین به اهمیت حضور دانشمندان ناشنوا/کم شنوا در پژوهش های مرتبط با افراد ناشنوا اشاره شده است. به علاوه، بر لزوم و تأثیر آموزش زبان اشاره عمومی و تخصصی به صورت دروس اختیاری در برنامه های درسی دانشگاه ها به منظور افزایش مهارت های ارتباطی دانش آموختگان هنگام مواجهه با جامعه ناشنوا تأکید شده است.

در رشته ها و زمینه های کلاسیک و نوین مهندسی نظیر برق، مکانیک، الکترونیک، نفت، فنّاوری اطلاعات، مخابرات، مکاترونیک، علوم رایانه، رباتیک، هوش مصنوعی، شناختی و...زبان تخصصی و فنی انگلیسی به عنوان زبان مشترک ارتباطی نشر متون و ارائه شفاهی در همایشهای بین المللی (به ویژه در کشورهای درحال توسعه غیرانگلیسی زبان) پذیرفته شده است. از طرفی با افزایش تحرک و جابه جایی روزافزون نیروی کار در دهکده جهانی نیاز مهند دسان به ارتقای مهارتهای ارتباطی در ابعاد بین المللی موضوعی حیاتی ونشانی از برتری است.این مهارتها نه تنها اهداف اصلی از منظر زبان شناسی نظیر بهبود تلفظ، تسلط بهتر بر واژگان وغیره را در بر می گیرد، بلکه شامل مهارتهای اجتماعی و فرهنگی زبان و همچنین توانایی استفاده از راهبردهای مختلف جبرانی ارتباطی (مانند تفسیر)، هنگامی که معانی زبانی ناکافی به نظر می رسند، می شود. این مقاله، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، با مروری بر مباحث نظری مرتبط و تجربیات نویسنده و ارائه مثالهایی برای ورود به بحث، ابتدا به نقش و تأثیر زبان تخصصی در آموزش مهندسی می پردازند سپس، با اشاره به ویژگیهای اساسی مهارتهای ارتباطی، که لازم است در برنامه های درسی رشته های مهندسی گنجانده شوند، آموزش زبان تخصصی را با در نظر گرفتن فعالیتهایی که نزدیک به شرایط علمی و حرفه مربوط است به عنوان عنصر حیاتیِ آموزش مهند دسان فردا معرفی می کند.